سه سناریو پیش روی اقتصاد جهانی / ایمانی راد: دور جدید کاهش قیمت کالاها آغاز می شود

مرتضی ایمانی راد با اشاره به سه سناریو پیش روی جهان در پی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا موسوم به "برگزیت" اظهارداشت: سه سناريو كه هر يك درجه احتمال متفاوتى دارند، پيش روى انگلستان و در كل پيش روى اقتصاد جهانى است.سناريوى اول عدم كسب آراء كافى در پارلمان انگلستان براى تاييد قانونى رفراندوم است . در اين حوزه عده اى احتمال مي دهند كه انگلستان در اتحاديه اروپا باقى خواهد ماند و پارلمان انگلستان رفراندوم را قانونى نخواهد كرد.

وی افزود: سناريوى دوم خروج انگلستان از اتحاديه اروپا و شكل گيرى ارتباطات جديد و در عين حال گسترده اى با اتحاديه اروپا است . در اين سناريو كماكان انگلستان ارتباط خوبى با اتحاديه اروپا برقرار خواهد كرد و بنابراين خروج انگلستان كمترين آسيب را به اقتصاد انگلستان و اقتصاد جهان خواهد زد.

این اقتصاددان در تشریح سناريوى سوم نیز به خبر آنلاین گفت: خروج انگلستان را به عنوان شروعى براى ضعيف تر شدن يورو و اتحاديه اروپا و احتمال گسستن كشورهاى بيشترى در آينده خواهد بود.

تحلیل گر ارشد اقتصادی کشورمان با بیان اینکه دو سناريوى اول آثار مخربى بر اقتصاد ايران نخواهد داشت،تصریح کرد: در صورت تحقق سناريوى سوم كه از نظر بسيارى از محافل تحقيقاتى و سرمايه گذارى بالاترين احتمال را هم دارد،آثاری بر اقتصاد جهانى و البته بر اقتصاد ايران خواهد داشت.

او در تشریح این آثار عنوان کرد: نخست باید گفت که، عليرغم شروع رشد ضعيف اقتصادى در اروپا كماكان مشكلات اقتصادى در اين منطقه بالا است و بنابراين جايى براى قدرت گيرى يورو باقى نمى ماند. بيشتر موسسات مالى از جمله بانكهاى بزرگ اروپا و امريكا برآوردهاى ضعيفى از يورو ارايه كرده اند. بيشتر اين موسسات نرخ برابرى يورو به دلار را در سال ٢٠١٧ يك برابر يك برآورد كرده اند.

ایمانی راد عنوان کرد: اگر اقتصاد انگلستان بهتر شود و اين شرايط براى اروپا تداوم پيدا كند، اتحاديه اروپا ضعيف تر خواهد شد و ارزان شدن يورو به معنى قوى تر شدن دلار است؛ يعنى هنوز نظام جهانى آثار نامطلوب دلار گران را هضم نكرده است كه يك دور ديگر از دلار گران در اقتصاد جهانى آغاز خواهد شد.

رکود منابع و پرش قیمت طلا

رییس موسسه مطالعات اقتصادی بامداد با اشاره به عامل دوم که به گفته وی گران شدن دلار هميشه همراه با ارزان شدن كالا ها بوده است،گفت: بنابراين پيش بينى قوى مى شود كه يك دور جديد كاهش قيمت كالاها و از جمله نفت در بازار جهانى آغاز شود. عده اى كه معتقد هستند كه نفت مجددا به قميت هاى زير چهل دلار خواهد رسيد، از منظر اين سناريو صحبت مي كنند. در اين صورت بودجه دولت مجددا منقبض خواهد شد و پروژه هاى داخلى دچار كمبود منابع خواهند شد. در ادامه آثار اين روند ( يعنى كاهش قيمت نفت ) متغيرهاى ديگرى را هم تحت تاثير قرار مى دهد كه فعلا به جزييات آنها پرداخته نمى شود.

وی سومین تاثیر برکزیت را تحولات بازار طلا برشمرد و تصریح کرد: طلا پس از يك دوره فزاينده مجددا وارد ركود مى شود. چون افزايش قيمت طلا بيشتر در شرايط ايجاد تحولات يكباره و شديد سياسى و اقتصادى ايجاد مى شود و در اين سناريو تغييرات تدريجى پيش بينى مى شود. بنابراين طلا بازار پر رونقى نخواهد داشت ، ولى كماكان زمينه خوبى براى سرمايه گذارى خواهد داشت .

ایمانی راد چهارمین تاثیر را مستقیما متوجه پوند انگلیس اعلام کرد و گفت: پوند نيز همانند يورو رو به كاهش خواهد گذاشت و كاهش آن در كوتاه مدت و ميان مدت بيش از يورو خواهد بود، ولى در بلند مدت وضعيت پوند نسبت به يورو بهتر خواهد شد .

پنجمین تاثیر برگزیت از دیدگاه رییس موسسه مطالعات اقتصادی بامداد، تحکیم ایستایی اقتصادی خواهد بود، ایمانی راد در این رابطه توضیح داد: شروع اين سناريو همراه است با شروع سناريوى اقتصاد جهانى كه همان استقرار و تحكيم ايستايى اقتصادى stagnation در كشورهاى مطرح جهان است. در اين صورت نرخ رشد اقتصادى در جهان كاهش خواهد يافت و اين مساله كاهش قيمت مواد اوليه را هم پايدارتر ميكند و هم تثبيت .

این اقتصاددان برجسته بااشاره به اینکه ششمین تاثیر می تواند مجددا موجب موجى از سياستهاى پولى توسط بانكهاى مركزى باشد،خاطرنشان کرد: همين فرايند سطح نرخ بهره را در اقتصاد جهانى پايين خواهد آورد،ضمن اینکه ارزان شدن پول همراه با تغييرات قا توجه در نرخ برابرى ارزهاى جهانى است. كمااينكه ممكن است اگر شدت اتفاقات زياد شود ارزهاى مختلف در تقابل با يكديگر قرار گيرند.

بازارهاى مالى خروج انگلستان را دست كم گرفتند

ایمانی راد گفت: وقتى كه رفراندوم در انگستان به نفع مدافعين جدايى از اتحاديه اروپا رقم خورد ، بازارهاى مالى تغييرات بى سابقه اى را تجربه كردند. بازارهاى بورس در بيشتر مناطق اروپا حدود هشت درصد در يك روز سقوط كردند و پوند انگلستان به رقم بى سابقه 1/30 دلار در برابر هر پوند رسيد كه در تاريخ سى ساله انگلستان بى سابقه بود. وی ادامه داد: نكته جالب اين بود كه دو روز بعد از اين تغييرات ناگهانى و غير قابل پيش بينى ، بازارها به سرعت كاهش ناگهانى خود را بازسازى كردند و در مدتى بسيار كوتاه بازارها به وضعيت قبل از رفراندوم رسيدند. فقط سقوط پوند بازسازى نشد (حداقل به رقم قبل از از رفراندوم نرسيد) .

این اقتصاددان با بیان اینکه نتيجه اى كه بسيارى از فعالان بازار مي گيرند اين است كه بازار از جدايى انگلستان سيگنال غلط گرفته،تصریح کرد: اين جدايى بيش از اندازه بزرگ شد و به همين دليل بازارها به وضعيت سابق خود باز گشتند.به نظرم مي رسد كه اين ارزيابى از شرايط جديد شتاب زده است .

وی عنوان کرد: يادمان باشد كه مدت زمان زيادى است كه خروج يونان از اروپا مخصوصا منطقه يورو در بحث هاى رسانه هاى موضوعى داغ بوده و هست . يادمان باشد كه به محض قدرت گيرى ائتلاف يونيدوس و پودموس در اسپانيا ، اولين طرحى كه مطرح خواهد شد ، جدايى اسپانيا از اتحاديه اروپا است . اين مساله در مورد فرانسه هم بسيار محتمل است . نيروهاى سياسى بسيار قدرتمندى در فرانسه وجود دارند كه از جدايى فرانسه از اروپا حمايت مي كنند.

به گفته وی جدايى انگلستان از اروپا اين نيروها را قدرتمند تر مي كند و در صورتي كه اوضاع انگلستان سامان بهترى بگيرد اين گرايشات قدرتمند تر خواهند شد.

آغاز تلاطم جدید در بازارها مالی

رییس موسسه مطالعات اقتصادی بامداد با بیان اینکه اگر اين موج در اروپا شروع شود بازارهاى مالى در تلاطم جديد قرار خواهند گرفت،گفت: از اين منظر بسيار مهم است كه ما هم در ايران تحليل دقيقى از اين تحولات داشته باشيم . چرا كه با تحليل اشتباه (يعنى تحليلى كه نتايجش را دوست داريم ) امكان آمادگى از يك سرى تغييرات عمده در نظام جهانى را از دست خواهيم داد.

وی افزود: از سالهاى پيش هم صاحب نظران متعددى استقرار و تحكيم نظام تك ارزى ( يورو ) در اروپا را با ديده شك نگاه مي كردند. زيرا شرايط اروپا را كاملا متفاوت از شرايط آمريكا مى ديدند. به همين دليل چشم اندازها معمولا در مورد نرخ برابرى دلار امريكا و يورو خيلى خوشبينانه نيست .

ایمانی راد تصریح کرد: اكثر موسسات مالى جهانى نرخ برابرى يورو در مقابل دلار را در سال ٢٠١٦ برابر 1/05 و در سال ٢٠١٧ برابر هم parity پيش بينى مي كنند كه به نظرم پيش بينى بسيار معتبرى است . رسيدن يك دلار برابر يك يورو ساده نيست .

به گفته وی تضعيف يورو تغييرات زيادى در متغيرهاى مالى در جهان ايجاد خواهد كرد كه براى اقتصاد ايران هم اهميت زيادى خواهد داشت .