حساب صندوق پس انداز یکم از آن دسته از طرح‌های تسهیلاتی مسکن است که در حدود یکسال گذشته از اجرایی شدن آن با تغییرات زیادی همراه بوده است، از حذف شرط تاهل متقاضیان گرفته تا نحوه توزیح در مناطق جغرافیای، میزان سود بازپرداخت و اخیرا هم حجم پرداخت اقساط.
صندوق پس انداز یکم که خاص خانه اولی‌هاست و تسهیلات آن بر اساس سپرده‌گذاری پرداخت می‌شود، با سقف ۸۰ میلیون تومان کلید خورد، ولی چند پیش شرط تازه‌ای برای زوجین ایجاد کرده و با توجه به مناطق جغرافیایی محل سکونت، سقف آن تا ۱۶۰ میلیون تومان هم برای این قشر پیش رفت.
این در حالی است که با توجه به بالا بودن حجم وام و دوره بازپرداختی که می‌تواند تا ۱۲ سال باشد، میزان اقساط پرداختی در وام‌های صندوق پس انداز تا حدی بالا بود که شرایط چندان مناسبی برای متقاضیان ایجاد نمی کرد به طوری که برای وام ۸۰ میلیونی در تهران تا حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و یا وام ۱۶۰ میلیون تومانی زوجین تا بیش از دو میلیون تومان در ماه باید قسط پرداخت می شد.
اما به دنبال کاهش نرخ سود تسیهلات در شبکه بانکی، نرخ سود وام های مسکن نیز کاهش یافته و اواخر سال گذشته از ۱۴ به ۱۳ درصد برای صندوق پس انداز رسید. این در حالی است که حدود یک ماه پیش نیز بار دیگر سود پرداختی برای تسهیلات این بخش با ریزش دو درصدی از ۱۳ به ۱۱ درصد کاهش پیدا کرد و ضمن کاهش سود کلی از میزان اقساط ماهانه این تسهیلات کاسته شد.
اما تصمیم اخیر بانک مسکن موجب ایجاد تغییراتی در حجم اقساط پرداختی برای وام گیرندگان در روش پلکانی شده است. این روش به دلیل بالا بودن حجم اقساط چندان مورد استقبال مشتریان قرار نمی‌گیرد و عمدتا از همان روش ساده که البته از سوی کارشناسان بانک مسکن نیز پیشتر مورد توصیه قرار گرفته، استفاده می‌کنند.
به هر صورت با مصوبه بانک مسکن، ضریب اقساط تسهیلات صندوق پس انداز مسکن یکم از سه به پنج درصد تغییر کرده است که موجب می شود میزان اقساط در سال اول نسبت به روش ثابت ۲۰ درصد کاهش یابد.
به دنبال تغییر ضریب در روش پلکانی سالانه جدید (ضریب پنج درصد) نسبت به روش پلکانی سالانه قدیم(ضریب سه درصد)، دریافت کنندگان وام ۸۰ میلیون تومانی در تهران با انتخاب روش پلکانی سالانه به جای روش قسط ثابت، به جای پرداخت حدود یک میلیون حدود ۸۰۰ هزار تومان قسط پرداخت خواهند کرد که در سال دوم و بعد از آن هرساله پنج درصد به مبالغ اقساط افزوده می‌شود.
اما متقاضیان وام مسکن می‌توانند در زمان انتخاب روش بازپرداخت اقساط تسهیلات خود علاوه بر روش‌های تقسیط ساده و پلکانی سالانه، روش پلکانی چهارساله را نیز انتخاب کنند. در این روش مبلغ اقساط در چهار سال اول برای وام ۸۰ میلیون تومانی، حدود ۸۷۰ هزار تومان بوده و هر چهارسال یک بار ۲۰ درصد به اقساط آن اضافه می‌شود.
تسهیلات صندوق پس‌انداز یکم بر اساس محل سکونت متقاضیان در تهران ۸۰ میلیون(۱۶۰ میلیون برای زوجین)، مراکز استان‌ها ۶۰ میلیون (برای زوجین ۱۲۰ میلیون) و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت و سایر شهرها تا ۴۰ میلیون تومان(۸۰ میلیون برای زوجین) قابل پرداخت است. تغییر ضریب بازپرداخت در روش پلکانی نیز شامل تمامی تسهیلات این حساب خواهد شد.