تاثیرات برجام و تحولات منطقه بر بورس انرژی ایران

سید علی حسینی درباره‌ تاثیرات برجام بر بورس انرژی ایران اظهار کرد: بر اساس آمار و اطلاعات هرچه پیش می‌رویم عرضه‌های صادراتی شرکت‌های ایرانی در رینگ بین‌المللی بورس انرژی ایران افزایش پیدا می‌کند و این نشان می‌دهد که مصرف‌کننده‌های خارجی تمایل بیشتری به مراودات تجاری با ایران و بورس انرژی کشور پیدا کرده اند.

وی ادامه داد: در ماه‌های اخیر، عرضه‌ها در رینگ صادراتی بورس انرژی ایران از عرضه‌های داخلی پیشی گرفته است. برای مثال نزدیک به ۶۵ درصد حجم عرضه‌ها مربوط به تالار بین‌الملل است و ۳۵ درصد حجم آن مربوط به بخش داخلی است.

مدیر عامل بورس انرژی ایران افزود: از نظر ارزش ریالی نیز ۶۹ درصد ارزش معاملات بازار فیزیکی به رینگ بین‌الملل مربوط است و ۳۱ درصد به رینگ داخلی برمی گردد. این موضوع نشان می‌دهد که اقبال خریداران خارجی و تعامل آن ها با بورس انرژی ایران افزایش یافته است. این موارد می‌تواند نشانه‌های خوبی برای ایران باشد.

حسینی درباره‌ تحولات ترکیه و قیمت نفت بر بورس انرژی ایران گفت: با توجه به ثبات و امنیت خوبی که درایران وجود دارد، تحولات منطقه مشکلی را برای ایران به وجود نیاورده و حتی حجم معاملات و صادرات فرآورده‌های نفتی ما از طریق بورس انرژی به خریداران خارجی افزایش پیدا کرده است. ثباتی که در ایران وجود دارد این کشور را از دیگر کشورهای منطقه متمایز می‌کند و باعث می‌شود ایران در تجارت و سرمایه‌گذاری مورد توجه باشد و تحولات منطقه روی تجارت ایران تاثیر چندانی نگذارد.

وی در پاسخ به این‌که آیا احتمال دارد بورس انرژی در فضای پسابرجام با دیگر بورس‌های منطقه و جهان قراردادهای همکاری ببندد، اظهار کرد: اصولا بورس‌ها خودشان کار تجاری انجام نمی‌دهند و بستری هستند که خریداران و فروشندگان بتوانند با هم تعامل داشته باشند، در نتیجه موضوع انعقاد قرارداد تجاری با دیگر بورس‌ها منتفی است ولی در زمینه‌هایی همچون آموزش، تبادل تجربیات و ارتباط سامانه های اطلاع رسانی در قالب تفاهم‌نامه‌ها روابط همکاری بین بورس‌های مختلف شکل می‌گیرد که ما هم از این قاعده مستثنی نیستیم و علاقه‌مندیم در آینده بتوانیم با توجه به نوپا بودن بورس انرژی به تدریج روابط‌مان را با بورس‌های دیگر توسعه دهیم.

مدیر عامل بورس انرژی ایران در پاسخ به این‌که برای همکاری با دیگر بورس‌ها، بورس انرژی کدام کشورها را در اولویت قرار می‌دهد، ادامه داد: ترجیح ما این است که با توجه به تعاملات اقتصادی و زمینه های همکاری مشترک، با بورس‌های منطقه خودمان ارتباط بگیریم.

حسینی در این باره که بورس انرژی برای پیشرفت، بیشتر از کدام بورس‌های جهان الگوبرداری می‌کند، تصریح کرد: بورس‌هایی که در دنیا به طور تخصصی در حوزه انرژی فعالیت می‌کنند خیلی زیاد نیستند، شاید چهار یا پنج بورس شاخص را بتوانیم در جهان نام ببریم که تخصص‌شان حوزه تجارت انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر آن است ولی الگوهای معاملاتی که در دنیا بکار گرفته می‌شود نوعاً الگوهای یکسانی است که مبتنی بر نوآوری و توسعه روی ابزارهای مالی است. سعی ما در بورس انرژی این است که خود را معطوف به الگوبرداری از یک بورس خاص نکنیم و از هر ابزار و تکنولوژی که در این بورس ها مورد استفاده است و ما می‌توانیم با شرایط و مقررات کشور خودمان آن را تطبیق‌ دهیم، بهره برداری کنیم.

وی درباره‌ احتمال ورود ابزارهای مالی جدید به بورس انرژی توضیح داد: فرآیند تصویب ابزارهای مالی در ایران به این شکل است که کمیته فقهی سازمان بورس و هیات مدیره سازمان ابزارهایی را که تایید می‌کنند به شورای عالی بورس و اوراق بهادار ارجاع می شود. این ابزارها بعد از تصویب توسط شورای عالی بورس قابلیت پیاده سازی و اجرا پیدا می کند؛ بنابراین بورس به خودی خود نمی‌تواند ابزاری را تصویب کند و باید ابزارهای مصوب را عملیاتی نماید، اما بورس‌ها می‌توانند ابزارهای مالی را پیشنهاد کنند، ابزاری که در حال حاضر ما به دنبال پیاده سازی قراردادهای آتی روی نفت خام هستیم که پیشنهادش را خودمان به هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار و وزیر نفت ارائه کرده‌ایم و منتظر هستیم آن ها هم بررسی‌های خود را انجام دهند و بتوانیم به تدریج جلساتی را برای پیگیری پیاده سازی این ابزار داشته باشیم.

مدیر عامل بورس انرژی ایران افزود: برای کشوری مثل ایران که دارای ذخایر هیدروکربنی فراوان بوده و در حوزه برق هم از توانمندی بسیار بالا و سابقه دیرینه برخوردار است و موقعیت جغرافیایی و استراتژیک استثنائی نیز دارد و با توجه به این‌که منافع ملی ما به بازار انرژی گره خورده، بورس انرژی یک نهاد بسیار استراتژیک و با اهمیت است و درخواست ما از مسئولان عالی‌رتبه کشور این است که بورس انرژی را به عنوان نهاد استراتژیک در سیاست‌های اقتصادی و توسعه‌ای ببینند و از این منظر توجه بیشتری به برداشتن موانع پیش روی آن داشته باشند.

حسینی درباره‌ معاملات بورس انرژی نیز توضیح داد: از ابتدای تاسیس تاکنون در بازار فیزیکی که عمدتا فرآورده‌های هیدروکربنی معامله می‌شود، بالغ بر دو میلیون و ۳۵۳ هزار و ۷۳۴ تن کالا به ارزش ۳۵ هزار و ۷۱۱ میلیارد ریال معامله داشته ایم. در حوزه بازار مشتقه نیز که شامل معامله اوراق سلف کالایی و اوراق سلف برق است، از ابتدای تاسیس تا الان ۲۰ هزار و ۱۴۶ میلیارد ریال معامله داشته ایم که کل ارزش معاملات بورس از ابتدای تاسیس تا کنون بالغ بر ۵۵ هزار و ۸۵۷ میلیارد ریال است.