در اردیبهشتماه سال گذشته شورای پول و اعتبار در کنار مصوبه راهاندازی صندوق پسانداز یکم (خانه اولیها) طرح دیگری را به تصویب رساند که براساس آن به بانکهای غیر از بانک مسکن اجازه ورود به پرداخت تسهیلات مسکن را میداد.
براین اساس مصوب شد که بانکهای تجاری بتوانند تا سقف ۶۰ میلیون تومان و در سه رنج متفاوت براساس موقعیت جغرافیایی متقاضیان این تسهیلات را پرداخت کنند، بهطوری که برای تهران تا ۶۰ میلیون تومان، مراکز استانها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت ۵۰ میلیون تومان و سایر مناطق تا ۴۰ میلیون تومان قابل اعطا بود.
این وام نیاز به سپردهگذاری مانند تسهیلات صندوق پسانداز مسکن و یا خرید اوراق در فرابورس نداشت و قرار بود با سود عقود مبادلهای (در آن زمان ۲۱ درصد بود) و دوره بازپرداخت مورد توافق با مشتری پرداخت شود.
اما با اینکه به نظر میرسید با توجه به عدم نیاز به سپرده و خرید اوراق میتواند این تسهیلات مورد استقبال مشتریان قرار گیرد، اما ظاهرا هیچگاه بانکهای تجاری به این موضوع ورود نکردند، چرا که اعلام میشد این بانکها نقدینگی در آن حد در اختیار ندارند که بخواهند بخشی از آن را به تسهیلات که در حوزه تخصص آنها نیست و دوره بازگشت طولانیمدت و از سوی دیگر سودی پایینتر از نرخهای معمول تسهیلات مشارکتی (که به ۲۸ درصد هم میرسید) برخوردار است پرداخت کند.
از سویی دیگر بانک مرکزی نیز در واکنش به چرایی عدم پرداخت وام ۶۰ میلیونی با وجود مصوبه اینگونه اعلام میکرد که این تسهیلات به بانکها ابلاغ شده و در اختیار آنهاست و میتواند در صورت وجود منابع کافی نسبت به پرداخت آن اقدام کنند. با این حال گاها برخی منابع اعلام میکردند که هستند در بین بانکها مواردی که وام ۶۰ میلیونی مسکن را به مشتریان خاص خود اعطا میکنند، اما پرداخت عمومی و فراگیر ندارند.
به هر صورت حدود یک سال و نیم از مصوبه این تسهیلات گذشته و مراجعات اخیر به بانکهای تجاری نه تنها هنوز نشانهای از اجرایی شدن وعده بانکها و بانک مرکزی مبنی بر تامین مالی برای پرداخت این تسهیلات، وجود ندارد بلکه شعب بانکها و مدیران آنها در واکنشهایی جالب حتی نمیدانند که وام ۶۰ میلیونی مسکن خاص بانکهای تجاری چیست!
در محدود مواردی هم که از این وام اطلاع دارند عنوان میکنند که بانک آنها منابع کافی را در اختیار نداشته و به هیچ عنوان چنین تسهیلاتی را پرداخت نخواهد کرد. در عین حال که توصیه میکنم اگر وام مسکن نیاز دارید همان تسهیلات بانک مسکن را دریافت کنید، چرا که در صورت پرداخت این وام ۶۰ میلیونی میزان اقساط آن با توجه به دوره بازپرداخت کوتاهمدت و حداقل پنج سالهای که تعیین خواهد شد به صرفه نیست.
در حالی مصوبه شورای پول و اعتبار برای پرداخت وام ۶۰ میلیونی مسکن در بانکهای تجاری به فراموشی سپرده شده و به نظر نمیرسد هیچگاه در این مورد اقدام نشود که در حال حاضر تنها منبع پرداخت تسهیلات مسکن همان بانک مسکن است که بهطور تخصصی در این مورد اقدام میکند.
در حال حاضر صندوق پسانداز مسکن یکم که در اردیبهشتماه سال گذشته مصوب و راهاندازی شد، در سه سقف ۸۰، ۶۰ و ۴۰ میلیون تومان براساس مناطق جغرافیایی با سود ۱۱ درصد و دریافت سپرده تسهیلات پرداخت میکند که البته با مصوبه پایان سال گذشته شورای پول و اعتبار سقف آن را برای زوجین به ترتیب به ۱۶۰، ۱۲۰ و ۸۰ میلیون تومان افزایش یافته است.
اما مورد دیگر وام پرداختی مسکن به وسیله خرید اوراق در فرابورس انجام میشود که تا سه سقف ۶۰، ۵۰ و ۴۰ میلیون تومانی در مناطق مختلف قابل پرداخت است و سود آن معادل ۱۷.۵ درصد خواهد بود. این وام نیز برای زوجین تا سقف ۱۰۰، ۸۰ و ۶۰ میلیون تومان افزایش یافته است.