مهمترین موانع و مشکلات قانونی در سازمان بورس چیست؟

بورس تهران این روزها دیگر به اخبار خوب واکنش مثبتی نشان نمی دهد، اما نسبت به معدود اخبار منفی و برخی شایعات که تعدادی از آنها حتی پایه و اساس درستی هم ندارد، آسیب پذیر شده است.

 

روند ضعیف بازار سهام که عده ای آن را آینه تمام قد از اقتصاد ایران می دانند، حتی فعالان همیشگی این بازار را نسبت به ادامه حضور در بورس با شک و تردید مواجه کرده است. 

 

به گفته برخی از فعالان بازار سرمایه مشکلاتی همچون نبود اعتماد به کارگزاری‌ها و سپرده‌گذاری مرکزی به‌عنوان امین و همچنین ضعف قوانین و مقررات معاملاتی بازار سهام (مواردی چون سهام شناور پایین شرکت‌ها، دامنه نوسان و حجم مبنا و... ) از عمده مواردیست که در بورس تهران دیده می شود.

  

با این حال برخی از فعالان بازار سهام بر این باورند بورس تهران دارای مشکلات ساختاری است و دولت باید برای اصلاح قوانین و مقررات موجود در این بخش چاره ای بیندیشد تا بازار سرمایه کشور زمینه مناسب‌تری برای رشد، توسعه و پذیرش سرمایه‌های جدید داشته باشد.

  

در همین رابطه فریبرز پرنا، کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: مشکل عمده در بازار سهام بحث فرهنگ سازی است چراکه عده ای اندک بازار سرمایه را می شناسند و در مناطق مختلف کشور فضایی برای سرمایه گذاری در بورس وجود ندارد اگر این موضوع عمومیت پیدا کند، بسیاری از سرمایه هایی که سردرگم اند به جای ورود در بازارهای کاذب به بازار سرمایه روی می آورند.

 

وی افزود: در حال حاضر شرکت های بورسی از مشکلات زیادی برخوردار هستند که البته تمامی آن ها به یکباره حل نخواهد شد. بسیاری از شرکت ها فروش پایین با هزینه های بالا دارند از طرفی سیاست دولت برای کنترل تورم ، شرایط رکودی به شرکت ها و فضای اقتصادی کشور حاکم کرده است و قطعا این موضوع بورس را تحت شعاع قرار می دهد.

پرنا تصریح کرد: انتظاری که از رئیس جدید سازمان بورس می رود این است که ابزارهای مالی بورس را که از آن به عنوان فضای تامین مالی یاد می کنند به قدری بزرگ نکند تا بازار سرمایه را تحت شعاع قرار دهد، در حال حاضر به دلیل عدم پرداخت مطالبات دولت به پیمانکاران متاسفانه اوراق زیادی در بازار سرمایه عرضه و اکثر نقدینگی ها را جذب می کند در این میان بخش سهام مورد بی توجهی قرار گرفته و تامین مالی از طریق ابزارهای بدهی در بازار سرمایه بیشتر شده است.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: در بازار بدهی اختلاف زیادی میان سپرده ها و سود اوراق تامین مالی وجود دارد و بسیاری از اوراق های عرضه شده در بازار سرمایه 15 برابر بیشتر خریداری می شوند در حالی که سهام مورد بی توجهی قرار گرفته است، باید تعادلی میان تامین مالی از طریق بازار بدهی با سایر ابزارهایی که در بازار سرمایه وجود دارد اعمال شود.

پرنا عنوان کرد: در بحث افزایش سرمایه شرکت های بورسی باید گفت شرکت های تامین سرمایه وظیفه حمایت از افزایش سهام شرکت ها را بر عهده دارند که متاسفانه از وظایف خود فاصله گرفتند. 

وی در ادامه بیان کرد: مهم ترین و اساسی ترین مشکلی که کل بازار سرمایه با آن درگیر است بحث نقدشوندگی است در حال حاضر اگر شخصی قصد فروش سهام خود را دارد و می خواهد سهام خود را از شرکتی خارج کند حدود یک سال زمان می برد . زمانی که نقدشوندگی دچار مشکل شود ورودی سرمایه در بازار سهام کم می شود ،اگر مشکل نقد شوندگی برطرف شود سهامداران فعالیت راحت تری برای ورود و خروج سهام های خود دارند و دیگر کسی نگران ورود سرمایه کلان خود در بازار نیست.

این کارشناس با اشاره به اینکه مشکل دیگری که بازار سرمایه با آن درگیر است بحث خوراک پتروشیمی است، تصریح کرد:مشکلات موجود در خوراک پتروشیمی ها سودآوری شرکت های زیر مجموعه خود را تحت شعاع قرار داده است و سازمان بورس باید به سمتی حرکت کند تا موانعی که سودآوری این شرکت ها را تهدید کرده از میان بردارد و شرکت ها را از لحاظ عوامل بنیادی سودآور کند تا عامه مردم از بازار سرمایه استقبال کنند.

پرنا در پایان اظهار کرد: در نهایت اگر سود تسهیلات بانکی کاهش پیدا کند و در بانک ها اجرایی شود قطعا فضای شرکت های بورسی بهتر خواهد شد. یکی از مهم ترین اهدافی که سازمان بورس با همکاری بانک مرکزی باید انجام دهد فراهم کردن شرایطی است تا شرکت های موفق بورسی بتوانند به راحتی از منابع مالی استفاده کنند.

عملیاتی شدن اوراق فروش استقراضی و معاملات ابزار مشتقه در بورس

در همین راستا محمد کفاش، یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه اظهار داشت: مسئولان در هر دوره ای دستورالعمل هایی در رابطه با بازار سهام وضع می کنند که بعد از مدتی ممکن است این دستورالعمل ها کارکرد خود را از دست بدهند.

وی افزود: یکی از قوانین متناقضی که در بورس تهران وجود دارد بودن دستورالعمل های مربوط به حجم مبنا و نوسان بازار است که در گذشته طبق شرایطی وضع شده اما در حال حاضر برای بازنگری قوانین آن اقدامی صورت نگرفته است شاید این قوانین طی مدتی مشکل را حل کرده باشد اما در حال حاضر لزومی به اجرای این قوانین نیست.

کفاش در پایان تصریح کرد: بحث آزاد شدن اوراق فروش استقراضی و معاملات ابزار مشتقه در بازار سرمایه یکی دیگر از مباحثی است که سازمان بورس باید به آن توجه کند. متاسفانه این دو موضوع نقش پر رنگی در بازار سهام ایفا نکرده اند اگر این مسائل عملیاتی شوند بسیاری از مشکلات بورس تهران حل خواهد شد.