آیا ایران آینده تولید نفت خود را قربانی فریز میکند؟
بلومبرگ با بیان این که رقم تولید دقیق نفت ایران قبل از تحریم ها مشخص نیست و این مسئله توافق بر سر فریز نفتی را پیچیده کرده است، نوشت: ایران احتمالا حاضر به قربانی کردن رشد تولید آینده خود هم نخواهد بود.
به نقل از بلومبرگ، تحلیلگران نفتی در حال تکاندن گرد و غبار آمارهای میزان تولید سال های گذشته هستند تا بفهمند که ایران باید چه مقدار نفت دیگر تولید کند تا به سطح تولید قبل از تحریم ها برسد و احتمالا به طرح فریز نفتی بپیوندد.
ایران همچنان به افزایش تولید نفت خود از میادین واقع در مرز این کشور با عراق ادامه می دهد. تهران قصد دارد تا پایان سال 2016 روزانه 250 هزار بشکه نوعی نفت سنگین جدید با نام کارون غربی به تولید خود اضافه کند و تولید خود را در طی 3 سال 700 هزار بشکه در روز بالا ببرد. توسعه تولید در دراز مدت از قراردادهای جدیدی که قرار است با شرکت های خارجی منعقد شود به دست خواهد آمد. ایران امیدوار است تا ماه اکتبر اولین پیشنهادات را از سوی طرف های خارجی دریافت کند و تولید خود را در طی 2 تا 3 سال به 5 میلیون بشکه برساند. این رقم حداقل 1.3 میلیون بشکه در روز بالاتر از رقم تولید سال 2010 یعنی سال قبل از تحریم های ایران و بالاترین رقم تولید پس از پیروزی انقلاب اسلامی خواهد بود.
رقم تولید دقیق ایران قبل از تحریم ها مشخص نیست و این به ایران امکان می دهد تا ادعا کند که هنوز به این رقم نرسیده است. آیا رقم اعلامی ایران به اوپک مبنی بر تولید روزانه 3.576 میلیون بشکه نفت درست است؟ یا اینکه باید به رقم 3.628 میلیون بشکه اعلامی از سوی منابع ثانویه اوپک در مورد تولید ایران در سال 2011 اعتماد کرد؟ اگر سهم ایران را 12 درصد از تولید متوسط کل اوپک در سال 2016 بدانیم، (به استثنای تولید اعضای جدید یعنی اندونزی و گابن) که معادل میزان سهم ایران از تولید اوپک در سال 2011 است، باید ایران حق تولید 3.854 میلیون بشکه در روز را داشته باشد. از سوی دیگر، بر اساس امارهای ارائه شده به سازمان جودی، ایران در سال 2008، روزانه 4.064 میلیون بشکه نفت تولید کرده بود. محسن قمصری، مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران گفته، شاخص مد نظر ایران در مورد رسیدن به سطح تولید قبل از تحریم ها «اندکی» بالاتر از 4 میلیون بشکه در روز است که در اواخر سال 2016 یا اوایل سال آینده به دست خواهد آمد.
افزایش مجدد صادرات شاید معیاری بهتر برای ارزیابی بلندپروازی های کوتاه مدت ایران در بازار نفت باشد. بر اساس آمارها، ایران در ماه اوت روزانه 2.16 میلیون بشکه نفت صادر کرد، در حالی که متوسط صادرات نفت این کشور در سال 2011 که به اوپک اعلام شده بود، 2.537 میلیون بشکه بود. ایران هنوز باید 380 هزار بشکه دیگر به صادرات خود اضافه کند تا به سطح صادرات قبل از تحریم ها دست یابد.
حتی در آن صورت، ایران احتمالا حاضر به قربانی کردن رشد تولید آینده خود نخواهد بود. بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران ماه گذشته اعلام کرد، تولید کنندگانی که بازارهای نفت را بی ثبات کرده اند، بیشترین مسئولیت را برای تثبیت بازارها بر عهده دارند. هم عربستان هم عراق، تولید خود را از سال 2010 تاکنون بیش از 2 میلیون بشکه در روز افزایش داده اند، در حالی که تولید نفت ایران در این مدت 50 هزار بشکه در روز کاهش داشته است.