ناامیدی شرکتهای اروپایی از لغو تحریمهای بانکی ایران
باوجود امیدها به طلوعی جدید در اقتصاد ایران بعد از برداشته شدن تحریمها، بانکهای غربی به دلیل ترس از اقدامات تلافیجویانه آمریکایی، همچنان تمایلی به انجام تجارت و کسبوکار با ایران ندارند.
به نقل از دیلی میل، حسن روحانی رییسجمهور ایران گفته است که برای رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصدی باید بخشهای صنعتی نوسازی شده و اقتصاد ایران بازسازی شود. ایران باید به رقم ۵۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی در هرسال برسد. با این حال بدون حضور بانکهای بزرگ خارجی رسیدن به این هدف غیرممکن به نظر میرسد.
بعد از برداشته شدن تحریمها، تاکنون تنها بانکهای کوچک اروپایی حاضر به همکاری با ایران شدهاند. این بانکها شامل بانکهای کوچکی از ایتالیا، اتریش، سوییس، آلمان و بلژیک بودهاند که البته هنوز اسم آنها نیز مشخص نشده است. بااینحال بانکهای بزرگ غربی هنوز حاضر به همکاری با سیستم بانکی ایران نیستند.
به نوشته دیلیمیل، چالش عمده در مسیر همکاری بانکهای خارجی با ایران، ادامه داشتن تحریمهای حقوق بشری و حمایت از تروریسم علیه ایران است. نزدیک به ۱۸۰ نفر از افراد و اشخاص ایرانی هنوز در لیست تحریمهای ایالاتمتحده هستند که این افراد را مقامات ویژه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزارت دفاع، وزارت فرهنگ و ارشاد و وزارت اطلاعات تشکیل میدهند. همچنین افراد شاغل در شرکتهای دفاعی و، دو خط هوایی و چندین بانک نیز در لیست تحریمها قرار دارند.
امیرحسین زمانی نیا، معاون وزیر نفت ایران بهتازگی در گفتوگو با وبسایت میدل ایست آی، گفته است: «آمریکا در حال به راه انداختن ایران هراسی در دنیا است و به همین دلیل هیچکس از بانکهای بزرگ با ایران همکاری ندارند.»
تعداد محدودی از نهادهایی که با ایران معامله انجام میدهند عبارتاند از بانک Raiffeisen و Erste از اتریش، مدیو بانکا و بانکو پاپولار از ایتالیا، بانکهای EIH, KfW و AKA در آلمان، بانک KBC بلژیک، ING هلند و هالک بانک ترکیه.
این بانکها روابط تجاریای را با تهران و بانک مرکزی ایران برقرار کردهاند که اعتبار اسنادی برای مبالغ نسبتاً کوچکی بین ۱۰ تا ۵۰ میلیون دلار را باز کنند. اما این بانکها فاقد منابع لازم برای تأمین مالی پروژههای بزرگ و یا پروژههای بزرگ نفتی و گازی در ایران هستند.
بر اساس این گزارش، مانع اصلی برای روابط بانکی وزارت خزانهداری آمریکا است که همچنان فشار بر کشورهای اروپایی را برای ممانعت از تجارت با ایران و برقراری رابطه بانکی حفظ کردهاند. دفتر کنترل داراییهای خارجی ایالاتمتحده وابسته به خزانهداری آمریکا، بعد از تحریمها نیز باید قراردادها با ایران را تأیید کند. به همین دلیل قرارداد خرید ۱۰۰ فروند هواپیمای بوئینگ و ۱۸۰ هواپیمای از ایرباس هنوز نهایی نشده است.
بانکهایی که قصد همکاری با ایران دارند، با کوهی از قوانین و کارهای اداری مواجه میشوند که باید در رابطه با ایران آنها را رعایت کنند. هنری اسمیت تحلیلگر مسائل ایران در شورای کنترل ریسک دراینباره گفته است: «به دلیل تحریمهای بانکی و تحریمهای سازمان ملل و اتحادیه اروپا و آمریکا، بانکها باید ملیت افراد و شرکتها در هر معامله و انتقال پولی را در نظر بگیرند، و میزان ذینفع بودن ایران در این معاملات را در نظر داشته باشند.» این وضعیت همیشه با شکایتها و بحث و مذاکرههای ایران همراه است و بهتازگی این وضعیت دولتها در اتحادیه اروپا را نیز به گلایه از آمریکا کشانده است. آنها اعتقاددارند که این اقدامات باعث ناامید شدن سرمایهگذاران از ورود به ایران میشد. سگولن رویال، وزیر محیطزیست فرانسه که در تلاش برای راهاندازی تجارت و کار برای شرکتهای انرژیهای تجدید پذیر در ایران بود معتقد است که این رویه غیرقابلقبول است.
وی در این خصوص گفته است: «این مشکل بارها توسط مقامات ایرانی و همچنین مقامات اروپایی به سازمانها و بانکهای بینالمللی مطرحشده است. اما تاکنون نتیجهای در برنداشته است.»