چرا رشد اقتصادی در ایران با نوسان روبه‌روست؟

تحلیلگران اقتصادی بر این باورند آمار رشد اقتصادی ایران در دوره فعالیت دولت یازدهم به شدت سیاسی شده است. در ماه‌های آغازین کار دولت، آمار رشد اقتصادی سال 1391 پس از ماه‌ها تاخیر از سوی بانک مرکزی منتشر شد. براساس این گزارش، تولید ناخالص داخلی به قیمت‌های ثابت سال 1383، نسبت به سال پیش از آن 6.8 درصد کاهش یافته بود. رشد اقتصادی سال 1392 نیز منفی 1.9 درصد اعلام شد تا اقتصاد ایران با پشت سر گذاشتن رشد منفی در هشت فصل پیاپی، یکی از عمیق‌ترین رکودهای اقتصادی تاریخ معاصر خود را تجربه کرده باشد. اعلام مکرر این آمار از سوی دولتمردان و استفاده از آن برای انتقال پیام‌های سیاسی سبب شد آمار اقتصادی وارد جعبه ابزار، یا بهتر بگوییم، تیردان سیاستمداران شود.

به عقیده اقتصاددانان، سیاسی‌ شدن آمارهای رسمی سه آسیب را در پی دارد: یکی،‌ سیاستمداران را به مقصود خود نمی‌رساند. دوم، به دلیل ذات پرنوسان آمار، استفاده از آن از سوی سیاستمداران عاقلانه نیست؛ و سوم، مجادلات سیاسی بر سر آمارهای اقتصادی باعث تخریب فرآیند تولید و انتشار آمارهای باکیفیت، و لطمه به اعتبار نهادهای تخصصی می‌شود. ضرر و زیان موارد اول و دوم تنها به سیاستمداران می‌رسد، اما مورد سوم به کل اقتصاد و نهادهای موثر آن آسیب وارد می‌کند.

در همین مورد موسی الرضا ثروتی کارشناس اقتصادی اظهار داشت: معمولا دولت ها با تغییر برخی از پارامترها آمارها را دستگاری می کنند آن هم به دلیل آنکه وعده هایی به مردم می دهند و در انجام آن ها موفقت نمی شوند و مجبورند برخی آمارها را دستکاری و آمارهای واقعی را اعلام نکنند.

وی افزود: اخیرا رئیس جمهور رشد اقتصادی 4.4 درصدی را اعلام کرد اما به مرور زمان مشخص شد که این آمار سه ماهه است باید توجه داشت که آمار رشد اقتصادی سالیانه است.

گفتنی است رشد اقتصادی در سال 94 نزدیک به صفر درصد بود البته خود دولت معتقد است این رشد یک درصد بوده اما رشد اقتصادی کشور را بانک جهانی و صندوق بین المللی پول صفر درصد اعلام کرد.

ثروتی تصریح کرد: در طول سال رشد اقتصادی در حال نوسان است و همانند تورم نقطه به نقطه نیست، برخی از آمارها باید دوره زمانی خود را طی کنند و تولید ناخالص داخلی و ارزش افزوده ای که در تعیین کالاها به وجود می آیند در نهایت تولید ناخالص داخلی می شوند.

این کارشناس اقتصادی در ادامه یادآور شد: رشد اقتصادی متاثر از بخش های مختلف است، درسال 94 بخش کشاورزی 6 درصد رشد کرد,در بخش صنعت 7 درصد منفی شد از طرفی بخش خدمات منفی شد، لذا میانگین رشد در بخش های صنعت,معدن و کشاورزی رشد اقتصادی سالانه را مشخص می کنند.

وی با اشاره به اینکه سیاسی شدن آمارهای رسمی آسیب های متعددی را در پی خواهد داشت افزود: آمارهای رسمی و سیاسی که از سوی دولت اعلام می شود فریبنده است، در موضوع انرژی هسته ای دولت اعلام کرد تمام تحریم ها از جمله صنعتی و موشکی برداشته می شود در حالی که نه تنها تحریم ها برداشته نشد بلکه تحریم های جدیدی وضع شد می توان گفت مسئولان دولتی ما دچار فریب و نیرنگ کشورهای تحریم کننده شدند.

این کارشناسان اقتصادی در ادامه بیان کرد: دولت وعده داد که وضعیت اقتصادی مردم پس از برجام بهبود می یابد اما تحقق پیدا نکرد این سرخوردگی ها باعث می شود دولت در ارتباط با رشد اقتصادی آمارهای صوری دهد، در واقع با این کار به اعتماد عمومی مردم آسیب جدی وارد و مردم نسبت به دولت بی اعتماد می شوند.

ثروتی در پایان گفت: دولت از طرفی سود بانکی را کاهش و از طرفی صندوق مسکن برای خانه اولی ها احداث کردد اما نه این دو اقدام پا گرفت و نه وعده وام های 80 میلیونی تحقق پیدا کرد، این مسائل در رشد اقتصادی اثر منفی می گذارد .