از بودجه 96 خبری نشد، حتی بخشنامه!

۱۵ آذرماه زمان قانونی تحویل لایحه بودجه به مجلس است و در سه سال اخیر که دولت یازدهم بودجه سالانه را تدوین و ارائه کرده در دوسال، زمان نیمه آذر رعایت شده، اما در سال گذشته با وجود اینکه اعلام شده بود لایحه آماده است، اما تا 27 دی ماه بردن آن به مجلس طول کشید چرا که دولت معتقد بود با توجه به اینکه لایحه بودجه ۱۳۹۵ را بر اساس فضای پساتحریم آماده کرده در نتیجه آن را همزمان با نهایی و اجرایی شدن برجام به مجلس خواهد برد. در این حالت بعد از اجرایی شدن قطعی برجام در ۲۶ دی ماه سال گذشته، یک روز بعد رئیس جمهوری لایحه را به مجلس تقدیم کرد.

اما برای بودجه ۱۳۹۶ درحالی سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌کند که لایحه را حتما تا نیمه آذر ماه آماده خواهد کرد که هنوز بخشنامه بودجه از سوی رئیس جمهوری ابلاغ نشده است. این در حالی است که به روال گذشته بر اساس بخشنامه بودجه، چارچوب کلی منابع و مصارف سازمان‌ها تعیین و با توجه به پیوست‌های آن شامل سقف اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای برنامه زمان بندی تهیه و همچنین ضوابط مالی ناظر بر تنظیم بودجه همراه با دستورالعمل تهیه و تنظیم بودجه دستگاه‌های اجرایی ملی و استانی به اضافه ضمائم با امضای رئیس جمهوری از سوی سازمان برنامه بودجه، به دستگاه‌های ذی‌ربط ابلاغ می‌شود تا طی دوره مشخصی پیش‌بینی منابع و مصارف خود را به سازمان برنامه اعلام تا سازمان نیز بتواند طبق پیش‌بینی‌هایی که از سوی دستگاه‌ها انجام شده لایحه بودجه سال بعد را تهیه و تنظیم و با تعیین محورهای اصلی بودجه از جمله درآمد، هزینه، سقف بودجه، قیمت نفت و دلار لایحه را به هیات وزیران اعلام تا بعد از بررسی و تصویب نهایی، لایحه را در ۱۵ آذر به مجلس ارائه کند.

این در شرایطی است که اخبار دریافتی از این حکایت دارد که با وجود اینکه بخشنامه بودجه ۱۳۹۶ در سازمان برنامه تدوین و در شورای اقتصاد تصویب و به هیئت وزیران رفته است، ولی ظاهرا هنوز خبری از تایید بخشنامه‌هایی که از سوی سازمان برنامه تدوین و ارائه شده است، نیست! بنابراین تا هنگامی که بخشنامه از سوی روحانی به سازمان برنامه ابلاغ نشود مراحل بعدی نیز انجام نشده و تدوین بودجه در روال خود قرار نخواهد گرفت. لایحه بودجه سال آینده در حالی قرار است بر اساس چارچوب لایحه برنامه ششم تدوین شود که برنامه هنوز در مجلس بررسی نهایی نشده و به تصویب نرسیده است.

سابقه قبلی ابلاغ بخشنامه بودجه به دستگاه‌ها نشان می‌دهد که دولت یازدهم در اولین سال حضور خود در اداره کشور، بخشنامه بودجه ۱۳۹۳ را در ۲۳ مهر ۱۳۹۲ به دستگاه‌ها ابلاغ کرده و در نهایت لایحه را در نیمه آذر به مجلس برده است.

در مورد بودجه سال گذشته نیز بخشنامه در اول مهرماه ۱۳۹۳ ابلاغ شده و لایحه باز هم در نیمه آذر به مجلس رفت، اما برای سال ۱۳۹۵ بخشنامه‌ در ۲۰ شهریورماه به دستگاه‌ها ابلاغ شد و دولت لایحه برنامه ششم و لایحه بودجه را به طور همزمان بعد از اجرایی شدن برجام در ۲۷ دیماه ۱۳۹۴ و با تاخیر حدود چهار روزه ارائه کرد.

با این حال گرچه در بررسی و تصویب لایحه بودجه امسال اختلافاتی هم بین دولت و مجلس از نظر زمانبندی برای تصویب وجود داشت و نمایندگان برخلاف دولت معتقد بودند که به دلیل انتخابات مجلس دهم در اسفندماه، فرصت تصویب لایحه وجود ندارد، ولی آن‌طور که رئیس سازمان برنامه و بودجه گفته باز هم هدف گذاری برای بودجه سال آینده همان ارائه لایحه در موعد مقرر است.نوبخت، گفته که سازمان برنامه و بودجه لایحه را در زمان مقرر آماده و به دولت تحویل خواهد داد.

گرچه رئیس سازمان برنامه و بودجه گفته که این سازمان لایحه را تا قبل از نیمه آذر ماه به دولت می برد، ولی این نمی‌تواند به مثابه تقدیم لایحه به مجلس در 15 آذر به معنای حتمی باشد چون ممکن است بر اساس شرایط پیش رو، دولت تصمیم به تاخیر در بردن لایحه بگیرد، همانطور که در سال گذشته عنوان می‌شد لوایح برنامه و بودجه آماده است، اما دولت در انتظار اجرایی شدن برجام مانده بود.