تحریماقتصاد ایران را قویتر کرده است/عربستان در مضیقه است
چرخش اوپک در نشست الجزایر و موافقت با کاهش میزان تولیدات نفتی پاسخی به موضوعات بودجهای در کشورهای عضو بهخصوص عربستان سعودی بوده است؛ عربستان این روزها در تنگنای شدید مالی به سر میبرد.
به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، مارک اسوالد استراتژیست اقتصاد جهانی به رادیوی روسی اسپوتنیک گفت که کسری بودجه عربستان سعودی عامل مهمی در رسیدن اوپک به توافق فریز نفتی و مستثنی کردن ایران از این طرح بود.
۱۴ عضو اوپک، روز چهارشنبه هفته گذشته در الجزایر گرد هم آمدند تا درباره طرح فریز نفتی با یکدیگر گفتوگو کنند اما بهیکباره و در اتفاقی غیرقابلپیشبینی با کاهش میزان تولیدات خود که در ۸ سال اخیر بیسابقه بوده است، موافقت کردند.
این حرکت نشاندهنده چرخشی عظیم از ماه نوامبر سال ۲۰۱۴ میلادی بوده است؛ در این زمان اعضای اوپک تصمیم گرفتند که سقفی برای میزان تولیداتشان در نظر نگیرند و میزان تولیدات خود در مقابل تولید نفت شیل را بالا بردند.
مارک اسوالد دراینباره گفت: «تمام ماجرا مربوط به بودجه کشورهای عضو اوپک است بهویژه عربستان سعودی. این کسری بودجه در حال حاضر ۱۵۰ میلیارد دلار از ذخایر ارزی خارجی عربستان سعودی را از بین برده است و شرایط اقتصادی این کشور در حال بدتر شدن است.»
این استراتژیست بازار سرمایه در ادامه گفت: «کاری که اعضای اوپک قصد دارند انجام دهند، تعیین کف قیمت برای محصولات نفتی است و چیزی که این کشورها اصلاً دوست ندارند با آن روبهرو شوند پایین رفتن فصلی قیمت نفت است که معمولاً در این فصل از سال رخ میدهد. این کشورها باید جلوی این مسئله را بگیرند و عربستان سعودی بیشتر از همه به دنبال این مسئله است چراکه بودجهای را دارد بهپیش میبرد که ۱۵ درصد تولید ناخالص داخلیاش کسری دارد.»
این توافق، بااینحال توافقی مبهم است که سقف تولیدات را در بین ۳۲.۵ تا ۳۳ میلیون بشکه در روز نگه میدارد. اوپک در ماه اوت هرروز در حدود ۳۳.۳۲۷ میلیون بشکه تولید نفت داشت بنابراین میزان کاهش تولیدات واقعاً کم است و در این میان تعدادی از کشورهای عضو اوپک نیز از این قاعده مستثنی شدهاند و میتوانند میزان تولیدات خود را بالا ببرند.
اسوالد دراینباره گفت: «این توافق بهپیش بردن تعاملات طرفین است و در واقعیت تغییر چندانی در میزان تولیدات ایجاد نمیکند.»
خالد الفالح وزیر نفت سعودی در این نشست اعلام کرد که عربستان سعودی بهعنوان بزرگترین تولیدکننده نفت در اوپک امتیازاتی به ۳ عضو دیگر یعنی ایران، لیبی و نیجریه داده است که میتوانند در بالاترین سطح معقول به تولید نفت بپردازند. این امتیازات به کشورهایی دادهشده است که در سال گذشته میلادی و یا در طول یک سال و نیم گذشته با مشکلاتی در تولید نفت خود مواجه بودهاند و یا به خاطر برخی درگیریها قادر به تولید نفت نبودهاند. کشورهای لیبی و نیجریه دو کشوری هستند که از این طریق توانستهاند امتیاز تولید نفت بیشتر را به دست آورند.
تهران نیز از اعضای اوپک خواسته بود که اجازه دهند این کشور به سطح تولیدات قبلی خود قبل از تحریمهای بینالمللی برسد. تأثیر برداشته شدن تحریمها بهقدری است که میتواند ایران را در موقعیت بهتری نسبت به عربستان در معاملات آتی نفت قرار دهد.
تنها یکسوم از درآمدهای بودجهای ایران از درامد نفتی حاصل میشود. این کشور درآمد ثابتی نیز از تولیدات گازی خود دارد ایران اقتصاد متنوعتری دارد و با آموختن نوع برخورد با تحریمها و همچنین اقتصاد متنوعی که دارد، به نظر میرسد که در موقعیت بهتری نسبت به سایر کشورهای عضو اوپک قرار دارد.