وزارت خزانه داری آمریکا اصلاحات جدیدی در دستورالعمل اجرایی لغو تحریم های ایران بر اساس برجام انجام داده است.
این وزارتخانه در پی اجرایی شدن برجام سندی غیررسمی با عنوان «سوال های اغلب پرسیده شده در رابطه با رفع تحریم های خاص آمریکا بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک در روز اجرا» منتشر کرد. این سند که در واقع تفسیر دولت آمریکا از برجام بود به مبنایی برای تصمیم گیری نهادها و شرکت های خارجی در برقراری رابطه با ایران تبدیل شد و به دلیل متن دو پهلو و پیچیدگی های خاصی که برای لغو تحریم ها در نظر گرفته به مانع اصلی احیای روابط تجاری و بانکی شرکت های خارجی با ایران تبدیل شده است.
وزارت خزانه داری آمریکا تحت فشار متحدان خود که مشتاق ازسرگیری روابط تجاری با ایران هستند چندین بار این متن را اصلاح کرده است. آخرین اصلاحات انجام شده بر روی این سند روز جمعه انجام گرفته است. بندهای c7 , c15, k19 این سند اصلاح شده است و سه بند جدید به نام های m10,m11, m12 به این سند اضافه شده است.
در عین حال بررسی های خبرنگار تسنیم در اصلاحات انجام شده نشان می دهد اگرچه شفافیت هایی ایجاد شده و در بخش هایی از این سند بر لغو تحریم ها و به ویژه مراودات دلاری با ایران تاکید شده است اما در عین حال ماهیت دو پهلو و ابهام آمیز آن حفظ شده است.
در بند اصلاح شده c7 این پرسش مطرح شده است که آیا بعد از روز اجرا، نهادهای مالی خارجی از جمله نهادهای تابعه نهادهای مالی آمریکا که در خارج قرار دارند می توانند مبادلات دلاری با ایران داشته باشند یا برای دولت ایران یا هر فردی که تحت حاکمیت دولت ایران است مثل شرکت ملی نفت ایران و بانک مرکزی این کشور حساب دلاری داشته باشند آمده است:
بله. نهادهای مالی خارجی از جمله نهادهای تابعه نهادهای مالی آمریکا که در خارج قرار دارند می توانند مبادلات دلاری با ایران داشته باشند یا حساب های دلاری برای ایران یا افراد مقیم ایران یا نهادهایی مثل شرکت ملی نفت ایران و بانک مرکزی یا نهادها و افراد دیگری که در تعریف دولت ایران قرار می گیرند داشته باشند؛ به شرط آن که چنین مبادلاتی به طور مستقیم یا غیر مستقیم نظام مالی آمریکا یا هر فرد آمریکایی را دربرنگیرد و با هیچ فردی که در لیست تحریمی SDN قرار دارد مرتبط نباشد.
این دستورالعمل جدید، اجازه انجام مبادلات با ایران به دلار آمریکا را به بانک های خارجی می دهد در عین حال تاکید شده است بانک هایی که با ایران مبادلات دلاری انجام می دهند باید مراقب باشند این مبادلات در خارج از محدوده نظام بانکی آمریکا و بدون مشارکت افراد آمریکایی انجام گیرد.
در ادامه این بند تاکید شده است: حتی پس از روز اجرای برجام نهادهای مالی خارجی از جمله نهادهای تابعه نهادهای مالی آمریکا که در خارج قرار دارند باید همواره اطمینان یابند که مبادلات دلاری با ایران را از طریق نظام بانکی آمریکا و یا به واسطه نهادهای مالی آمریکا از جمله شعبه های خارجی شان انجام نمی دهند چرا که افراد و نهادهای آمریکا همچنان از صادرات کالا و خدمات از جمله خدمات مالی یا انتقال مستقیم و غیرمستقیم تکنولوژی به ایران منع شده اند مگر آن چه اجازه آن داده شده باشد.
در بند یا سوال c15 نیز این پرسش مطرح شده است که آیا نهادهای مالی آمریکا می توانند با نهادهای مالی خارجی که مراودات مالی با نهادهای مالی ایرانی دارند ارتباط و مراوده داشته باشند. پاسخ بله است به شرط آن که نهادهای مالی ایرانی که طرف مراوده هستند در لیست SDN قرار نداشته باشند.
در بند m10 به موضوع روابط نهادهای غیرآمریکایی با شرکت ها و نهادهای ایرانی مرتبط با لیست SDNپرداخته شده و آمده است افراد و نهادهای غیرآمریکایی می توانند با شرکت ها و نهادهای ایرانی که در لیست SDN نیستند اما تحت کنترل یا مالکیت جزیی یا کلی نهاد تحریم شده(موجود در لیست SDN) هستند مراوده داشته باشند.