از ابتدای مهرماه امسال با دستور بانک مرکزی صدور کارت‌های اعتباری رنگی با ارقام 10، 30 و 50 میلیون تومانی در شعب بانکهای دولتی و خصوصی آغاز شد ولی بعد از گذشت 34 روز از اجرای این طرح هنوز نواقصی وجود دارد که مهمترین آن عدم اجرای دستور بانک مرکزی در برخی بانک‌هاست.
جدا از اینکه بانک‌ها یکی در میان توزیع کارت‌های اعتباری را آغاز کرده‌اند باید به استقبال سرد مردم از کارت‌های اعتباری و کارکرد آنها در اقتصاد به ویژه بازار اشاره کرد.
گفت‌وگو با کسبه و فعالان بازار حکایت از آن دارد که این طرح در همان روزهای نخست سروصدایی در بازار ایجاد کرده بود ولی بعد از گذشت چند هفته باز هم تب کارت‌های اعتباری خوابید؛ این درحالی است که مردم می‌توانند با مراجعه به بانکهای عامل کارت اعتباری در رنگ‌های برنزی(10 میلیونی) نقره‌ای (30 میلیونی) و طلایی (50 میلیونی) با بازپرداخت حداکثر 36 ماهه دریافت کنند.
* کارت‌های برنزی پیشتاز در طرح بانک مرکزی
آمار بانکهای مختلف از میان توزیع کارت‌های اعتباری تا این لحظه نشان می‌دهد که مشتریان این کارت‌ها طبقه متوسط جامعه هستند چرا که از بین کارت‌های برنزی، نقره‌ای و طلایی این کارت‌های برنزی هست که بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. در بانک ملی از ابتدای مهر تاکنون 20 هزار کارت برنزی، 5 هزار و 500 کارت نقره‌ای و 3 هزار کارت طلایی صادر شده است، این آماری است که مدیر شرکت کارت های اعتباری بانک ملی به خبرنگاران اعلام کرد.
بد نیست به متقاضیان دریافت کارت‌های اعتباری این نکته را یادآور شد که در صورت تمایل برای دریافت این کارت‌ها باید همان ضمانت نامه و وثایقی را به بانک ارائه کنند که هنگام دریافت تسهیلات در بانک‌ها گرفته می‌شود.
متقاضیان در صورت داشتن کارت اعتباری نیاز به مراجعه متعدد به شعبه و ارائه درخواست‌های پیاپی برای شارژ کردن این کارت‌ها ندارند چرا که این امتیاز فراهم شده تا مشتری یک بار کارت را دریافت کند و به میزان نیاز و البته تا سقف تعیین شده از آن استفاده کرده و مبلغ مورد نظر را در دوره‌های مشخص بازپرداخت کند.
برخی بانک‌ها از جمله بانک ملی این امتیاز را به مشتریان خود داده اند که در صورت بازپرداخت اقساط به همان میزان اعتبار در کارتشان شارژ شود.
تفاوت اساسی کارت‌های اعتباری با وام‌های بانکی در همین مورد است چرا که وام یک بار مصرف است ولی این کارت‌ها قابلیت گردشی دارند.
هرچند طبق اعلام مسئول صدور کارت‌های اعتباری در بانک ملی براساس مقررات این بانک، این اعتبار گردشی به مدت یک سال به مشتری داده می‌شود.
* سود کارت‌های اعتباری از لحظه خرید لحاظ می شود
در کارت اعتباری امتیاز دیگری هم تعبیه شده و آن در نحوه بازپرداخت سود است. به اینگونه که در هنگام دریافت وام سود تسهیلات از همان لحظه پرداخت تسهیلات محاسبه شده و باید از همان لحظه نسبت به بازپرداخت سود اقدام کند ولی کارت های دیگر از زمانی محاسبه می شود که کارت اعتباری مورد استفاده قرار بگیرد.
البته طبق اعلام شکوهی مدیر شرکت کارت‌های اعتباری بانک ملی نرخ سود حتی در صورت تسویه زودتر از سررسید و یک ماهه باز هم به کارت های اعتباری تعلق می‌گیرد.
این اظهارات در حالی است که پیش از این اعلام شده بود در صورت تصویه مبلغ کارت اعتباری پیش از سررسید و در طی یک دوره معین سودی به کارت تعلق نمی‌گیرد.
مشتریان در بانکهای مختلف با توجه به سیاست آن شعبه می‌توانند دوره بازپرداخت اقساط کارت های اعتباری را خودشان مشخص کنند؛ در بانک ملی این دوره بازپرداخت به چند بخش 36، 24، 18 و 12 ماه تقسیم شده که البته دوره‌های سه و شش ماه نیز برای مشتریان کارت‌های اعتباری درنظر گرفته شده است.
* چرا از کارت‌های اعتباری استقبال نشد؟
شکوهی که مسئولیت اداره کارت های اعتباری بانکهای ملی به عنوان یکی از بزرگترین بانکهای کشور را در اختیارد ارد درباره چرایی استقبال سرد مردم یا بانک‌ها از کارت اعتباری اینطور توضیح داد که طبق استانداردهای بین المللی برای کارت اعتباری در هنگام خرید نباید سودی تعلق بگیرد بلکه کارمزدی تعیین شده که هنگام خرید از فروشگاه کسر می‌شود ولی در کارت‌های اعتباری ایران مشتری باید سود را به بانک را بدهد و فروشگاه هیچ سهمی به بانک صادرکننده کارت نمی‌دهد.
دومین دلیل استقبال سرد از کارت های اعتباری به شعب سنتی بانک‌ها برمی‌گردد که کماکان به کارت اعتباری به عنوان وام بانکی نگاه می‌شود. آن هم در حالی که سیاست کارت های اعتباری چیز دیگری است بنابراین باید تفکر در شعب بانکی است.
سومین دلیل دست و پاگیر بودن مقررات بانکی که در سیستم بانکی وجوددارد و نیازمند تجدید نظر می‌باشد. این قوانین در نظام بانکی باعث شده که برای انجام کوچکترین کار بانکی هم چند مجوز دریافت شود.
به گفته شکوهی در صورت اجرای این روش‌ها می‌توان جذابیت‌هایی در کارت اعتباری ایجاد کرد که شرایط برد برد را برای بانک و مردم فراهم کنند.
* رایزنی با بانک مرکزی برای جلوگیری از نقدشوندگی کارت‌های اعتباری
همچنین باید یادآور شد، نقد شوندگی کارت اعتباری از مهمترین ایرادات این کارت‌هاست که مانع از تحقق هدف بانک مرکزی مبنی بر خروج از رکود می‌شود. چرا که مشتریان و یا دریافت کنندگان کارت‌های اعتباری به راحتی می‌توانند اعتبار خود را از طریق دستگاه‌های فروشگاهی به پول نقد تبدیل کرده و با آن فعالیت های دلخواه خود را انجام دهند که این موضوع اتفاقا مورد تأیید مدیران بانکی است.
آنطور که مسئول کارت‌های اعتباری بانک ملی پاسخ داده طرح های مختلفی برای جلوگیری از نقدشوندگی کارت‌های اعتباری از جمله دریافت کارمزد از پذیرنده‌های فروشگاهی به بانک مرکزی ارائه شده ولی هنوز این بانک جوابی به بانک‌ها نداده است.
انتهای پیام