دکتر الله مراد سیف، استاد اقتصاد دانشگاه امام حسین (ع) در بررسی عملکرد اقتصادی دولت یازدهم گفت: دو تا خطای راهبردی در دولت یازدهم وجود داشت.
وی بیان اینکه اولین خطای دولت یازدهم تصور غلطی بود که در مبدأ مشکلات اقتصادی وجود داشت گفت: تیم اقتصادی دولت همه‌ی مشکلات اقتصادی کشور یا بخش عمده‌ی آن را در اعمال تحریمهایی می‌دانستند که بر علیه نظام اسلامی وضع شده است.
سیف افزود: خطای این تفکر زمانی مشخص شد که با رفع بخشی از تحریمها اتفاق خاصی در اقتصاد ایران رخ نداد.
وی دومین خطای راهبردی دولت یازدهم را در این دانست که تصور می‌کردند تحریمها به طور کلی رفع خواهد شد اما چنین اتفاقی رخ نداد.
سیف با بیان اینکه چنین تصوراتی باعث شد که از ابتدای دولت قسمت عمده توجهات دولت معطوف به مذاکرا ت شود گفت: در مذاکرات با توجه به حمایتهای همه‌جانبه اقشار مختلف مردم و مسئولان بلند مرتبه نظام از آن به موفقیتهایی رسیدیم اما هیچکدام از دو تصوری که دولت از آن داشت به طور کامل محقق نشد.
وی با بیان اینکه برجام موفق به برداشتن کامل تحریمها نشد گفت: این در شرایطی بود که تمام توجه دولت به رفع تحریمها بود.
سیف با اشاره به اینکه تمام توجه دولت به رفع تحریمها بود گفت: این در شرایطی بود که بسیاری از مشکلات منشأ داخلی داشت که دولت از آن غفلت کرد و این باعث تداوم و تعمیق بسیاری از مشکلات اقتصادی شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه در برخی از متغیرهای کلان اقتصادی در دولت یازدهم موفقیتهایی داشتیم گفت: این موفقیتها ناشی از رویکرد ضد تورمی دولت و افزایش درآمدهای نفتی بود.
وی با اشاره به اینکه شاهد کنترل تورم و رشد اقتصادی در اواخر دولت بودیم گفت: اما به دلیل اینکه کنترل تورم به بهای تعمیق رکود به وجود آمد نتوانست در زندگی مردم آنچنان اثر مثبتی داشته باشد و به همین جهت بود که بیکاری تشدید شد و رکود دامنگیر شد و مردم شیرینی کاهش تورم را احساس نکردند و در بحث رشد اقتصادی چون عمده رشد اقتصادی متکی به درآمدهای نفتی بود اشتغال توسعه پیدا نکرد.
سیف با بیان اینکه دولت فرصتهای طلایی که به دست آورده بود؛ مغتنم نشمرد و شاید اگر همپای مذاکرات برجام دکترین اقتصاد مقاومتی جدی گرفته می‌شد و تلاش برای آزاد سازی ظرفیتهای داخلی صورت می‌گرفت؛ شاهد کارنامه قابل قبول تری از لحاظ اقتصادی برای دولت یازدهم بودیم.
وی با اشاره به اینکه دولت در سال چهارم با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری براقتصاد مقاومتی داشت، اقداماتی خوبی را انجام داد گفت: اما عمده فرصتی را که دولت داشت از دست داده بود و ما هنوز گزارش کاملی از فعالیتهایی که دولت در سال جهارم در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی انجام داده است در دست نداریم.
سیف در پاسخ به این سوال که دولت دوازدهم چه راهکاری را باید اخذ کند تا هم بتواند روند مثبتی را که دولت یازدهم در مهار تورم داشته است ادامه دهد و هم کشور را از معضل عظیم بیکاری خارج کند گفت: دو نکته بسیار مهم برای دولت دوازدهم وجود دارد و آن اینکه دستاوردها را نباید از دست بدهیم به هرحال کنترل تورم و تثبیت نرخ ارز یک دست آورد است.
وی با اشاره به اینکه اقدامانی همچون اقدامات دولت نهم می‌تواند این دست آورد از از بین ببرد گفت: نباید به بهانه ایجاد اشتغال، خارج از ظرفیت اقتصاد ایران سیاستهای انبساطی را صورت داد که در این صورت دوباره شاهد اوج گرفتن تورم باشیم.
سیف با اشاره به اینکه مهار تورم همواره یکی از دغدغه‌های اقتصادی کشور بوده است گفت: اما در کنار مهار تورم باید فعالیت دولت، ایجاد ظرفیت در اقتصاد و فعال سازی ظرفیتهای موجود اقتصادی کشور باشد که آن باعث رونق تولید و ایجاد اشتغال خواهد شد.
وی با بیان اینکه دولت دوازدهم برای رونق تولید و در نتیجه ایجاد اشتغال باید قبل از ایجاد ظرفیتهای جدید در اقتصاد کشور به فکر فعال سازی ظرفیتهای موجود باشد گفت: با توجه ظرفیتهای اقتصادی کشور با همین وضع موجود می‌توان به رشد اقتصادی که ناشی از رونق تولید باشد رسید که به تبع مشکل بیکاری نیز حل خواهد شد و شرایط تورمی نیز در کشور ایجاد نخواهد شد.
سیف با اشاره به شعار سال که در آن به تولید ملی اهمیت داده شده است گفت: شاه کلید اصلی برون‌رفت از وضع موجود که هم بتواند اشتغال ایجاد کند و هم بتواند به مهار بیشتر تورم کمک کند، توجه به تولید ملی است.
وی با بیان اینکه باید به الزامات رونق تولید ملی توجه شود گفت: دولت دوازدهم باید ایجاد اشتغال را با یک سیاست سنجیده دنبال کند تا دچار خطاهای راهبردی نشویم و تورم به دنبال آن به وجود نیاید.
سیف در بیان سیاستی که بخواهد ایجاد اشتغال کند باید سنجیده باشد گفت: آن سیاستی است که باعث تشدید و رشد بی‌قاعده نقدینگی در کشور نشود.
وی با بیان اینکه اکنون در اقتصاد کشور موردی که به آن احتیاج است مدیریت نقدینگی است گفت: نباید تصور کرد که با تزریق نقدینگی فقط می‌توانیم ظرفیت جدید ایجاد کنیم. تزریق نقدینگی جدید فقط می‌تواند تورمی را که تا حدودی کنترل شده است را دامن بزند.
سیف افزود: اینکه اگر تورم دوباره بازگردد از طریق افزایش وسایل تولید رکود تورمی که اکنون نیز در کشور تا حدوی دچارش هستیم تشدید خواهد شد.
وی با بیان اینکه دولت دوازدهم باید این هنر را داشته باشد که بتواند نقدینگی موجود را کنترل کند گفت: چنین موضوعی امکان‌پذیر نیست مگر اینکه یک اصلاح و تغییر بنیادی در نظام بانکی کشور ایجاد شود؛ چرا که عمده نقدینگی موجود از طریق نظام بانکی وارد عرصه اقتصاد کشور می‌شود.
سیف با بیان اینکه اگر نتوانیم نظام بانکی خود را اصلاح کنیم دچار همان مشکلاتی می‌شویم که قبلا با آن مواجه بودیم گفت: چراکه برای برون‌رفت از وضع موجو به ناچار نقدینگی اضافی وارد عرصه اقتصاد کشور می‌کنیم و دوباره شرایط تورمی گذشته باز می‌گردد.
وی با بیان اینکه اصلاح نظام بانکی در کنار فعالیتهای دیگری که دولت باید انجام دهد می‌تواند مؤثر باشد گفت: پرداختن به شفاف سازی در اقتصاد و کاهش اقتصاد غیر رسمی مسائل اساسی دیگری است که دولت دوازدهم باید به آن توجه کند؛ چرا که هم برای کشور درآمد مالیاتی دارد و هم می‌تواند از زمینه فعالیتهای مخرب تولید جلوگیری کند.
سیف با اشاره به اینکه اکنون تولید کشور در شرایط غیر رقابتی صورت می‌گیرد گفت: چراکه از یک طرف با هجوم واردات بی‌رویه و رو به رو هستیم که دولت دوازدهم باید آن را باید مدیریت کند و از طرف دیگر طرف دیگر تولید در شرایطی صورت می‌گیرد که شاهد اقتصاد غیر رسمی در کشور هستیم و آن سهم عمده‌ای از اقتصاد کشور را دارد.
وی با بیان اینکه واردات بی‌رویه و اقتصاد غیر رسمی شرایط تولید را در کشور تنگ کرده است گفت: تا زمانی که دولت نتواند شفاف سازی اقتصادی کند و اقتصاد غیر رسمی را مهار کند تولید همچنان در فشار و تنگنا خواهد بود.
سیف در بیان راهکار برون‌رفت از وضع موجود گفت: کنترل واردات، شفاف سازی در تولید، کنترل اقتصاد غیر رسمی، مدیریت و هدایت نقدینگی و حاکم کردن نظام مالیاتی متناسب با تشویق تولید ملی.
وی با بیان اینکه اکنون نظام مالیاتی به جای اینکه به رونق تولید ملی کمک کند باری بر دوش تولید کنندگان داخلی است گفت: این در حالی است که نظام مالیاتی باید خامی تولید و تولیدکنندگان داخلی باشد. باید پایه‌های مالیاتی که ضد تولید داخلی عمل می‌کنند افزایش دهیم.
سیف با بیان اینکه فعالیتها و معاملاتی در کشور وجود دارد که هیچ تأثیر مثبتی در رونق تولید داخلی ندارد و فقط منجر به ثروتمند شدن برخی اشخاص در جامعه شده است؛ اینها باید پایه‌های مالیاتی شود و مالیات بر تولید به حداقل برسد.
وی با بیان اینکه برای رونق تولید ملی و ایجاد اشتغال راهی جز این اصلاحات وجود ندارد گفت: دنبال کردن راهی جز اصلاحات نمی‌تواند به درمان کامل اقتصاد کشور کمک کند و حتی با اتخاذ برخی سیاستهای انبساطی در مقابل رکود می‌تواند یک تهدید جدیدی برای اقتصاد کشور باشد؛ مثل تزریق نقدینگی که اکنون به عنوان راهکار اتخاذ شده و 1300 هزار میلیارد تومان در کشور نقدینگی به وجود آورده است و اگر سنجیده عمل نشود می‌تواند یک تهدید جدی برای اقتصاد کشور باشد.
انتهای پیام