سرمایه‌گذاران از ترس جنگ به پناهگاه رفتند/ قوی سیاه بر فراز بازارها
تهدیدهای متقابل واشنگتن و پیونگ‌یانگ، چهارشنبه بورس‌های جهانی را چنان با شوک کاهش شاخص‌ها روبه‌رو کرد که برخی از احتمال «رخداد قوی سیاه» سخن گفتند، وضعیتی که بازارها در شوکی قابل‌ملاحظه، به‌شدت از داده‌های پیش‌بینی نشده متاثر می‌شوند.
دور تازه تنش‌های ژئوپلیتیک، احتمال تشدید ریسک‌گریزی را در بازارهای جهانی افزایش داده است. تهدیدهای متقابل واشنگتن و پیونگ‌یانگ، چهارشنبه بورس‌های جهانی را چنان با شوک کاهش شاخص‌ها روبه‌رو کرد که برخی از احتمال «رخداد قوی سیاه» سخن گفتند، وضعیتی که بازارها در شوکی قابل‌ملاحظه، به‌شدت از داده‌های پیش‌بینی نشده متاثر می‌شوند. روز گذشته، همزمان با افت بورس‌ها، پناهگاه‌های سرمایه مانند طلا، ین ژاپن و فرانک سوئیس محبوب‌تر شدند. ادامه روندهای موجود، وابسته به تحولات شبه‌جزیره کره خواهد بود.
«ژئوپلیتیک» دوباره مهم‌ترین عامل بازارهای جهانی شد تا احتمال رخداد «قوی‌سیاه» را مطرح کند. بامداد چهارشنبه، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا به کره‌شمالی هشدار داد که اگر دوباره ایالات‌متحده را تهدید کند، «با آتش و خشمی روبه‌رو خواهد شد که جهان تاکنون ندیده است.» تنها چند ساعت بعد کره‌شمالی اعلام کرد که در حال برنامه‌ریزی برای حمله به گوام، از قلمروهای آمریکا در اقیانوس آرام است. بازارها حتی پیش از تهدید دوباره کره‌شمالی، به محض انتشار خبر گفته‌های تند ترامپ واکنش نشان دادند، واکنشی که حاکی از بازگشت دوباره ریسک‌گریزی به ذهن معامله‌گران بود. در نتیجه تهدیدهای تازه ژئوپلیتیک، بازارهای سهام شاهد افت شاخص‌ها و سرمایه‌های امن از جمله طلا و ین ژاپن، گران‌تر شده‌اند. زمانی که ترامپ تهدیدهای تازه را مطرح کرد، بازارهای آسیا و اروپا به کار خود پایان داده بودند، اما بورس‌های آمریکا بلافاصله شروع به افت کردند. به این ترتیب، بازارهای آسیا و اروپا، چهارشنبه را با کاهش ارزش شاخص‌ها آغاز کردند. اونس طلا سه‌شنبه ابتدا تحت‌حمایت افت شاخص‌های دلار و سهام، رشد کرد، اما بعد تحت‌فشار رشد دلار و افزایش فروش‌ها با افت روبه‌رو شد. با این همه، دور تازه از تنش‌های ژئوپلیتیک اونس را از کف 1250 دلار جدا کرد. اونس که دوشنبه با یک دلار افت به بهای 1257 دلار رسیده بود، سه‌شنبه در نهایت روی قیمت 1261 دلار ایستاد. چهارشنبه هم با بهای 1265 دلار شروع و با نوسان‌های افزایشی پی گرفته شد. در این میان، رشد ین و البته فرانک سوئیس می‌توانست شاخص دلار را به شدت تحت‌فشار قرار دهد، اما معامله‌گران بازار ارز با نگاه به داده‌های خوب اقتصادی اخیر، در انتظار اخبار بیشتر سیاسی ماندند.
رویترز صبح چهارشنبه نوشت: افزایش شدید تنش‌ها، بازارهای مالی را درنوردید و مقام‌ها و تحلیلگران آمریکا را تشویق کرد که به کاخ سفید هشدار دهند بیش از این گرفتار مسابقه درگیری لفظی با کره‌شمالی نشود. روند افت بورس‌ها که سه‌شنبه (در آمریکا) با تضعیف شاخص‌های آمریکایی شروع شده بود، چهارشنبه با افت بورس‌های آسیایی و بعد اروپایی پی گرفته شد. صبح روز گذشته، شاخص معیار کره جنوبی و نیکی ژاپن حدود یک درصد افت کردند و همزمان، خرید ین ژاپن به‌عنوان سرمایه امن تشدید شد. استیو‌هانکه، استاد اقتصاد کاربردی در دانشگاه جونزهاپکینز به رویترز می‌گوید: «تنش‌ها همچنان تشدید می‌شوند و در نهایت می‌توانند باعث رخداد «قوی سیاه» در بازارها شوند، رخدادی که بازارها به آن توجهی ندارند.» قوی سیاه به رویدادی در بازارها گفته می‌شود که معامله‌گران را شگفت‌زده می‌کند و اثر بسیار قابل‌توجهی برجا می‌گذارد.
روز گذشته، شاخص نیکی 225 توکیو 3/ 1 درصد افت کرد و به کمترین سطح از اول ژوئن رسید. کوسپی کره جنوبی هم 1/ 1 درصد عقب نشست و به کف 7 هفته‌ای رفت. استاکس 600 اروپا، 8/ 0 درصد پایین آمد. کاک فرانسه نیز 2/ 1 درصد سقوط کرد. داکس آلمان هم مصون نماند و 1/ 1 درصد افت را تجربه کرد. شاخص اصلی ام اس سی‌آی آسیا پاسیفیک به‌جز ژاپن، 5/ 0 درصد کاهش را به خود دید و با وجود ثبات بورس‌های چین، هنگ سنگ هنگ‌کنگ، 2/ 0 درصد افت کرد. همزمان با آشوب بازارهای سهام، پناهگاه‌های سرمایه با افزایش تقاضا مواجه شدند. در روزی که وون کره جنوبی- همسایه و «دشمن» کره‌شمالی- حدود یک‌درصد مقابل دلار عقب نشست و به کمترین ارزش از 13 جولای رسید، ین ژاپن 5/ 0 درصد مقابل دلار تقویت شد و به اوج 8 هفته‌ای رفت. فرانک سوئیس نیز که از پناهگاه‌های مهم است، بیشترین رشد روزانه را از ژانویه 2015 تجربه کرد، زمانی که بانک مرکزی سوئیس سقف برابری با یورو را برداشت. فرانک، چهارشنبه حدود 5/ 1 درصد مقابل یورو رشد کرد. طلا نیز مانند همیشه از شرایط بد استفاده و ارزش خود را بیشتر کرد. اونس طلا که سه‌شنبه به کمک گفته‌های ترامپ، 11 دلار از کف روزانه جهش کرده بود، چهارشنبه نیز شاهد افزایش تقاضا شد. اونس روز گذشته حتی از مرز 1270 دلار هم عبور کرد، در حالی که سه‌شنبه کف 1250 دلاری را تجربه کرده بود.
ویراج پاتل، استراتژیست فارکس در «آی‌ان‌جی» لندن می‌گوید: «تشدید خطرهای ژئوپلیتیک، ریسک‌پذیری را به ریسک‌گریزی تغییر داده است. باید صبر کنیم و ببینیم که این وضعیت چقدر ادامه پیدا خواهد کرد.»
