فین تک ها چه تحولی را در دنیای خدمات مالی ایجاد کردند؟
«فین تک» ها به دلیل گسترده فعالیت های روزانه در سطح جهان هم اکنون به یکی از علاقه مندی های جدید سرمایه‌گذاران تبدیل شده اند.
در طول چند سال گذشته تعداد زیادی شرکت استارتاپ مالی آغاز به کار کرده‌اند که از فناوری های مدرن استفاده می کنند تا سرمایه‌گذاری، پرداخت قبوض و حتی وام گرفتن را برای مردم در سطح جهان ساده تر کنند، استارت آپ های مالی که به «فین تک» مشهور هستند. در واقع «فین تک» به معنای کاربرد نوآورانه فناوری در ارائه خدمات مالی است. فین تک یا فناوری‌های مالی معادل Financial technology یا FinTech است.
«فین تک» ها به دلیل گسترده فعالیت های روزانه در سطح جهان هم اکنون به یکی از علاقه مندی های جدید سرمایه‌گذاران تبدیل شده اند و به شدت در حال رشد هستند. مطابق آمارهای جهانی سرمایه گذاری در فین تک که در سال ۲۰۰۸ حدود ۹۳۰ میلیون دلار بوده ۱۲ برابر شده و در سال ۲۰۱۴ به بیش از ۱۲ میلیارد دلار رسیده است. همچنین در اروپا حدود ۱.۵ میلیارد دلار در شرکت‌های فین تک در سال ۲۰۱۴ سرمایه گذاری شده است که سهم شرکت‌های حاضر در لندن ۵۳۹ میلیون دلار، آمستردام ۳۰۶ میلیون دلار و استکهلم ۲۶۶ میلیون دلار بوده است. بعد از لندن، استکهلم دومین شهر اروپا است که بیشترین سرمایه‌ها را در ۱۰ سال گذشته جذب کرده است. معاملات اروپایی ها در فین تک در ۵ فصل متوالی روبه افزایش بوده است و از ۳۷ مورد در فصل چهارم ۲۰۱۵ به ۴۷ مورد در فصل اول ۲۰۱۶ رسیده است. برخی از شرکت‌های شناخته شده فین تک مانند Funding Circle، Nutmeg و TransferWise در لندن فعالیت می کنند. در ایالات متحده آمریکا نیز استارت‌آپ‌های فین تک متعددی مانند Affirm، Betterment، IEX، Fundera، Behalf، Lending Club، Money.net، Square، Stripe، SoFi، Robinhood، Plaid و Wealthfront وجود دارند.
کسب و کارهای فین تک در ۹ دسته بندی کلی قرار می گیرند:« پرداخت، پول و ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت‌کوین، ولث‌تک یا کسب‌وکارهای فناوری مربوط به بورس و سرمایه‌گذاری، مدیریت مالی شخصی، قرض دادن و تامین سرمایه جمعی، انتقال بین‌المللی پول یا رمیتنس‌ها، بانکداری روزمره و بانک‌های بدون شعبه، اینشورتک یا کسب‌وکارهای فناوری بیمه و رگ‌تک یا کسب‌وکارهای مربوط به قانون‌گذاری.»
فین تک در ایران از راه اندازی تا فیلترینگ
در سال های گذشته همزمان با رشد سریع استفاده از فین تک ها در سطح جهان این پدیده خلاقانه مالی وارد ایران نیز شد و شرکت هایی شروع به ارائه خدمات مالی مختلفی کردند و در این بین فروشگاه های اینترنتی به صورت گسترده شروع به استفاده از این تکنولوژی کردند، همچنین شرکت هایی راه اندازی شد که با استفاده از آن ها دیگر انواع پرداخت، جا به جایی و... مالی صورت می گرفت ولی در نهایت سرنوشت این شرکت ها و استارت آپ ها پایانی خوش چندانی نداشت زیرا از سوی دادستانی تعدادی از مهم ترین فین تک ها ( تیرماه امسال) فیلتر شدند. دادستانی علت اصلی فیلترینگ این استارت آپ ها را عدم وجود قوانین شفاف برای فعالیت آن ها از سوی بانک مرکزی اعلام کرده است. دادستانی کارگروهی را با حضور بانک مرکزی جهت تعیین وضعیت این استارتاپ ها تشکیل داده بود ولی در نهایت تشکیل این کارگروه بی نتیجه ماند و در پی آن تعدادی از فین تک های ایرانی مانند زرین پال، پی‌پینگ، باهمتا و ایدی پی فیلتر شدند. البته در مقابل نظر دادستان موضعگیری مقامات دولتی و به ویژه معاون وزیر ارتباطات ابعاد تازه‌ای به ماجرا بخشید و در نهایت به رفع فیلترینگ فین تک ها بعد از یک هفته منجر شد. به اعتقاد کارشناسان دنیای آینده مالی در سطح جهان را باید در فین تک ها دید و دیگر بانکداری سنتی را فراموش کرد.
