طلا از جمله با ارزش ترین و سحرانگیزترین فلزهای جهان است و ارزش خود را همچنان حفظ خواهد کرد، زیرا در سیاست های پولی دنیا اهمیت بسیاری دارد. اقتصاد جهانی اغلب بر پایه ی افزایش و یا کاهش قیمت طلا رقم می خورد. اما به راستی میزان کل طلای جهان چه قدر است؟ آیا قابل شمارش است؟
بنا به گزارش شورای جهانی طلا در حدود ۱۸۴ هزار تُن طلا در سپرده های بانکی، ذخایر دولتی و مجموعه های شخصی دنیا وجود دارد. هر یک متر مکعب از طلا ۱۹ تُن است. بدین ترتیب همه ی ذخایر شناخته شده ی جهان را می توان در یک زمین فوتبال در یک لایه ی یک متری روی هم قرار داد.
اما اینها فقط مقدار طلایی است که با موفقیت استخراج و ثبت شده است. فرآیند برآورد میزان کل طلای موجود بر روی زمین مأموریتی سخت است. آزمایش های شیمیایی از نمونه سنگ ها و صخره ها نشان می دهد که طلا به طور متوسط یک قسمت از هر چند میلیارد توده پوسته ی زمین را تشکیل می دهد. با این حال برای شرکت های اکتشاف طلا، ذخیره ای که بیش از یک گرم طلا در هر تن خاک داشته باشد بسیار هیجان آور است.
| ذخایر طلای برخی کشورهای دنیا | ||||
| ردیف | کشور | میزان ذخایر | میزان تغییرات | |
| اول فوریه 2015 | اول می 2016 | |||
| تن | تن | |||
| تن | ||||
| 1 | آمریکا | 8.133 | 8.133 | 0 |
| 2 | آلمان | 3.384 | 3.381 | 3- |
| 3 | صندوق بین‌المللی پول | 2.814 | 2.814 | 0 |
| 4 | ایتالیا | 2.452 | 2.452 | 0 |
| 5 | فرانسه | 2.435 | 2.436 | 0 |
| 6 | چین | 1.054 | 1.797 | 743 |
| 7 | روسیه | 1.208 | 1.460 | 252 |
| 8 | سوئیس | 1.040 | 1.040 | 0 |
| 9 | ژاپن | 765 | 765 | 0 |
| 10 | هلند | 612 | 612 | 0 |
| 11 | هند | 558 | 558 | 0 |
| 12 | ترکیه | 529 | 479 | 50- |
| 13 | تایوان | 424 | 423 | 0.9- |
| 14 | پرتغال | 383 | 383 | 0 |
| 15 | عربستان | 323 | 323 | 0 |
| 16 | بریتانیا | 310 | 310 | 0 |
| 17 | لبنان | 287 | 287 | 0 |
| 18 | اسپانیا | 282 | 282 | 0 |
| 19 | اتریش | 280 | 280 | 0 |
| 20 | ونزوئلا | 368 | 273 | 95- |
| 21 | قزاقستان | 192 | 228 | 37 |
| 22 | بلژیک | 227 | 227 | 0 |
| 23 | فیلیپین | 195 | 196 | 0.8 |
| 24 | الجزایر | 174 | 174 | 0 |
همانطور که در جدول بالا مشخص است ذخایر طلای کشور آمریکا از دیگر کشورهای دنیا بسیاری بیشتر است و این کشور در مقایسه با دیگر روش‌های ذخیره دارایی، علاقه بیشتری به ذخیره طلا دارد. پس از آن کشورهای اروپایی چون آلمان، ایتالیا و فرانسه نیز دارای ذخایر بالایی از طلا هستند و پس از آنها کشورهای چین و روسیه قرار دارند.
همچنین کشورهایی چون کانادا، برزیل، کره‌جنوبی و استرالیا که تولید ناخالص بالایی دارند، در این لیست جایی ندارند و جزء کشورهایی محسوب می‌شوند که حجم ذخایر طلای آنها در مقایسه با تولید داخلی‌شان بسیار کمتر است.
میزان ذخایر طلای ایران، برخلاف دیگر کشورهای دنیا، به صورت محرمانه است و مسئولان بانک مرکزی به طور رسمی آمار آن را در اختیار نهادهای داخلی و خارجی قرار نمی‌دهند. اما ایران نیز از نظر ذخایر طلا در بین 20 کشور اول دنیا قرار دارد.
نکته جالب توجه در آمار جدول بالا اما افزایش قابل توجه میزان ذخایر طلای کشورهای چین و روسیه و در مقابل کاهش ذخایر ونزوئلا و ترکیه، از ابتدای سال گذشته‌ی میلادی تا به حال است. در این مدت حدود 15 ماهه کشور چین به میزان 743 تن به ذخایر طلای خود افزوده و کشور روسیه نیز 252 تن طلا از بازارهای جهانی خریداری کرده‌است. این دو کشور به دلیل عدم اعتماد به نظام کنونی نقل و انتقالات مالی دنیا که مبتنی بر دلار است، در حال آماده شدن برای کنار گذاشتن دلار از مبادلات تجاری خود هستند و به همین دلیل با خرید طلا در حال پشتوانه سازی برای این مهم هستند.
کشورهای ونزوئلا و ترکیه نیز در 15 ماه گذشته با مشکلات زیادی از جمله خروج سرمایه و کاهش میزان صادرات مواجه شده‌اند و بخشی ذخایر طلای خود را برای کاهش اثرات این مشکلات به فروش رسانده‌اند.
به طور کلی ذخیره طلا به عنوان مطمئن‌ترین روش نگهداری دارایی خارجی همواره مورد توجه کشورهای قدرتمند دنیا بوده و از طریق کشورها از طریق نگهداری طلا ثبات بیشتر نظام پولی و مالی داخلی خود را نشان می‌دهند.
جدیدترین گزارش سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا از میزان ذخایر ارز و طلای کشورهای جهان حاکی است، میزان ذخایر ارز و طلای ایران در پایان سال 2017 میلادی به بیش از 132 میلیارد و 600 میلیون دلار رسیده است که در این خصوص بین 175 کشور دنیا در رتبه 19 قرار دارد.
بر این اساس، ذخایر ارز و طلای 156 کشور دنیا از ایران کمتر است که در این بین نام کشورهایی از جمله آمریکا، اندونزی، ترکیه، امارات، دانمارک، نروژ، سوئد، استرالیا، آفریقای جنوبی، هلند، قطر، کویت، اتریش و ده‌ها کشور دیگر به‌چشم می‌خورد.
طبق آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت حدود 15 معدن طلا در ایران وجود دارد که از این تعداد 12 معدن فعال و سه معدن غیرفعال هستند. هم‌اکنون اکتشافات طلا در بیشتر استان‌های کشور ازجمله آذربایجان شرقی و غربی، کردستان کرمان، خراسان رضوی و جنوبی، اصفهان، یزد مرکزی، قم و همدان، ارغش نیشابور، سقز، طرقبه مشهد و سیستان و بلوچستان در دست اجرا بوده و به گفته سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور حجم ذخایر قطعی و احتمالی طلای کشور نیز بالغ بر 320 تن می‌شود. همچنین استان‌های تهران، اصفهان، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی چهار قطب تولید طلای کشور محسوب می‌شوند. در ایران وجود 300 تن ذخیره قطعی طلا محرز شده است که با بررسی‌های انجام شده، انتظار می‌رود این مقدار ذخیره به هزار تن افزایش یابد. استاندارد جهانی یک معدن طلا داشتن ذخیره صد تن به بالاست، کشور ما پر از معادن کوچک و پراکنده است و فقط حدود 10 معدن آن نزدیک به سطح کلاس جهانی است که مهم‌ترین آنها معدن طلای کردستان و زره‌شوران آذربایجان‌غربی است. این آمار حاکی از طلاخیز بودن کشور است. با توجه به جمعیت 70 میلیونی کشور به ازای هر ایرانی، 3/4 گرم ذخیره قطعی طلا در ایران وجود دارد که اگر هزار تن ذخیره طلا را مبنا قرار دهیم، این میزان به 2/14 گرم افزایش می‌یابد. ذخایر طلای موجود در ایران قابل‌توجه است، اما میزان این ذخایر قطعی نیست و اکتشافات در مناطق مستعد یا امیدبخش در حال انجام است به‌طور کلی ایران پتانسیل خوبی از نظر ذخایر طلا دارد.