آغاز فعالیت آزمایشی درگاه اینترنتی معاملات ارزی

پروژه ایجاد درگاه اینترنتی معاملات ارزی در سیستم بانکی ایران که در راستای قانون پولی و بانکی کشور، نظام شناور مدیریت شده و یکسان سازی نرخ ارز از نیمه دوم سال 1395 در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته بود پس از یک سال در مهرماه سال جاری به اتمام رسید و از آبان ماه گذشته فعالیت خود را به طور غیربرخط (آفلاین) آغاز کرد.

افزایش کارایی و سرعت تامین مالی، ایجاد ثبات در بازار ارز کشور، تسهیل تجارت، تسهیل معاملات ارزی در سیستم بانکی کشور و ایجاد خزانه اطلاعاتی غنی از معاملات ارزی از دیگر اهداف طراحی این سامانه است.
بانک های کشور می توانند در «سامانه معاملات الکترونیکی (ETS)» یا «رویترز داخلی» نسبت به انجام معاملات ارزی طی روزهای کاری بانکی با یکدیگر و با بانک مرکزی و همچنین برای تعدیل وضعیت باز ارزی (NOP) خود می توانند نسبت به خرید و فروش ارز در این سامانه اقدام کنند.
از مزایای دیگر این سامانه، افزایش عمق بازار بین بانکی ارز، بالا بودن سرعت انجام معاملات و تسویه آن، تامین به موقع کسری منابع بانک ها، مدیریت بهتر دارایی ها و بدهی های ارزی سیستم بانکی، بهبود مدیریت نقدینگی ارزی بانک های کشور، ثبات بیشتر بازار بین بانکی، تامین مالی بهتر تجارت و پروژه ها در بازار بین بانکی، تامین منابع ریالی درآمدهای ارزی صادرکنندگان غیرنفتی، سرمایه گذاران خارجی و غیره و در نهایت انجام معاملات ارز به ارز در این بازار است.

ولی اله سیف رئیس کل بانک مرکزی در جلسه ای که پنج شنبه گذشته (26 بهمن) با مدیران عامل و اعضای هیات مدیره بانک ها برای مدیریت بازار ارز داشت، تاکید کرد: سامانه جدید ارزی از روز شنبه به صورت آزمایشی شروع به کار خواهد کرد.
به گفته وی، با استفاده از این سامانه خریداران و فروشندگان ارز متناسب با نیازهای خود نسبت به انجام عملیات ارزی در محیط الکترونیک اقدام می کنند. همچنین به تدریج صرافی ها و سایر بازیگران بازار ارز به این سامانه متصل خواهند شد. این سامانه امکان کنترل و مدیریت بازار ارز برای سیاستگذار و امکان فعالیت شفاف را برای متقاضیان ارز فراهم می کند.

با وجود آنکه همه ساله بازار ارز در ماه های آذر و دی ماه به دلیل تسویه حساب های بین المللی در پایان سال میلادی همواره با افزایش تقاضا و بروز نوسان های مقطعی مواجه است، اما امسال علاوه بر مسایل اقتصادی تاثیرگذار در بازار ارز به دلیل مباحث سیاسی بین المللی و همچنین حضور سوداگران و سفته بازان در بازار ارز، دامنه نوسانات و التهابات بازار ارز بیش از پیش بینی ها شد.
این امر نگرانی هایی برای جامعه به وجود آورد که در نهایت بانک مرکزی با همراهی شبکه بانکی تصمیم به عرضه گواهی های سپرده ارزی و ریالی و نیز پیش فروش سکه در سررسید های 6 ماه و یکساله کرد.

همچنین با هماهنگی بانک مرکزی، قوه قضاییه، نیروی انتظامی و سازمان امور مالیاتی و دیگر دستگاههای مرتبط نسبت به شناسایی سفته بازان و سوداگران بازار ارز اقدامات جدی انجام و بخش آثار التهابی از سوی سوداگران متوقف شد.
رئیس کل بانک مرکزی اطمینان داده است که به هیچ وجه در آینده اجازه شکل گیری مجدد فعالیت های سفته بازانه در بازار ارز داده نمی شود.
در نتیجه این اقدام ها، قیمت دلار که به محدوده بالای 49 هزار ریال در اواسط هفته گذشته رسیده بود، در پایان هفته به حدود 47 هزار و 350 ریال رسید و بخشی از حباب آن از بین رفت.