انتقاد مستخدمین حسینی از نحوه برخورد با دلالان بازار ارز

حیدر مستخدمین حسینی درباره انتشار اوراق توسط بانک مرکزی در جهت کنترل نرخ ارز گفت: این اقدام یک داروی مسکن کوتاه‌مدت تلقی می‌شود و نمی‌شود از آن به عنوان یک برنامه استراتژیک در برابر کنترل نرخ ارز یاد کرد. اگر دولت و بانک مرکزی چنین تلقی دارند، این تلقی اشتباه است بلکه انتشار این اوراق فرصتی بوده که بانک مرکزی و دولت بتوانند سیاست جامع‌ای را در این باره که چگونه می‌خواهند بازار ارز را کنترل کنند، در پیش بگیرند.

وی افزود: متاسفانه رویکرد بانک مرکزی و دولت درباره نرخ ارز چندان مشخص نیست. اینکه آیا آنها تصمیم دارند نرخ ارز را به بازار واگذار کنند و نرخ در شرایط رقابتی تعیین شود، اینکه آیا دولت تماما می‌خواهد بازار ارز را خود کنترل کند یا بر مبنای مدیریت شناور شده، تصمیم می‌گیرد، شعاری است که در سال‌های گذشته به آن پاسخ داده نشده و می‌توان گفت هیچ کدام از این موارد نیست.

این اقتصاددان افزود: همین رویکرد نامشخص دولت درباره بازار ارز به فعالیت‌های اقتصادی به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی ضربه می‌زند. یکی از دلایلی که سرمایه‌گذار خارجی از ورود به اقتصاد ایران استقبال نمی‌کند، همین بحث نرخ ارز است. وضعیت ارز در ایران نامشخص است و سرمایه‌گذاران را نسبت به سوددهی مردد کرده است. واقعیت این است که سرمایه‌گذاران به اقتصادی ورود می‌کنند که برایشان توجیه اقتصادی داشته باشد. شاخص‌های اقتصادی به نحوی باشد که آینده برایشان پیش‌بینی پذیر باشد. ولی اکنون با توجه به وضعیت نرخ ارز و پیش‌بینی ناپذیر بودن آینده سرمایه‌گذاران نمی‌توانند مطمئن باشند محصولی که تولید می‌کنند یا خدمتی که ارائه می‌کنند، توجیه اقتصادی خواهد داشت.

مستخدمین حسینی افزود: البته آنچه گفته شد به منظور ضرورت ایجاد ثبات نسبی در بازار ارز است و منظور این نیست که ارز به هیچ عنوان نباید افزایش پیدا کند. ما می‌گوییم که ارز باید طبق یک قاعده معینی دچار نوسان شود و پیش‌بینی ناپذیر بودن و نوسانات شدید است که مشکل آفرین است.

او به تجربه مدیریت موفق شناور ارز از ابتدای دهه ۸۰ تا تقریبا اواخر آن اشاره کرد و گفت: در این دوران، امکان وجود رانت اقتصادی در ارز نیز وجود نداشت و ثبات نسبی در بازار حاکم بود.

وی درباره انتشار اوراق گواهی سپرده این را هم اضافه کرد که اکنون می‌بینیم انتشار اوراق گواهی سپرده هم ریالی بوده هم ارزی و هم سکه عرضه شده است ولی فقط از اوراق گواهی سپرده ریالی استقبال شده آن هم به خاطر اینکه مردمی که در بانک‌ها سپرده‌گذاری کرده بودند و نرخ ۱۵ درصد سود می‌گرفتند اکنون آن را به گواهی سپرده ریالی تبدیل کردند. وگرنه از گواهی سپرده بر مبنای ارزی استقبال نشد و از فروش سکه هم با توجه به جمعیت کل کشور زیاد استقبال نشده است.

معاون وزیر اقتصاد پیشین این را هم گفت: واقعیت این است که این اوراق نمی‌توانند نرخ ارز را کنترل کنند و به آن سامان ببخشند. بانک مرکزی باید بتواند شیوه مداوم و قابل قبولی را برای کنترل بازار ارز و هدایت آن در پیش بگیرد. باید بتواند سیاستی که می‌خواهد در قبال بازار ارز در پیش بگیرد را معرفی کند.

مستخدمین حسینی در ادامه گفت: واقعیت این است که اکنون وضعیت به گونه‌ای شده که کسی ارز نمی‌فروشد و وقتی به صرافی‌ها مراجعه می‌شود، آنها ارز ندارند و مردم به ناچار برای تهیه ارز مورد نیاز خود به دلالی‌ها مراجعه می‌کنند. آنها نرخ بالایی داشته و همین در بازار ارز اخلال ایجاد می‌کند.