تک نرخی کردن ارز سمی مهلک برای اقتصاد است/ باید هزینه‌های اجتماعی خروج از رکود را پرداخت
یک استاد اقتصاد گفت: باید هزینه‌های تولید را پایین آورد تا رکود به طور مستمر از بین برود. برای این موضوع هزینه‌های اجتماعی را نیز باید انتظار داشت. اگر بخواهیم هیچ هزینه اجتماعی را ندهیم، هزینه‌های اقتصادی بر سر جامعه آوار خواهند شد.
دکتر حسن سبحانی با بیان اینکه یکی از عوامل ناکامی در تولید ، روند فعلی نرخ ارز است، گفت: ما باید به کاهش هزینه‌های تولید فکر کنیم. این موضوع باید برای اقتصاد کشور یک هدف استراتژیک باشد. یکی از ابزارهایی که هزینه تولید را افزایش می‌دهد نرخ ارز است. دولت در مفاهیم نوسان‌های ارز و مدیریت آن یکی از عقب افتاده‌ترین فهم‌ها را دارد.
این استاد دانشگاه گفت: آقایان برای کنترل نوسان نرخ ارز به جای راهکار اصولی، نگاه زودگذر را انتخاب می‌کند.البته همین افرادی که در قدرت هستند قبلا نیز با این سیاست‌ها موافق بودند.
وی در پاسخ به این سوال که اگر دولت بخواهد شیوه خود را تغییر دهد، چه اقدامی را باید در دستور کار خود قرار دهد؟ گفت: دولت باید نرخی را برای یک دوره زمانی به طور مثال یک یا یک و نیم سال انتخاب کند. باید محاسبات نشان دهد که این نرخ مشوق تولید در آن مرحله است. نباید دولت به این فکر کند که عده‌ای در قبال وضع تعیین شده رانت‌خوار می‌شوند و برخی دیگر از این رانت می‌خورند. چون اگر نرخ ارزی به وارات کالای سرمایه‌ای و تولید دامن بزند این رانت، رانت کار مولد است و دارای ارزش است. بعدها می‌توان براساس یک محاسبات مالیاتی، مالیات آن را دریافت کرد.
سبحانی اظهار داشت: در صورتی که دولت تحت عنوان تک نرخی اقدام کند، اقتصاد به همین وضع موجود همچنان گرفتار خواهد بود. چرا که وضع موجود محصول اقتصاد سیاسی ایران است. بنابراین به صراحت معتقدم مشکلات اجتماعی و سیاسی کشور بر اقتصاد تاثیرگذار است.
وی ادامه داد: نباید دولت برای مدت‌ها از ضرورت یکسان‌سازی نرخ ارز حرف بزند که این موضوع کاملا اشتباه هست. چرا که با شرایط ایران همخوانی ندارد.
این استاد اقتصاد خاطرنشان کرد: دولت باید نرخی را تعیین کند که تولید تشویق شود و بعد هر چند مدت یک‌بار این نرخ را از نظر کشش آن اصلاح کند.
وی با تاکید بر اینکه یکسان‌سازی نرخ ارز را برای شرایط فعلی اقتصادی ایران ضروری نمی‌بینم، گفت: من این اقدام را حتی سم مهلک می‌دانم. چرا که اقتصاد کشور به اندازه کافی ارز ندارد. بیکاری فراوان وجود دارد که برخی در این میان به خرید و فروش کاذب ارز روی می‌آورند. اگر وضع مالی‌اشان بد باشد نان می‌خورند. اگر پولدار باشند رانت می‌برند.
به اعتقاد سبحانی، مشکل اصلی در رونق تولید است که دولتی‌ها مدام درباره آن حرف می‌زنند، اما در اجرا برای آن کاری نمی‌کنند.
وی ادامه داد: سیاست‌های ریسکی بانکی مدام از ضرورت یکسان‌سازی نرخ ارز حرف می‌زنند. در حالی که اجرای این نوع سیاست به معنای گران شدن نرخ ارز است.صاحبان ارز هم یکی دولت بوده و دیگری تجار. گران شدن ارز، به ضرر واردکننده ماشین‌آلات،کالاهای سرمایه‌ای و مواد اولیه است.
سبحانی گفت: باید هزینه‌های تولید را پایین آورد تا رکود به طور مستمر از بین برود. برای این موضوع هزینه‌های اجتماعی را نیز باید انتظار داشت. اگر بخواهیم هیچ هزینه اجتماعی را ندهیم، هزینه‌های اقتصادی بر سر جامعه آوار خواهند شد.
