مهدی افشار اعلم با بررسی دلایل بیانگیزه شدن معاملهگران بازار سهام در روزهای پایانی سال عنوان کرد: جذابیت کسب سود بدون ریسک از جمله انتشار انواع اوراق بدهی و گواهی سپرده دولتی با نرخی بالاتر از نرخ سود سپرده بانکی و از سوی دیگر فشار کارگزارها برای تسویه معاملات اعتباری تا قبل از پایان سال اصلیترین دلایل ضعف گردش نقدینگی در بازار سهام است.
وی افزود: وقتی حجم بالایی از نقدینگی در گردش بازار سهام در سیاه چالههای بازار ارز گرفتار میشود طبیعی است که امکان شناسایی زیان به راحتی وجود نداشته باشد. به ویژه با توجه به انتظارهایی که در بازار ارز نسبت به افزایش دستکم 15 درصدی قیمتها تا شهریور ماه وجود دارد باعث شده تا فشار بر روی نقدینگی در گردش بازار سهام و تضعیف آن افزایش یابد.
این کارشناس بازار سرمایه از اهرمی بودن خاصیت گردش نقدینگی در بازار سهام در صورت جریان آن در معاملات سهام سخن گفت و افزود: متاسفانه در حال حاضر انگیزهای برای معاملهگران در بازار وجود ندارد.
به گفته افشار اعلم بازار سهام همواره تحت مدیریت دولتها بوده و دست این سهامدار بزرگ در جیب سهامداران کوچک فرو رفته است. از این رو اعتماد سرمایه گذار در صورت فرار از بازار با سختی و دشواری مواجه است.
وی ادامه داد: آن دسته از سهامداران و معامله گرانی که با چنین وضعیت اقتصادی همچنان در بازار سهام باقی ماندهاند، ناشی از فرم سنتی فضای حاکم بر کسب و کار بوده که همچون کاسبی با پیشینه 20 ساله همچنان به روشن بودن چراغ بازار خود امیدوار است.
این کارشناس بازار سرمایه با ابزار تأسف از عدم حمایت مؤثر دولت از سهامداران در بازار سرمایه عنوان کرد: متاسفانه جیب فعالان بورس در دورههای زمانی مختلف از سوی دولتها خالی شده و در حال حاضر نیز به دلیل اینکه دیگر برای دولت پولی در بودجه باقی نمانده به دنبال زدن ریشه بورس دراقتصاد ایران است.
به باور وی بودجه نفتی در حالی همواره تورم زا بوده که در برخی دورهها از جمله در دوره دوم دولت سازندگی به دلیل آن که دست متقاضیان ارز بدون هیچ محدودیتی باز گذاشته شده بود، در نهایت باعث شد تا موجی از وارد کنندگان کالا در اقتصاد به راه بیافتد.
وی گفت: اگر اقتصاد میخواهد تورم زا نباشد باید شکل تجارت با دنیا به گونه ای تعریف شود که وارد کننده نیز با وارد کردن کالاها و تجهیزات واسطه ای برخوردار از ارزش افزوده در خدمت صنعتگر قرار گیرد.
افشار اعلم با بیان اینکه مصارف ارزی کشور اغلب برای واردات اتومبیل که هیچ نفعی به جز برای دولت از طریق اعمال نظام تعرفه ای در بر ندارد را از جمله مشکلات نظام ارزی کشور عنوان کرد و افزود: ریسک شکست خوردن پیمان برجام در بهار سال آینده در حالی باعث ایجاد تنش برای تحلیلگران شده که اقتصاد ایران هم اکنون برای تغییر و تحول اساسی گامهای تدریجی خود را برداشته، اما این موضوع باعث شده تا برای مردم قابل لمس نباشد.
به گفته وی، با سیاستهای بانکی کنونی نمیتوان انتظار تغییرات موثری در اقتصاد ایران داشت و این در حالی است که تصمیمهای سیاسی از جمله افزایش نرخ سود مانع از موفقیت هر گونه تصمیم بلند مدت بوده است.
افشار اعلم گفت: وقتی دولت ابتدا اعلام میکند که نباید نرخ سود در طول سال از 15 درصد فراتر رود، اما یک شبه آن را برای کاهش بحرانهای اجتماعی مورد انتظار به سرعت افزایش میدهد تنها به تولید کننده اجحاف میشود.
این کارشناس بازار سرمایه دورنمای بازار سهام در نیمه اول سال 1397 را متکی به وضعیت بازار کالایی ها دانست و افزود: روند رو به رشد بازار جهانی کالاهای اساسی در سال آینده در حالی مورد انتظار تحلیلگران است که ریسک جنگهای تجاری میان قدرتهای بزرگ اقتصادی دنیا و اقتصادهای نوظهوری همچون چین میتواند همه فرمولهای برآوردی را بر هم زند.