عمر کوتاه ارز تک نرخی/ یوروی ۲ نرخی جایگزین دلار شد

بعد از آنکه نرخ دلار در بازار به رکورد 6 هزار تومان و فراتر از آن رسید، دولت به طور رسمی وارد میدان شد و معاون اول رئیس جمهور بهای دلار را 4200 تومان و تک نرخی اعلام کرد و گفت نیازهای ارزی متناسب با این نرخ تامین می‌شود.

هر چند که با سهمیه‌بندی‌هایی که بعد از اعلام ارز تک نرخی تعیین شد، مشخص شد یکسان‌سازی فعلا فقط در کلام باقی می‌ماند، چرا که نرخ ارز در زمانی تک نرخی می‌شود که همه تقاضاهای ارز با نرخی واحد تامین شود.

برای یکسان کردن نرخ دلار، بانک مرکزی فروش ارز به ویژه دلار و یورو را در صرافی‌ها متوقف و شروع به تدوین مقررات و ضوابط جدید ارزی کرد. در این مدت نرخ ارز در ظاهر تک نرخی بود و دیگر صف‌های طولانی خرید ارز در بازار دیده نمی‌شد،اما کاملا واضح مبرهن بود که این شرایط قابل ادامه دادن نیست و بانک مرکزی نمی‌تواند فعالیت صرافی‌ها را برای همیشه در حالت تعلیق نگه دارد.

رئیس کل بانک مرکزی در دیدار با نمایندگان صرافی‌ها تاکید کرد بانک مرکزی قصد حذف صرافی‌ها را ندارد و وضعیت فعلی موقتی است.

این شرایط ادامه داشت تا اینکه روز چهارشنبه هیات دولت در مصوبه‌ای «کلیه وزارتخانه ها، سازمان‌ها و شرکت های دولتی را مؤظف کرد ارز یورو را به عنوان ارز مبنای گزارشگری و انتشار آمار، اطلاعات و داده های مالی خود مورد استفاده قرار دهند. همچنین بانک مرکزی مؤظف شد از تاریخ ابلاغ این مصوبه، نرخ برابری ریال در مقابل یورو را به صورت مستمر اعلام و مدیریت نماید.»

با این ترتیبات، عملا ارز مبنا و اصلی برای اقتصاد ایران از دلار به یورو تغییر می‌کند. این در حالی است که هم‌اکنون در بازار تهران یورو در حدود قیمتی 6750 معامله می‌شود و نرخی که بانک مرکزی برای بانک‌ها تعیین کرده حدود 5200 تومان است.

بنابراین در عمل نرخ ارز اصلی کشور یورو است. یورویی که نرخ رسمی و بانکی آن 5200 تومان و نرخ بازاری آن 6750 تا 6800 تومان است و این یعنی خداحافظی با ارز تک نرخی.

البته از همان ابتدا مشخص بود که امکان تک نرخی کردن ارز آنهم در شرایط اضطرار وجود ندارد و اساسا ملزم کردن بانک مرکزی به یکسان‌سازی نرخ ارز اقدام غلطی است و این سیاست مشابه سیاست‌های شکست‌خورده دوره‌های گذشته است. یک بار در سال 74 و بار دیگر در سال 90 و 91.