برای درک بزرگی این عدد کافی است که بدانید مصر در سال ٢٠١٧ تنها ٢٢ تن طلا خریداری کرده است و به این ترتیب ایرانیها ظرف سه ماه چیزی حدود نصف تقاضای سالانه مصر طلا خریدهاند و اگر ایرانیها با همین دست فرمان تا آخر سال پیش بروند به رتبه بزرگترین خریدار طلا در خاورمیانه یعنی عربستان میرسند. شورای جهانی پول اشتهای عجیب ایرانیها برای خرید طلا را کاهش ارزش پول میداند و میگوید ایرانیها برای حفظ ارزش سرمایهشان ناچار شدهاند پول نقدشان را به طلا تبدیل کنند. محمد کشتیآرای، رئیس اتحادیه طلا و جواهر ایران پیشتر از این گفته بود گزارشهای غیررسمی نشان میدهد که مردم ایران ٣٠٠ تا ٤٠٠ تن طلا در خانهشان نگهداری میکنند. او حالا میگوید: مردم از خرید مصنوعات طلا رویگردان شدهاند و بیشتر به خرید سکه روی آوردهاند. او توضیح میدهد که این رفتار مردم بیشتر برای حفظ ارزش پولشان است و دیگر به طلا نگاه زیورآلات و لوکس ندارند بلکه نگاه آنها به طلا بیشتر سرمایهای است. زیرا خرید زیورآلات در بازار ایران به شدت کاهش داشته است. زیورآلات کارمزد ساخت و مالیات بر ارزش افزوده ٩درصدی دارد.
ایرانیها در ۳ ماه ۹ تن طلا خریدند
آمارهای منتشر شده توسط شورای جهانی طلا نشان میدهد میزان تقاضا برای خرید سکه و شمش طلا در ایران در سه ماهه نخست سال ۲۰۱۸ به ۹.۳ تن رسیده که بالاترین رقم در طی ۳سال گذشته بوده است. به گزارش بلومبرگ، بعد از کاهش ارزش پول ملی ایران در ماههای اخیر و افزایش نگرانیها نسبت به خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمها، ایرانیان در سه ماهه نخست امسال بیش از گذشته به خرید طلا روی آوردهاند.
آمارهای منتشر شده توسط شورای جهانی طلا نشان میدهد، «به دلیل نگرانی سرمایهگذاران از تشدید تنشها در روابط ایران و آمریکا و چشمانداز اقدامات کنترلی ارزی» میزان تقاضا برای خرید سکه و شمش طلا در ایران در سه ماهه نخست سال به ٩,٣ تن رسیده که بالاترین رقم در طی ٣سال گذشته بوده است. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا تا ١٢ ماه میفرصت دارد در مورد ماندن آمریکا در برجام و یا خروج از این توافق و تحریم مجدد ایران تصمیم بگیرد.
ارزش ریال ایران در طی چند ماه گذشته به پایینترین رقم خود رسیده است. دولت ایران در ماه آوریل اقداماتی را به منظور یکسانسازی نرخ ارز صورت داد.
براساس این گزارش، برخلاف رشد تقاضا برای خرید سکه و شمش، مصرف جواهرات در ایران در سه ماهه نخست امسال نسبت به یکسال قبل ١٦درصد کاهش یافته و به ١٠,٧ تن رسیده است.
به گفته آلیستیر هیوئیت، رئیس بخش اطلاعات بازار شورای جهانی طلا، بعد از آنکه دولت ایران در سال گذشته مالیات بر ارزش افزوده ٩درصدی را بر جواهرات اعمال کرد، خریداران ایرانی بیشتر به دنبال خرید سکه و شمش بهعنوان سرمایهگذاری هستند تا خرید جواهرات.
او افزود، بانک مرکزی ایران نیز عرضه سکه طلا را در سه ماهه نخست امسال افزایش داده و اندکی از رشد قیمتها کاسته است. «این فاکتورها سبب شده تا سکه یک کالای سرمایهای پراستفادهتر نسبت به جواهرات باشد.»
اشتهای عجیب ایران به خرید طلا
رشد تقاضای طلا در ایران در شرایطی رخ میدهد که تقاضای طلا در خاورمیانه ثابت بوده و براساس گزارشهای جهانی حالا ایران است که آمار خاورمیانه را جابهجا میکند. شورای جهانی طلا پارسال اعلام کرد در سال ۲۰۱۷ ایران با افزایش ۱۲درصدی، میزان خرید طلا و جواهرات خود را به یک قدمی عربستان یعنی ۴۵.۴ تن رسانده است. شورای جهانی طلا گزارش داده بود که ایران و کویت تنها کشورهای خاورمیانه بودهاند که در سال گذشته میلادی تقاضای آنها برای طلا و جواهرات افزایش داشته است. این گزارش حاکی است، حتی با وجود آنکه تقاضا برای شمش و سکه طلا در این منطقه نفتخیز جهان در سال گذشته بیش از دو برابر شده و به ٤٠,٥ تن رسیده است، بازار همچنان نسبت به متوسط تقاضای حدودا ٧٠ تنی سالهای ٢٠٠٧ تا ٢٠١٦ کاهش قابل توجهی نشان میدهد.
عقبنشینی بزرگترین خریدار طلای خاورمیانه
البته در این غائله حتی بزرگترین خریدار طلای خاورمیانه یعنی عربستان هم خریدهایش برخلاف ایران روند کاهشی داشته است. بر اساس گزارش شورای جهانی طلا عربستان، بزرگترین خریدار طلا و جواهرات در منطقه خاورمیانه در سال ٢٠١٦ چیزی حدود ٤٥,٧ تن واردات داشته که ٨درصد کاهش سالانه را نشان میدهد. در این سال ایران با افزایش ١٢ درصدی میزان خرید طلا و جواهرات خود را به یک قدمی عربستان یعنی ٤٥.٤ تن رسانده است. این بیشترین میزان خرید طلا و جواهرات ایران از سال ٢٠١٣ تاکنون بوده است. براساس گزارش شورای جهانی طلا «با تیرهترشدن روابط ایران و آمریکا که موجب تضعیف احساس مصرفکننده (در ایران) شده» تقاضا برای طلا و جواهرات در این کشور در سه ماهه پایانی سال کندتر شده است. میزان خرید طلا و جواهرات کویت نیز در سال ٢٠١٧ با ٤درصد رشد به ١٣ تن رسید؛ در حالی که خرید طلا و جواهرات مصر ١٤درصد افت کرد و به ٢٢ تن رسید.
نگاهی به بازار طلا در سال ٢٠١٧
طلا در سال ۲۰۱۷ عملکرد نسبتا خوبی داشت اما نه به آن اندازه که برخی امیدوار بودند. قیمت این فلز زرد در سال میلادی گذشته ۱۳.۶درصد رشد کرد و تولید آن حدود یکدرصد بر مبنای سال به سال افزایش یافت. در حالی که قیمت طلا در ابتدای سال ۲۰۱۷ پایین آمد، در سپتامبر که آمریکا و کرهشمالی تنشهای بیش از حد معمولی را شاهد بودند به اوج خود رسید. بر پایه گزارش شورای جهانی طلا، تقاضای جهانی برای طلا در سال ۲۰۱۷ به میزان ۷درصد کاهش پیدا کرد. آنگونه که در گزارش شورای جهانی طلا آمده خرید زیورآلات طلا در ایران سال ٢٠١٧ با ۲۷درصد افزایش نسبت به سال ٢٠١٦ به ۱۲.۹ تن رسیده که بالاترین میزان در ٤ سال گذشته است. خرید جواهرات در ایران طی سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ سالانه حدود ۴۱ تا ۴۵ تن بود، اما بعد از تحریمها در سال ۲۰۱۳ بشدت اوج گرفت و به ۶۳ تن رسید؛ اما از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ در محدوده ۴۰ تن باقی مانده است. این در حالی است که تقاضا برای زیورآلات طلا در خاورمیانه طی سه ماهه اول سال در رقم ۵۴.۶ تن ثابت مانده است که بیشتر به دلیل قیمتهای پایین نفت و کاهش شمار گردشگر ورودی به منطقه بوده است. این شاخص برای کل جهان افزایشی یکدرصدی داشته و به حدود ۴۸۱ تن رسیده است.