از بیست و یکم فروردین ماه امسال دولت به صورت رسمی اعلام کرده است که نرخ دلار در سراسر ایران، ۴۲۰۰ تومان است و هر نرخ دیگری به غیر از این، به منزله قاچاق بوده و هیچ محلی از اعراب ندارد. با این وجود، بانک مرکزی بعنوان تنها مرجع مورد تایید دادگاهها جهت تعیین نرخ سکه ( برای پرداخت مهریه) ، نرخ دلار قاچاق را مبنای تعیین قیمت سکه بهار ازادی قرار می دهد و بعضا نرخی بالاتر از نرخ دلار قاچاق هم مبنای محاسبه قرار می گیرد.
همین امر، دردسرهای بسیاری را برای مردم ایجاد کرده است. اولین باری که نرخ سکه با محاسبات قیمت دلار آزاد دردسرآفرین و شبهه برانگیز شد، پیش فروش‌های سکه از سوی بانک مرکزی بود. آن زمان وقتی که مسئولان بانک مرکزی در مقابل این پرسش خبرنگاران قرار گرفتند که مبنای محاسبات نرخ سکه‌های پیش‌فروش شده چیست، آنها تلویحا دلار بازار آزاد را مبنای نرخ فروش سکه‌های دولتی اعلام کردند و گفتند که ضرورتی ندارد که دولت بابت سکه نیز، به مردم یارانه ارزی بدهد.
علت عدم محاسبه دلار ۴۲۰۰ تومانی در تعیین نرخ سکه
پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که چرا قیمت سکه در محاسبات بانک مرکزی تناسبی با دلار ۴۲۰۰ تومانی ندارد، گفت: سیاست جدید ارزی دولت که مبنای آن دلار ۴۲۰۰ تومانی اعلام شد، برای تامین کالاهای اساسی و ضروری از جمله مواد غذایی، دارو، مواد اولیه و نظایر آن بود و دولت تاکید کرده است که با این نرخ همه نیازهای اصلی و ضروری کشور را تامین می‌کند.
وی به این نکته هم اشاره کرد که جنس سرمایه‌گذاری کسی که سکه می‌خرد، از نوع سفته‌بازی است و این نیازی نیست که بخواهیم با ذخایر ارزی آن را پاسخ داده و با دلار ۴۲۰۰ تومانی پوشش دهیم و البته نیازی نیست که بتوان آن را با ذخایر ارزی و دلار ۴۲۰۰ تومانی پاسخ داده و ایجاد رانت کنیم.
قیمت هر سکه چگونه محاسبه می‌شود؟
با روند رو به رشد قیمت ارز در هفته‌های اخیر، قیمت سکه نیز تحت تاثیر این بازار، با افزایش قیمتی چشمگیر و حبابی در بازار به فروش می‌رسد؛ اما با اعلام نرخ رسمی دلار ۴۲۰۰ تومانی از سوی دولت، شبهات زیادی در تعیین نرخ به وجود آمده است که دامنه آن تا تعیین نرخ مهریه هم کشیده شده است. اکنون در مراجعاتی که برخی افراد برای پرداخت مهریه و یا حتی تعیین آن، انجام می‌دهند، مشکلات زیادی بروز کرده است و تمامی محاسبات با نرخ دلار بازار غیررسمی، یعنی همان نرخی که دولت به رسمیت نمی‌شناسد، صورت می‌گیرد و حتی دادگاهها نیز برای تعیین نرخ واریزی سکه برای افرادی که قصد طلاق یا پرداخت مهریه را دارند، از نرخ دلار آزاد استفاده می‌کنند.
امروز بیش از هر وقت دیگری این سوال مطرح است که نرخ سکه بر اساس چه معیارهایی محاسبه می‌شود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که قیمت سکه بر اساس یک فرمول متشکل از چهار معیار تعیین می‌شود:
عیار سکه مطابق با استاندارد بانک مرکزی ۹/۰ با وزن ۸.۱۳۳ گرم است.
قیمت های جهانی طلا برای هر اونس طلا با عیار ۹۹۹/۰ (که همان عیار ۲۴ است) اعلام می شود.
هر اونس برابر با ۳۱.۱۰۳۴۳۱ گرم است.
هزینه ضرب سکه معمولا ۵ هزار تا ۷ هزار تومان برای هر قطعه در نظر گرفته می شود.
مطابق با مفروضات فوق قیمت هر سکه را می توان از رابطه زیر به دست آورد:
قیمت سکه = (۲۳۵۳۳۴/۰ × قیمت هر اونس طلا × نرخ برابری دلار) +۵۰۰۰ تومان حق ضرب