بازار ۳ درصدی ارز رها شد!
بازار آزادی که سیاست‌گذار ارزی می‌گوید فقط سه درصد معاملات در آن انجام می‌شود، اکنون به حدی ملتهب پیش رفته و قیمت‌ها بی‌منطق در حال رشد است که ظاهرا بانک مرکزی این بازار سه درصدی را رها کرده و سری به آن نمی‌زند، البته از چندی پیش این سیگنال به بازار آزاد داده شد که قرار نیست ارزی در آن حراج شود.
التهابات بازار ارز به اوج خود نسبت به حدود دو هفته گذشته رسید و قیمت‌ها لحظه به لحظه رشد کرد. دلار از ۱۴ هزار تومان و یورو از ۱۶ هزار تومان عبور کرده است. این در حالی است که قیمت‌ها در اول هفته جاری برای دلار کمتر از ۱۱ هزار و یورو زیر ۱۲ هزار تومان بود. بازار ارز شلوغ و پر رفت و آمد است و تقاضا برای خرید بالاست. بررسی‌های میدانی و آنچه که صراف‌ها می‌گویند از این حکایت دارد که با توجه به نوسان تند قیمت‌ها صرافان و دلالان هم از فروش دست کشیده‌اند و تقریبا فروشنده‌ای در بازار نیست. در مقابل با وجود رشد قیمت‌ها، تقاضا برای خرید زیاد است و متقاضیان که انتظار گرانی بیشتر ارز را دارند می‌خواهند با هر قیمتی خرید کنند.
صرافی‌ها می‌گویند پیش‌بینی دقیقی از روال بازار وجود ندارد و هیچ منطقی در کار نیست، اما بعید هم نیست که بعد از این التهابات در چند روز آینده کمی بازار آرام و نرخ‌ها تعدیل شود حتی برای مدتی کوتاه. فعالان بازار دلیل شرایط موجود را سیگنال‌های منفی اخیر برای بازار و بخصوص عدم عرضه و تامین نیاز موجود در بازار می‌دانند.
اخیرا همتی-رئیس کل بانک مرکزی- اعلام کرد که اکنون ۹۷ درصد معاملات در سامانه نظام یکپارچه ارزی(نیما) و سه درصد باقی مانده در بازار آزاد و در صرافی‌ها انجام می‌شود. این در حالی است که در حدود ۲۵ روز گذشته از اجرایی شدن بسته جدید ارزی حدود ۱.۷ میلیارد دلار در این بازار عرضه شده است، یعنی جایی که معاملات بین صادرکننده و واردکننده انجام می‌شود. در این بازار با توجه به عرضه بالای ارز در حال حاضر قیمت یورو تا ۹۲۰۰ تومان و دلار تا ۱۰ هزار تومان است. در این حالت نمی‌توان انتظار داشت در بازار آزاد با حجم بالای تقاضای موجود و عرضه بسیار محدود نرخ‌ها پایین باشد.
در حال حاضر به غیر از ارز مورد نیاز واردات کالا که در نیما انجام می‌شود، تمام تقاضای ارز به ویژه ارزهای خدماتی باید در صرافی‌ها تامین شود؛ اما آنچه در مدت اخیر در بازار آزاد مشاهده شد این بود که تعداد محدودی صراف به عرضه ارز خدماتی وارد شده‌اند و آن را هم قیمت بازار آزاد فروختند. این در حالی است که عرضه ارز خدماتی هم ثبات نداشت و در برخی روزها همین چند صرافی هم فروش نداشتند و دلیل آن را عدم داشتن ارز اعلام کردند. در این شرایط با توجه به محدود شدن عرضه در بازار آزاد که البته رئیس کل بانک مرکزی نیز بر آن تاکید کرده بود و از سویی دیگر نبود امکان تامین ارز برای حتی همان خدماتی که بانک مرکزی به بازار آزاد واگذار کرد، قیمت‌ها و رکوردهای جدیدی ثبت شد.
کارشناسان بازار ارز می‌گویند چگونه می‌توان حجم بالای تقاضا در بازار را رها کرده، عرضه‌ای برای آن نداشت و در نهایت منتظر تعادلی شدن قیمت‌ها بود. این در حالی است که تقاضای ارزهای خدماتی از جمله مسافران در زمان پیش رو و با توجه به تقاضای ارز اربعین و همچنین سفرهای ثانویه به طور حتم رشد خواهد کرد و اگر تدبیری برای این بازار اندیشیده نشود، شرایط مناسبی پیش رو نخواهد بود.
