به نظر می‌رسد بانک‌های مرکزی جهان، فاصله‌ی خود را با بیت‌کوین حفظ می‌کنند، اما تمایل به صدور ارز دیجیتال خصوصی خود را، پنهان نمی‌کنند. بررسی جدید IBM نشان می‌دهد که این زیرساخت‌ها، در آینده چگونه ظاهر خواهند شد.
پیش‌زمینه
تحقیقات مشترک IBM و فروم رسمی پولی و مالی OMFIF حاکی از آن است که تعداد بانک‌های مرکزی، که ارز CBDC (ارز دیجیتال بانک مرکزی) را می‌پذیرند، رو به افزایش است. مرور اولیه‌ی نتایج نظرسنجی‌ها نشان می‌داد که بانک‌ها در ابتدا، در برابر این تغییرات تکنولوژیکی مقاومت می‌کنند. علت اصلی ناسازگاری بانک‌ها نیز اختلاف‌نظر در مورد دسته‌بندی ارزهای دیجیتال در بخش خرده‌فروشی و عمده‌فروشی بود. به گزارش IBM-OMFIF، خرده‌فروشی CBDC به این معنا است که هرکسی حق دارد معادل با پول نقد خود، ارز دیجیتال بانکی دریافت کند. اما CBDC عمده‌فروشی، برای تبادلات بین‌بانکی مؤسسات مالی کاربرد خواهد داشت. در این گزارش آمده است:
هیچ‌کدام از بانک‌های مرکزی قصد ندارند در آینده‌ی نزدیک، یک CBDC خرده‌فروشی را به مرحله‌ی اجرا درآورند. بااین‌حال، بحث در مورد CBDC عمده‌فروشی، به سمت « امکان‌پذیری و ملاحظات عملی» پیش می‌رود.
اکثر بانک‌های مرکزی، عمده‌فروشی CBDC را ترجیح می‌دهند
IBM و OMFIF در ادامه‌ی گزارش توضیح می‌دهند که CBDC عمده‌فروشی، چگونه در سیستم پرداخت مرکزی، مطرح و تست می‌شود و سپس توسعه پیدا می‌کند.
این مطالعه همچنین به چالش‌های رگولاتوری و ریسک‌های سیاسی یک بانک مرکزی، در صورت پذیرش و امتحان CBDC اشاره می‌کند. قابل‌ذکر است که نتایج این تحقیقات، پس از بررسی پاسخ‌های ۲۱ بانک مرکزی ازجمله بانک مرکزی برزیل، بانک مرکزی آفریقای جنوبی، بانک فدرال آلمان و بانک فنلاند به‌دست آمده است. این نظرسنجی عمدتاً ایده و نظر این بانک‌ها را در مور سیستم CBDC جویا شده بود.
طبق نتایج، ۶۹ درصد از بانک‌ها اذعان می‌کنند که یکی از مشکلات آن‌ها، زیرساخت‌های مالی بین‌المللی فعلی است. ۵۴ درصد از آن‌ها معتقدند که CBDC می‌تواند هزینه، سرعت و انعطاف‌پذیری پرداخت‌های فرا مرزی را بهبود دهد. ۳۸ درصد از بانک‌های مرکزی پاسخ‌دهنده نیز در حال بررسی راهکارهای CBDC هستند، درحالیکه سایرین هنوز به این فضا وارد نشده‌اند.
یکی دیگر از نتایج جالب‌توجه نظرسنجی مذکور، این است که اکثر بانک‌ها، تمایلی ندارند ارز دیجیتال خصوصی خود را روی بلاک‌چین عرضه کنند. درواقع ۶۱ درصد از ۲۱ بانک پاسخ دهنده، اظهار کردند که هیچ ویژگی قابل‌توجه و متقاعدکننده‌ای در تکنولوژی دفتر کل دیجیتال، نمی‌بینند. آن‌ها معتقد بودند که بلاک‌چین تاکنون دستاوردها و مزایای اندکی داشته و صدور ارز دیجیتال بانک مرکزی، مستلزم بلاک‌چین نیست.
هم‌زمان، این نظرسنجی نشان می‌دهد که نیمی از بانک‌های مرکزی، ترجیح می‌دهند که در ساخت CBDC، از بخش خصوصی کمک بگیرند. ۵۰ درصد از بانک‌ها معتقدند که ذینفعان، باید از ابتدای کار در جریان تغییرات دیجیتالی قرار داشته باشند و تکنولوژی نباید به آن‌ها تحمیل شود.
اتفاق‌نظر در مورد CBDC عمده‌فروشی
موضوع دیگری که در تحقیقات موردبررسی قرارگرفته بود، چگونگی حمایت از CBDC بود. به این معنی که ارز دیجیتال بانک مرکزی، بر اساس چهارچوب سیاسی آربیتراژ (خریدوفروش هم‌زمان یک دارایی برای کسب سود از تفاوت قیمت‌ها) باید صرفاً توسط یک ارز واحد پشتیبانی شود یا سبدی از دارایی‌ها. نتایج نشان می‌داد که اگر ارزش توکن‌های دیجیتال، بر اساس پول نقد تثبیت شود، تأثیر خاصی در سیاست‌های پولی نخواهد داشت. همچنین پاسخ‌دهندگان بر این باور بودند که اگر ارز دیجیتال به‌عنوان یک دارایی ذخیره‌شده منتشر شود، مجموعه‌ی سیاست‌گذاری‌ها، تغییرات محدودی را شاهد خواهد بود.
اما از طرف دیگر، اگر با مقیاس‌پذیری CBDC، این ارز به یک دارایی یا ذخیره‌ی ارزش جهانی تبدیل شود و هم‌راستا با خط واحد پولی صندوق بین‌المللی پول (SDR) عمل کند؛ در آن صورت الزامات رگولاتوری و ژئوپولیتیک، پیچیدگی بیشتری را شاهد خواهد بود.