ضربه سخت نفت ارزان به اقتصاد راکد عراق
سقوط اخیر قیمت نفت ضربه سختی به اقتصاد راکد عراق زده است و توانایی این دولت جدید را برای بازسازی پس از جنگ با داعش و تأمین خدمات اساسی برای مناطق ویران شده تهدید میکند.
قیمت نفت خام برنت در اکتبر تا 85 دلار در هر بشکه بالا رفت ولی از آن زمان کاهش یافت و به 55 دلار رسید، یعنی یک کابوس برای کشورهایی مانند عراق که 95 درصد درآمدش از صادرات نفت است.
پیش نویس بودجه 111.9 میلیارد دلاری عراق که در اکتبر به مجلس داده شد، صادرات نفت خام را 3.8 میلیون بشکه در روز پیش بینی کرده که قرار است بشکه ای 56 دلار فروخته شود . این لایحه که شامل یک افزایش 23 درصدی در هزینه ها میشود با 22.8 میلیارد دلار کسری مواجه خواهد شد.
ولی این مقدار حتی آغاز کننده چالش عظیم بازسازی پس از سالها جنگ نخواهد بود. طبق گزارش سازمان ملل 1.8 میلیون نفر باید به خانههای خود در عراق بازگردند. موصل دومین شهر بزرگ عراق مانند بسیاری از شهرها و روستاهای دیگر تقریبا ویران شده است.وزارت برنامه ریزی عراق تخمین میزند این کشور برای بازسازی نیاز به 88 میلیارد دلار داشته باشد. در فوریه اهداکنندگان در یک اجلاس کویت توافق کردند 30 میلیارد دلار در قالب وام و سرمایه گذاری برای تامین مالی بخشی از این لایحه بدهند، ولی پیشرفتهای کمی برای تحقق این توافق صورت گرفته است.
در منطقه نفت خیز جنوب که در جنگ ویران نشد، اعتراض هایی در ماه های اخیر به خاطر بیکاری و خدمات عمومی ضعیف صورت گرفته است. قطع برق یک مشکل سراسری است که به حمله سال 2003 آمریکا به عراق برمیگردد. آب منطقه جنوب نیز غیر آشامیدنی است.
رئیس کمیته اقتصادی مجلس عراق گفت: «ما با سقوط قیمت نفت شوکه شدیم و با مشکل بزرگی روبرو هستیم. دولت موقعیت دلخواهی ندارد».
قانونگذاران عراق پیش نویس بودجه را رد کردند و خواستار بودجه ای هستند که قیمت پایین تر نفت را در نظر بگیرد و سرمایه بیشتری را به سرمایه گذاری عمومی اختصاص دهد.
مجلس اعلام کرد که نمیتواند بودجه را تا پایان سه ماهه اول سال 2019 تغییر دهد و تا آن زمان دولت می تواند تنها یک دوازدهم تخصیص های سال قبل را در هر ماه خرج کند.
در حالی که توجه جهانی به سمت بخش های ویران شده شمال و غرب عراق و اعتراض های جنوب معطوف است، بحران بودجه بر زندگی مردم در مناطق پایدارتر هم تاثیر گذاشته است. پروژههای عمرانی در سراسر بغداد سالهاست متوقف و ساختمان های نیمه کاره تبدیل به محل تخلیه زباله شدهاند.
سامی الاعرجی، رئیس کمیسیون سرمایهگذاری ملی عراق در ماه دسامبر گفت صدها پروژه به ارزش 54 میلیارد دلار به تعویق افتاده اند و خواستار یک بازبینی اساسی از اقتصاد شد که سرمایه گذاری را ارتقا دهد و اتکای کشور را به نفت کم کند. او گفت: «ما باید به تمام جایگزینها فکر کنیم. کشور فرصتهای امیدبخشی دارد».
تلاش برای متنوع کردن اقتصاد به خاطر جنگ سیاسی و فسادی که به 2003 بازمیگردد، متوقف میشود و جنگ و بی ثباتی را افزایش میدهد .
«سرنوشت ما وابسته به نفت است. وقتی پایین میآید فشار خونمان بالا میرود».