همه چیز درباره اس‌پی‌وی/ اجرایی شدن کامل اس‌پی‌وی ماه‌ها زمان خواهد برد
اروپایی‌ها در تلاش هستند تا با اجرای SPV و تسهیل روابط تجاری با ایران توافق هسته‌ای را نجات دهند اما تا اجرا شدن کامل SPV ماه‌ها زمان نیاز است و آمریکایی‌ها نیز مصر به برحذر داشتن اروپایی‌ها از دور زدن تحریم‌های ایران هستند.
سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس روز گذشته به طور رسمی ایجاد زیرساخت INSTEX را که SPV محسوب می‌شود، ایجاد کردند تا از این طریق تحریم‌های آمریکا علیه ایران را دور بزنند.
INSTEX به طور مخفف یعنی ابزار حمایت از مبادلات تجاری، مکانیزه پرداختی است که به شرکت‌های اروپایی این امکان را می‌دهد بدون قرار گرفتن در معرض تحریم‌های آمریکا با ایران تجارت کنند. سه شرکت اروپایی طی بیانیه‌ای اعلام کردند INSTEX از تجارت قانونی اروپا با ایران حمایت کرده و در گام نخست بخش‌های حیاتی برای مردم ایران را از جمله امور دارویی، تجهیزات پزشکی و مواد غذایی را در برخواهد گرفت.
برای آنکه اروپا پس از خروج از آمریکا توافق هسته‌ای را زنده نگه دارد در سال ۲۰۱۸ قوانین مسدودساز را برای نخستین بار از سال ۱۹۹۶ دوباره به جریان انداخت. این قوانین پیشتر در سال ۱۹۹۶ و با هدف مقابله با تحریم آمریکا علیه اروپا، ایران و لیبی از سوی پارلمان اروپا اجرایی شد. اجرای قوانین مسدودساز به شرکت‌های اروپایی امکان دور ماندن از تحریم‌های فرامرزی آمریکا را فراهم کرده و درواقع هر گونه تحریم‌های خارجی بر اروپا را بی‌اثر می‌کند و از طرف دیگر رعایت تحریم‌های خارجی توسط اشخاص حقیقی و شرکت‌های اروپایی را ممنوع می‌کند.
ایجاد SPV که INSTEX ابزار آن محسوب می‌شود، بخشی از تلاش اروپا برای نجات توافق هسته‌ای با ایران است.
عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران می‌گوید: نظام پرداخت مالی ایران با اروپا اگرچه نخست برای کالاهای غیرتحریم شده مورد استفاده قرار خواهد گرفت، اما در نهایت موارد تحریم‌شده را نیز پوشش خواهد داد و درواقع هدف از ایجاد این زیرساخت نیز مبادلات کالاهای تحریم‌شده است.
در صورتی که SPV وجود نداشته باشد، شرکت‌های اروپایی که می‌خواهند از ایران کالا وارد کنند یا نفت بخرند، در معرض سیاست‌های تنبیهی آمریکا به دلیل نقض تحریم‌ها قرار خواهند گرفت.
جرمی هانت، وزیر امور خارجه انگلیس، می‌گوید: INSTEX گامی شفاف و عملی است که نشان می‌دهد اروپا خود را شدیدا متحد به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران تا زمانی که این کشور به طور کامل به توافق پایبند باشد، می‌دانند.
قرار است دفتر مرکزی INSTEX در پاریس و زیر نظر آلمانی‌ها ایجاد شود و بنا به گفته سازمان ثبت شرکت‌های فرانسه دفتر این شبکه مالی در ساختمان وزارت اقتصاد فرانسه ایجاد خواهد شد.
از طرف دیگر شبکه CNBC گزارش داد که سه نماینده از سه کشور اروپایی بر عملکرد این SPV نظارت خواهند کرد.
بنا به گزارشات ارائه‌شده SPV با ارائه اعتبار مجازی قرار است زیرساخت مبادله کالا به کالا به ایران را فراهم کرده و درواقع اعتبار مجازی مذکور به عنوان ارز مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
جرمی هانت می‌گوید: سه کشور اروپایی در حال همکاری برای فراهم کردن تمام نیازهای فنی و قانونی در راستای اجرایی شدن SPV هستند که بخشی از این مسئله شامل همکاری با ایران در راستای ایجاد زیرساخت‌های لازم در این کشور خواهد بود.
به گزارش رویترز، عراقچی همچنین گفته است که برای اینکه چرخه SPV کامل شود ایران باید یک شرکت آینه با INSTEX در داخل ایجاد کند. هنوز مشخص نیست که چه زمانی قرار است مبادلات تجاری با SPV انجام شود اما انتظار می‌رود که عملیاتی شدن آن چند ماه طول بکشد.
در حالی که SPV با هدف مصون نگاه داشتن شرکت‌های اروپایی از عواقب نقش تحریم‌های ایران تشکیل شده است، اما اروپایی‌ها در بیانیه خود اعلام کرده‌اند که طرف‌های ثالث نیز می‌توانند به این سامانه متصل شوند.
در بیانیه اروپایی‌ها آمده است: در بلندمدت قصد داریم INSTEX را بر روی کشورهای ثالث که می‌خواهند با ایران تجارت کنند، باز کنیم و سه کشور اروپایی به همکاری خود برای رسیدن به این هدف ادامه خواهند داد.
البته در این بیانیه در طور شفاف آمده است که هنوز مشخص نیست چگونه قرار است به کشورهای ثالث دسترسی به INSTEX داده شود.
بر اساس بیانیه کشورهای اروپایی، این سامانه جدید تمام استانداردهای تجاری اروپا و سازمان ملل را در بر خواهد داشت که از جمله آنها استانداردهای مرتبط با مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم است.
در این بیانیه، اروپایی‌ها از ایرانیان خواسته‌اند تا تمام ضوابط FATF را اجرایی کنند.
در واکنش به معرفی SPV آمریکا مجددا شرکت‌های اروپایی را تهدید کرده و گفته است شرکت‌هایی که از این طریق تحریم‌های آمریکا علیه ایران را نقض می‌کنند در معرض قطع دسترسی به نظام بانکی آمریکا قرار خواهند گرفت.
پیشتر در ماه ژانویه یک مقام دولتی آمریکا هشدار داده بود که در صورت اجرایی شدن SPV و فراهم شدن شرایط دور خوردن تحریم‌های آمریکا، واشنگتن اقدامات تنبیهی علیه اروپا اتخاذ خواهد کرد.
