کانال ویژه تجارت اروپا و ایران موسوم به Instex به شرکتهای اروپایی این امکان را میدهد که با ایران تجارت کنند. «میشائیل توکوس» رئیس اتاق بازرگانی ایران - آلمان از ایجاد چنین کانالی استقبال کرده است.
وی در این مورد به روزنامه آلمانی «ویرتشافتز ووخه» گفت که قطعا امید ایجاد شده است و این تصور که رابطه بازرگانی با ایران رو به توقف است، تصوری نادرست است. آلمان به صادرات ماهانه کالاهایی به ارزش ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون یورو به ایران ادامه میدهد. (این در حالی است که) شرکتهای بزرگی که در آمریکا دفتر دارند و در فهرست تحریم قرار دارند، ایران را ترک کرهاند. از سوی دیگر شرکتهایی هستند که هم در ایران و هم با آمریکا کار میکنند.
توکوس در واکنش به تهدید سفیر آمریکا علیه شرکتها هم افزود: «اوضاع تقریبا خوب است... ما امیدواریم که پنج هزار تا هفت هزار شرکت در آلمان بار دیگر با ایران تجارت کنند. تلاشهای آمریکاییها بیش از همه بر شرکتهای بزرگ و مهم متمرکز است؛ شرکتهایی که با بانکهای ایران در آلمان و یا خطوط حملو نقل همکاری میکنند.»
وی در بخش دیگری از این گفتوگو تاکید کرد: «از لحاظ قانونی امکان ارتباط بازرگانی با ایران وجود دارد به همین دلیل همکاران آمریکایی ما میکوشند تا وحشتپراکنی کنند. آمریکا تلاش میکند تا تمامی شرکتهای آلمانی را تحت فشار قرار بگذارد تا آنها مجبور شوند که بین تجارت میان ایران و آمریکا یکی را انتخاب کنند. این پیامی است که بسیاری از رسانهها آن را پخش میکنند اما اینطور نیست. صاحبان شرکتهایی که میخواهند با ایران رابطه بازرگانی داشته باشند، از من میپرسند که آیا آنها اگر به آمریکا بروند، دستگیر میشوند و یا مورد بازجویی قرار میگیرند؟ (من میگویم) خیر اینچنین نمیشود. خطر فقط زمانی وجود دارد که آنها همکاران و یا سهامداران آمریکایی داشته باشند و یا پول آمریکاییها را در صندوقهای تامینی مخفی کرده باشند. شرکتهای دیگر میتوانند با وجود جو ترسی که آمریکا ایجاد کرده، با ایران همکاری داشته باشند. ما میخواهیم که موضوع ایران را بار دیگر به سطح معقول باز گردانیم.»
خبرنگار این روزنامه آلمانی از توکوس پرسید: «آیا اینستکس در این روند کمک خواهد کرد؟» که رئیس اتاق بازرگانی ایران - آلمان در پاسخ گفت « اینستکس پاسخ مثبتی بود به اینکه که در سطح اروپایی، تا این لحظه خواست سیاسی وجود دارد که توافق هستهای با ایران حفظ شود. علاوه بر این، اینستکس به شرکتها که برای تجارت با ایران مشکل دارند، کمک میکند.»
وی در عین حال گفت که چند ماه زمان لازم است تا اینستکس درست کار کند و اگر در طول دو ماه چنین شود، بسیار خوب خواهد بود البته باید روشنگری صورت گیرد به همین دلیل در آینده نزدیک هماهنگی با شرکتها در برلین صورت میگیرد.
توکوس درباره کارایی این ساز و کار هم گفت: «در اروپا شرکتهای زیادی هستند که از ایران کالا وارد میکنند که شامل نفت، فرش، پسته و مواد خام میشود. این شرکتها (مثلا) اعلام میکنند که ارزش کالاهایی که از ایران وارد کردهاند ۱۰۰ هزار یورو برآورد میشود. اگر ارزش صادرات شرکتهایی که از آلمان هم کالاهایی مانند ماشین آلات بستهبندی به ایران میفروشند، ۱۰۰ هزار یورو باشد در این صورت اینستکس کانال ارتباطی میان هر دو طرف خواهد بود تا به این وسیله ارتباط میان ایران و یک شرکت اروپایی و ایران برقرار نشود بلکه میان دو طرف اروپایی باشد.»
وی در پایان هم گفت که برآورد وی این است که کشورهای دیگر اروپایی از جمله ایتالیا هم به این ساز و کار خواهند پیوست و برخی سیاستمداران در آلمان هم چنین نظری دارند.