در حالی که در ایران صدها برنامه‌نویس مستعد iOS وجود دارد و کسب‌وکارهای بسیاری، اپلیکیشن‌های خود را در مارکت آنلاین اپل قرار می‌دهند، متأسفانه کاربران همیشه با مشکلاتی در استفاده از اپلیکیشن‌های بین‌المللی و حتی داخلی از طریق اپ‌استور روبه‌رو بودند.
خطای ۱۰۰۹ یکی از شناخته‌شده‌ترین این مشکلات است که مدت‌ها باعث آزار کاربران ایرانی بود و در حالی که با ایجاد محدودیت و تحریم‌های آمریکا، بسیاری از شرکت‌ها سراغ استفاده از اکانت‌های اینترپرایز (Enterprise) رفتند، اکنون عمر همین اکانت‌ها هم محدود شده و کسب‌وکارها را به استفاده از نسخه وب ناچار کرده است، هرچند بسیاری از برنامه‌نویسان این حوزه در همین مدت کارشان را از دست داده‌اند.
در این راستا میلاد نوری -کارشناس فناوری اطلاعات-با بیان اینکه سیستم عامل اپل با اندروید متفاوت است، توضیح داد: اپل از همان ابتدا سیستم عامل خود را بسته نگه داشته و گفته غیر از اپ‌استورهای خودش، هیچ راه جایگزینی برای نصب اپلیکیشن‌ها وجود ندارد. اما در اندروید شما می‌توانید اپلیکیشن را از مارکت‌های دیگر و حتی لینک مستقیم نصب کنید. در اپل این اتفاق نیفتاده و هر جایگزین دیگری مانند مارکت‌های دیگر که با اکانت‌های اینترپرایز و یا لینک مستقیم منتشر می‌شدند، در واقع در بک‌گراند با یک اکانت به اپل متصل بودند و کنترلشان دست اپل بود.
اپل اعلام کرده بود که به ایرانی‌ها سرویس نمی‌دهد
وی با اشاره به حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از اپ‌استور، اظهار کرد: قضیه حذف اپلیکیشن‌های ایرانی چند ماه پیش اتفاق نیفتاده و مربوط به دو سال پیش است. اپل از زمانی که اپلیکیشن‌های ایرانی روی سیستم عامل آی‌اواس قرار گرفتند، اعلام کرده بود که به ایرانی‌ها سرویس نمی‌دهد. اپلیکیشن‌هایی هم که تا آن زمان روی اپل بودند، هویتی غیرواقعی داشتند و ما هم خودمان آگاه بودیم کاری که می‌کنیم، غیرقانونی است.
این کارشناس ادامه داد: با وجود این، اپل در ماه‌های اخیر محدودیت‌ها و سیستم نظارتی‌اش را روی اپلیکیشن‌های ایرانی بیشتر کرد و صرف اینکه این اپلیکیشن به یک کسب و کار ایرانی مرتبط بود،. فارغ از اینکه پرداخت دارد یا ندارد و یا فارسی است یا انگلیسی، آنها را حذف کرد. حتی اپلیکیشن‌هایی بودند که کاملاً رایگان بودند و کسب‌وکاری نبودند، مثلاً اپلیکیشنی که هشدارهای زلزله را در شهرهای مختلف اطلاع‌رسانی می‌کرد که حتی پرداختی هم رویش نبود که آن را هم حذف کرد.
نوری با بیان اینکه پس از آن بسیاری از شرکت‌های بزرگ، اکانت اینترپرایز درست کردند و شرکت‌های کوچک‌تر روی مارکت‌های مشابه رفتند، افزود: روش کار این مارکت‌ها هم این‌طور است که آنها در پس‌زمینه خودشان اکانت اینترپرایز دارند. در صورتی که اپل در قوانینش درباره اکانت‌های اینترپرایز آورده که این اکانت‌ها فقط برای تست درون‌سازمانی است و اگر شما اپلیکیشنی را با اکانت اینترپرایز در اختیار کاربر نهایی قرار دهید، قوانین اپل را در این زمینه دور زدید.
حذف اپلیکیشن‌های ایرانی بیشتر صدا کرد
وی در ادامه با اشاره به حذف اکانت‌های اینترپرایز از اپ‌استور توضیح داد: این اقدام اپل اصلاً محدود به اپلیکیشن‌های ایرانی نبود. یک سری شرکت‌ها از اکانت اینترپرایز اپل سوءاستفاده کرده و اپلیکیشن‌هایی را که خلاف قوانین اپ‌استور بود، با اکانت اینترپرایز منتشر می‌کردند. زمانی که این اپلیکیشن‌ها زیر ذره‌بین قرار گرفتند، اپل اکانت‌های اینترپرایز را با جزئیات بیش‌تری بررسی کرد اما از آنجا که اپلیکیشن‌های ایرانی هم اکثراً در اکانت‌های اینترپرایز قرار داشتند، نسبت به اپلیکیشن‌های سایر کشورها سروصدای بیش‌تری کرد، اما کسی که از اول اپلیکیشن خود را روی اکانت اینترپرایز اپل قرار داده، آگاه بوده که این موضوع خلاف مقررات اپل است.
نوری در پاسخ به اینکه راه‌حل مقابله با این اقدام اپل چیست، گفت: راهکار جایگزینی وجود ندارد. اکانت اینترپرایزی که امروز ایجاد می‌کنید هم ممکن است همان پروسه را طی کند، با این تفاوت که الان نظارت و سخت‌گیری اپل بیشتر شده است. قبلاً با اکانت اینترپرایز ممکن بود اپلیکیشن‌تان سه ماه کار کند اما الان سه هفته شده و این موضوع هزینه زیادی را به شرکت‌ها تحمیل می‌کند، زیرا برای هر اکانت اینترپرایز باید ۳۰۰ دلار هزینه کنند که این هزینه با هربار بسته شدن یک اکانت، هربار تکرار می‌شود. بسیاری از کسب‌وکارهای بزرگ هم روی وب آمدند و نسخه PWA خود را فعال کردند و جایگزین نهایی که همیشه جواب می‌دهد، نیز همین است.
وی با اشاره به مشکلات حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از اپ‌استور بیان کرد: قسمتی از آسیبی که وارد می‌شود، به بازار کار است. الان بسیاری از توسعه‌دهندگان سیستم آی‌اواس، بازار کارشان محدود شده و در ایران شرکت‌های جدید سمت این سیستم عامل نمی‌روند. ما حدود ۴۵ میلیون دستگاه اندرویدی و هفت میلیون آی‌اواس شامل آیپد و آیفون در ایران داریم. بازار هفت میلیونی کسب‌وکارهایی که با آی‌اواس کار می‌کردند، موقتاً از بین رفته که با نسخه وب می‌توانند تعدادی از آنها را برگردانند، اما اگر این قضیه ادامه‌دار باشد، قطعاً در سال‌های پیش رو تعداد کاربران آی‌اواس در ایران کم می‌شود.
برخی می‌خواهند به هر نحوی از محصولات اپل استفاده کنند
این کارشناس فناوری اطلاعات ادامه داد: مخصوصاً اگر تحریمی که مجلس اعلام کرده عملی شود، از آنجا که بازوی اجرایی‌اش رجیستری است، اگر آیفون در ایران تحریم شود و گوشی آیفون جدیدی رجیستر نشود، پس از سه سال تعداد دستگاه‌هایی که روی آی‌اواس هستند، کم می‌شود. اپل از روز اول اعلام کرده که به افراد و کسب‌وکارهای ایرانی سرویس نمی‌دهد. این اصرار خود کاربران ایرانی کمی غیرقابل درک است که می‌خواهند به هر نحوی از این سیستم استفاده کنند.
نوری با اشاره به تغییرات کاربران آی‌آواس در ایران در ماه‌های اخیر بیان کرد: اگر این تغییرات کم بوده، به دلیل عدم آگاهی کاربر است. افرادی هستند که این روزها هنوز آیفون می‌خرند که خیلی اوقات نخستین گوشی اپلی است که می‌خرند. این افراد آگاه نیستند که برای استفاده از بسیاری از اپلیکیشن‌ها دچار مشکل می‌شوند. اگر این کاربران آگاه بودند، شاید خیلی از آنها گوشی آیفون نمی‌خریدند.
وی هم‌چنین خاطرنشان کرد: این وضعیت ادامه دارد و چه بسا بدتر هم می‌شود. اپل قوانینی می‌گذارد که ما ایرانی‌ها آنها را نقض می‌کنیم و اپل برای اینکه قوانینش سخت‌تر شود، نظارتش را بیشتر می‌کند. در حال حاضر تنها راهکار این است که کسب‌وکارها دور اپل را خط بکشند و یک PWA طراحی کنند که کاربران فعلی iOS بتوانند از آن استفاده کنند و به کاربران هم آگاهی دهند که از این به بعد روی اپل اپلیکیشنی نداریم. کاربران قدیمی هم می‌توانند گوشی اندرویدی به عنوان گوشی دوم داشته باشند و کاربران جدید هم سمت آیفون کمتر بروند.