مرکز آمار و رصد شهری سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران اقدام به ارائه گزارشی کرد که مساحت املاک ساخته شده به تفکیک مناطق پایتخت با توجه به سرشماری سال ۹۵ که از سوی مرکز ملی آمار انجام شد، در آن آمده است.
واحدهای مسکونی کمتر از ۵۰ متر آمار بدست آمده از آخرین سرشماری نفوس و مسکن در مناطق ۲۲ گانه پایتخت نشان می‌دهد که منطقه ۲۲ تهران که به عنوان قطب گردشگری پایتخت شناخته می‌شود، با داشتن ۱۷۱۶ واحد مسکونی در بین مناطق ۲۲ گانه تهران دارای کمترین واحد مسکونی زیر ۵۰ متر است و منطقه ۱۵ تهران با داشتن ۳۷ هزار و ۷۱۵ واحد مسکونی زیر ۵۰ متر دارای بیشترین تعداد واحد مسکونی با این متراژ است.
براساس سازمان فضایی و پهنه‌بندی شهری، سند مصوب طرح جامع راهبردی- ساختاری تهران (١٣٨٦) منطقه ٢٢ به‌عنوان مرکز گردشگری و خدماتی مجموعه شهری تهران در کنار مناطق ٢١ و ٤ قرار گرفته است.از محله‌ها و معابر مهم منطقه ۱۵ پایتخت می‌توان به شهرک مشیریه، افسریه، بسیج، آزادگان و خاوران اشاره کرد.
مناطق ۴ و ۵ پایتخت رکوردار ساخت واحدهای مسکونی ۷۶ تا ۸۰ متری
در بین مناطق ۲۲ گانه پایتخت آمارها نشان می‌دهد، منطقه ۴ تهران با داشتن ۲۵ هزار و ۳۴ واحد مسکونی، در رتبه نخست مناطقی در پایتخت قرار دارد که دارای بیشترین تعداد واحدهای ۷۶ تا ۸۰ متری است و پس آن منطقه ۵ تهران با داشتن ۲۴ هزار و ۶۷۲ واحد مسکونی در رتبه دوم این آمار قرار دارد.
در بین مناطق ۲۲ گانه منطقه ۲۲ تهران نیز کماکان در رتبه آخر مناطقی است که دارای کمترین واحدهای ۷۶ و ۸۰ متری است.منطقه ۴ تهران با داشتن ۷۱ هزار و ۶۱۶ واحد مسکونی در رتبه نخست و پس از آن منطقه ۵ تهران با داشتن ۷۱ هزار و ۵۲۷ واحد مسکونی، در رتبه دوم مناطقی قرار گرفت که دارای بیشترین واحدهای مسکونی ۸۱ تا ۱۰۰ متری است.از کوی و معابر اصلی منطقه ۴ می‌توان به پارک جنگلی قوچک، حسین آباد، شهرک امید و لویزان و از معابر اصلی منطقه ۵ تهران از جنوب می‌توان به بزرگراه شهید لشکری، بزرگراه شیخ فضل‌الله نوری و از شرق آن می‌توان به بزرگراه اشرفی اصفهانی اشاره کرد.
منطقه ۲ پایتخت رکوردار ساخت واحدهای ۱۰۱ تا ۱۵۰ متر
منطقه ۲ تهران با داشتن ۸۹ هزار و ۷۳۶ واحد مسکونی در بین مناطق ۲۲ گانه پایتخت رکوردار مناطقی است که دارای بیشترین واحدهای ۱۰۱ تا ۱۵۰ متری است و پس از آن منطقه ۵ تهران با ۸۲ هزار و ۵۲۶ واحد مسکونی در رتبه دوم قرار گرفته است.
از معابر مهم منطقه ۲ پایتخت می‌توان به صادقیه، شهرآرا، ستارخان، گیشا، شهرک ژاندارمری، شهرک غرب و سعادت‌آباد اشاره کرد، منطقه ۹ تهران نیز با داشتن ۴ هزار و ۸۲۳ واحد مسکونی در رده آخر این جدول قرار گرفت و دارای کمترین واحد مسکونی با متراژ ۱۰۱ تا ۱۵۰ متری است.
در بین مناطق پایتخت خود نمایی منطقه یک از واحدهای ۱۵۱ تا ۲۰۰ متری آغاز می‌شود و بر اساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن که در سال ۹۵ از طرف مرکز ملی آمار تهیه و منتشر شد، منطقه یک پایتخت با داشتن ۳۱ هزار و ۲۷۶ واحد مسکونی در بین مناطق پایتخت رکوردار مناطقی است که درای بیشترین واحدهای ۱۵۱ تا ۲۰۰ متری است و در انتهای این جدول نیز منطقه ۹ تهران با ۵۳۱ واحد مسکونی قرار گرفته است.از مهمترین معابر منطقه ۱ پایتخت می‌توان به آجودانیه، ازگل، اقدسیه، تجریش، جماران و شهرک نفت اشاره کرد.
منطقه ۱ پایتخت دارای بیشترین واحدهای مسکونی ۲۰۱ تا ۳۰۰ متری
در بین مناطق ۲۲ گانه پایتخت منطقه یک دارای بیشترین واحدهای مسکونی ۲۰۱ تا ۳۰۰ متری استمنطقه یک پایتخت با دارا بودن ۱۶ هزار و ۵۴۵ واحد مسکونی در صدر مناطقی قرار دارد که دارای بیشترین واحدهای ۲۰۱ تا ۳۰۰ متری است و پس از آن منطقه ۳ تهران با ۸ هزار و ۵ واحد در رتبه دوم قرار گرفته است و در قعر این جدول منطقه ۹ تهران با ۱۲۶ واحد مسکونی ۲۰۱ تا ۳۰۰ متری قرار گرفته است.
از دیگر معابر و محله‌های منطقه یک می‌توان به سوهانک شهرک ابوذر، شهرک پرواز، کاشانک و کامرانیه اشاره کرد.
کدام مناطق دارای بیشترین واحدهای ۳۰۱ تا ۵۰۰ متری است؟
منطقه ۱ همچنان رکوردار در بین مناطق ۲۲ گانه پایتخت است، منطقه ۱ با داشتن ۴ هزار و ۶۲۵ واحد ۳۰۱ تا ۵۰۰ متری در صدر مناطق ۲۲ گانه قرار گرفته است و پس از آن منطقه ۳ تهران با هزار و ۶۲۲ واحد مسکونی ۳۰۱ تا ۵۰۰ متری در رتبه دوم است.از معابر مهم منطقه ۳ می‌توان به امانیه، جردن، ونک، داوودیه، دروس و قلهک و از بوستان‌های مهم این منطقه می‌توان به بوستان ملت، بوستان آب و آتش و بوستان طالقانی اشاره کرد.
یکه تازگی منطقه یک در واحدهای بالای ۵۰۱ متر
در سرشماری نفوس و مسکن که در سال ۹۵ انجام شد، منطقه ۱ تهران با آمار ۷۴۰ عددی در صدر جدول مناطقی قرار گرفت که دارای بیشترین واحدهای مسکونی بالای ۵۰۱ متر است.از دیگر معابر منطقه یک تهران می‌توان به سعد آباد، گلاب دره، عباسیه، صاحب قرانیه، شهرک قائم و دارآباد اشاره کرد و از مهمترین مراکز فرهنگی این منطقه می‌توان به فرهنگ سرای نیاوران، نگارخانه جماران و فرهنگ‌سرای ملل اشاره کرد.
زهرا نژادبهرام رئیس کمیته شهرسازی شورای شهر تهران در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره علت پراکندگی متراژ ساخت و ساز در مناطق مختلف پایتخت گفت: یکی از دلایلی که می‌توان برای این اقدام در نظر گرفت تراکم جمعیت و رویکرد سازندگان و مالکان نسبت به ساختمان سازی در منطق مختلف پایتخت است.
وی با اشاره به اینکه الگوی ساختمان سازی در مناطق مختلف را سازندگان و مالکان به اتفاق هم تعیین می‌کنند، افزود: به عنوان مثال می‌توان گفت در بافت فرسوده به علت آنکه زمین‌ها کوچک مقیاس هستند، سازندگان ساختمان و ساکنان منطقه تمایل دارند زمین‌های کوچک مقیاس را تجمیع کنند و بر اساس پهنه تا ۵ طبقه مجوز ساخت بگیرند و ۱ به علت تجمیع هم ۱ طبقه اضافه اجازه ساخت بگیرند.
رئیس کمیته شهرسازی شورای شهر تهران ادامه داد: یکی دیگر از دلایلی که می‌توان برای ساخت و ساز با متراژ پایین در مناطق فرسوده در نظر گرفت این است که سازندگان به علت متراژ و پهنه کم زمین، تمایل به ساخت واحدهایی با متراژ پایین دارند.
نژادبهرام تصریح کرد: یکی دیگر از دلایلی که ساخت و سازهای کوچک مقیاس در بافت فرسوده بیشتر به چشم می‌خورد سبک زندگی افراد است.وی اظهار کرد: در سال‌های دور در مناطق جنوبی و بافت فرسوده شهر شاهد بودیم که خانه‌ها به شکل اتاق تفکیک و اجاره داده می‌شد، به این صورت که خانه‌ای در مرکزیت قرار داشت و این خانه دارای حیاطی بود و اگر این خانه دارای ۴ اتاق بود هر اتاق آن جداگانه به یک خانوار اجاره داده می‌شد که امروزه همان سبک زندگی قدیمی افراد به امروز بسط پیدا کرده و تمایل افراد در این مناطق برای سکونت در آپارتمان‌های کوچک مقیاس بیشتر است.
رئیس کمیته شهرسازی شورای شهر تهران ادامه داد: به طور کلی دلیل ساخت و سازهای متراژ پایین در بافت‌های فرسوده را می‌توان سبک زندگی افراد و متراژ پایین زمین‌های موجود در آن منطقه دانست، زیرا در پایتخت، ما زمینی ایجاد نمی‌کنیم و تمام ساخت و سازها بر اساس متراژ زمین‌های موجود انجام می‌شود.
نژادبهرام درباره علت ساخت و ساز با متراژ بالا در شمال پایتخت گفت: در پاسخ به این سوال که چرا در مناطق شمال شهر متراژ ساخت و سازها بالا است می‌توان گفت که در مناطق شمالی شهر تمام ساختمان‌هایی که با مقیاس بزرگ ساخته می‌شود بیشتر باغ بوده است.وی ادامه داد: باغ بودن زمین‌ها از یک سو و سبک زندگی افراد از سویی دیگر موجب شد که ساخت و سازهای شمال شهر به شکلی انجام شود که امروزه شاهد تراکم ساخت و سازهای بالای ۳۰۰ متر در این مناطق باشیم و باید به این نکته اشاره کرد افرادی که تمایل به زندگی در این ساختمان‌ها دارند سبک زندگی آن‌ها متفاوت است و برای پیدا کردن مسکن مورد نیاز خود پا در شمال شهر می‌گذارند و از بین ساختمان‌های این منطقه ملک مورد نظر خود را پیدا می‌کنند.
رئیس کمیته شهرسازی شورای شهر تهران گفت: باید قبول کرد که سبک زندگی در شمال با جنوب شهر متفاوت است و تراکم جمعیت در شمال شهر با جنوب شهر قابل قیاس نیست و از عمده دلایلی که موجب می‌شود بساز و بفروش‌ها دست به ساخت وساز یا متراژهای متفاوت در مناطق مختلف پایتخت بزنند نیاز مصرف کننده بر اساس بودجه وی است.
نژاد بهرام تاکید کرد: نباید فراموش کرد برای رسیدن به یک تحلیل مناسب در این باره، در کنار تمام دلایل ذکر شده، تهیه گزارش میدانی نیز می‌تواند راه‌گشای بسیاری از گره‌های موجود در این حوزه باشد.