چند سالی است که فروشگاه‌های زنجیرهای در کشور بیش‌ازپیش فعالیت می‌کنند و توانسته‌اند با فراهم آوری محصولات و اقلام متنوع در زیر یک سقف علاوه بر قدرت بالای انتخاب کالا، فرصت خرید راحت‌تر و نسبتاً ارزان‌تری را برای مشتریان فراهم آورند.
خرید ارزان و راحت بزرگ‌ترین مزیت فروشگاه‌های زنجیرهای
صرفه‌جویی اقتصادی، ارائه تحویل محصول خریداری‌شده تا درب منزل خریدار، پیشنهاد ویژه و تخفیف فروش، قیمت کم، فروش سریع و زیاد، هزینه پایین اداره کسب کار، آزادی انتخاب بدون دخالت فروشنده و چندین مورد دیگر ازجمله مزایای فروشگاه‌های بزرگ زنجیرهای هستند که لاجرم مشتریان را به خرید از آن‌ها سوق می‌دهد.
در حال حاضر در تمامی استان‌های کشور فروشگاه‌های رنگارنگِ بزرگ و مجلل وجود دارند و استان گیلان نیز در این راستا همگام با کشور، وجب‌به‌وجب شهرشان از تعدد فروشگاه‌های زنجیرهای پر شده است.
خروج تدریجی بقالی‌ها از چرخه کسب‌وکار
گرچه فروشگاه‌های زنجیرهای در روزهای تابستان و زمستان ملجأ و پناهگاهی برای فرار از گرما و سرما است اما آن روی سکه حکایت از برچیده شدن بساط کسبه و بقالانی است که خانه‌هایشان از فرط رونق بازارشان در فصل گرم نیز به‌شدت سرد شده و کم‌کم از چرخه کسب سود خارج‌شده و می‌شوند.
سرمایه بقالی‌ها از بین می‌رود
محمد نوروزی، یکی از بقالی داران محله رشتیان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با اشاره به اوضاع بی‌رمقی بازار خرده‌فروشان همچون خود اظهار کرد: فروشگاه‌های زنجیرهای اساساً برای از بین بردن بنیان سوپرمارکت‌های کوچک ایجادشده‌اند.
این کاسب که ۱۷ سال است از دکه‌داری به یک مغازه‌دار بزرگ در محله رشتیان تبدیل شده، افزود: روزبه‌روز امنیت سرمایه‌ای ما مغازه‌داران از بین می‌رود و رفته‌رفته از یک بازاری به یک صرفاً فروشنده تبدیل می‌شویم.
وی با تأکید بر اینکه ما هم همچون فروشگاه‌های بزرگ مالیات و عوارض پرداخت می‌کنیم، گفت: دولت باید سیاستی را با همکاری اصناف و سایر دستگاه‌ها اتخاذ کند تا بقالی‌های محله در رقابت با فروشگاه‌های بزرگ حذف نشوند.
سهم ناچیز بقالی‌ها از حاشیه سود بازار
مهران پرتو یکی از کاسبان قدیمی در بیستون رشت است که از وضعیت ایجاد شده بازار در پی افزایش تعداد فروشگاه‌های زنجیرهای معترض و منتقد است.
وی با بیان اینکه فروشگاه‌های بزرگ و مارک فعال در رشت تمام سرمایه‌های خورد را جمع می‌کنند و به ابر سرمایه‌دار تبدیل می‌شوند، افزود: سهم ما فروشگاه‌های کوچک از حاشیه سود کالا و اسلامی که می‌فروشیم نسبت به آن‌ها بسیار ناچیز است.
تبانی تولیدکنندگان و دولت برای حفظ فروشگاه‌های زنجیرهای
این بقالی دار محله بیستون با اشاره به حمایت انحصاری دولت از فروشگاه‌های برند و زنجیرهای گفت: این فروشگاه‌ها علاوه بر اینکه با شرکت‌های تولیدی ارتباط تنگاتنگ دارند و محصول را نسبت به قیمتی که بر روی آن نوشته‌شده بسیار پایین‌تر می‌خرند، دولت نیز در ارائه خدمات یارانه‌ای به اقشار کم‌درآمد، فروشگاه‌های زنجیرهای را عامل توزیع کالاهای خود انتخاب می‌کنند.
پرتو همچنین با انتقاد از بی‌تفاوتی اتاق اصناف نسبت به امنیت سرمایه‌های آن‌ها گفت: روزبه‌روز از حاشیه سود ما کم می‌شود و بسیاری از همکاران ما یا ورشکست و یا در آستانه تعطیلی قرار دارند اما با اینکه ما هم جزئی از این صنف هستیم هیچ روزنه امیدی برای ما وجود ندارد.
بی‌توجهی فروشگاه‌های زنجیرهای به اقشار ضعیف
حجت محتشمی از دیگر کاسبانی است که بیش از ۲۰ سال در صنعت بقالی فعال بوده و این شغل را از پدر به ارث برده است.
وی که با حالتی نگران و ناامید در کنج مغازه نشسته و نگاه ما را به کارت‌های عابر بانک مشتریانش متوجه می‌کند، اظهار کرد: حدود ۵۰ کارت عابر بانک از سوی مشتریان نزد من نگه‌داری می‌شود که ماهانه خرید می‌کنند و وقتی یارانه واریز می‌شود، من برداشت می‌کنم، این در حالی است که قیمت اجناس روزانه بالا می‌رود اما من باید پول خود را سر برج بگیرم.
این بقالی دار محله سام (سردار جنگل) با بیان اینکه روزی را خدا می‌دهد و من باور دارم که یک مغازه‌دار باید هوای مشتریانش را داشته باشد، افزود: متأسفانه فروشگاه‌های زنجیرهای تنها به حداکثر سود فکر می‌کنند و هیچ توجهی به اقشار مستضعف و کم‌درآمدی ندارند.
ایجاد شغل و افزایش رفاه عمومی با توسعه فروشگاه‌های زنجیرهای
عضو هیئت‌مدیره خانه صنعت ایران و کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با اشاره به مزایای ایجاد شده در پی راه‌اندازی فروشگاه‌های زنجیرهای اظهار کرد: در پی ایجاد فروشگاه‌های زنجیرهای در سراسر کشور هزاران شغل ایجاد شده و مردم با سهولت و قیمت پایین‌تری می‌توانند از آن‌ها خرید کنند.
محمد رسول سماکچی با اشاره به نقش فرهنگی و تاریخی اصناف افزود: اصناف در طول تاریخ فعالیتشان سرمایه‌های موردنیاز را خودشان تأمین کرده و کمتر از بانک‌ها و صندوق‌های اعتباری تسهیلات دریافت کرده‌اند اما اکنون فروشگاه‌های بزرگ موجب نگرانی خورده فروشگاه‌ها شده‌اند و کمک کم‌درآمدشان نسبت به گذشته کمتر می‌شود.
شرط سراپا ماندن فروشگاه‌های کوچک اعمال تخفیفات بیشتر
وی با بیان اینکه فروشگاه‌های کوچک در شرایط فعلی باید روابط عرصه و تقاضای خود را اصلاح کنند، گفت: فروشگاه‌های کوچک باید مشتریان خود را از تخفیفات بیشتری برخوردار کنند تا همچنان خود سرپا نگه دارند.
کارشناس و تحلیل‌گر اقتصادی دیگری نیز با اشاره به فعالیت منحصربه‌فرد فروشگاه‌های زنجیرهای در بخش عرصه و مصرف‌کننده اظهار کرد: مشتری در فروشگاه زنجیرهای محصول موردنیاز را با سهولت بیشتر و قیمت مناسب‌تری تهیه می‌کند و طبیعی است سلیقه مشتریان به مراجعه از فروشگاه‌های بزرگ نزدیک‌تر است.
تأمین بازار پایدار برای تولیدکنندگان با توسعه فروشگاه‌های زنجیرهای
غلامرضا خانکشی‌پور با بیان اینکه هرچقدر واسطه‌ها کمتر شود مشتری محصول را با قیمت کمتری خریداری می‌کند، افزود: فروشگاه‌های زنجیرهای علاوه بر ایجاد رفاه برای مشتریان، می‌تواند شبکه توزیعی مناسبی را فراهم کند تا برای تولیدکنندگان بسیار حائز اهمیت باشد.
محقق اقتصادی با اشاره به اینکه فروشگاه‌های زنجیره علاوه بر مرقون به‌صرفه بودن برای مشتری برای تولیدکنندگان نیز یک مزیت است، بیان کرد: عرضه‌کنندگان و تولیدکنندگان نیز خیالشان جمع است که فروشگاه‌های زنجیرهای محصولاتشان را می‌خرند و در این شبکه انسجام و هماهنگی وجود دارد.
بقالی‌ها شیوه‌های نوآورانه در کسب‌وکار بیاموزند
وی با بیان اینکه بقالی‌ها و مغازه‌داران سنتی باید خود را با شبکه عرضه و تقاضا هماهنگ‌تر کنند، تصریح کرد: مغازه‌داران، بقالی‌ها و سرمایه‌گذاران خورد باید با آموزش منسجم بیاموزند که فضای کسب‌وکار تغییر کرده و باید از شیوه‌های سنتی فاصله گرفته و با شیوه‌های نوآورانه و با به‌کارگیری از استارتاپ‌ها به‌عنوان همکار در کنار فروشگاه‌های بزرگ فعالیت کنند.
سیر بی توقف گسترش فروشگاه‌های زنجیرهای در جامعه کنونی
متأسفانه گسترش بی‌حساب‌وکتاب فروشگاه‌های زنجیرهای از یک‌سو و رکود در بازار از سوی دیگر موجب شده تا بقالی و سوپرمارکت‌های محله هرچه فریاد دارند بر سر فروشگاه‌های زنجیرهای بکشند هرچند گسترش جامعه جهانی و توسعه اقتصادی به سمت فروشگاه‌های بزرگ و نت مارکت‌ها پیش می‌رود.
فرورفتن بقالی‌ها در گرداب فروشگاه‌های زنجیرهای به دلیل بی‌برنامگی تصمیم سازان
فروشگاه‌های زنجیرهای از یک‌سو حامی مصرف‌کنندگان شده اما از سوی دیگر با بی‌توجهی محض به خورده فروشان و بقالی‌های محله در کنار بی‌برنامگی تصمیم سازان و تصمیم گیران به گرد آبی برای فرورفتن خورده فروشان تبدیل شده‌اند درحالی‌که در کنار حفظ منافع فروشگاه‌های زنجیرهای و توسعه مارکت‌ها باید منافع اصناف نیز دیده شود و از بیچارگی و خارج شدن بقالی‌ها از چرخه کسب‌وکار جلوگیری شود.