راهکار مشاور جهانگیری درباره بحران خودرو: خودروسازان باید خصوصی شوند
به گفته مشاور معاون اول رییس جمهور حضور مدیران سیاسی دولتی در خودروسازی های داخلی و نبود اندازه‌های اقتصادی برای ایجاد طراحی و توسعه از عمده موانع رونق این صنعت است؛ بنابراین واگذاری سهام دولتی خودروسازان به بخش خصوصی و روی کار آمدن مدیران اقتصادی حرفه‌ای از اقدامات ضروری برای نجات این صنعت است.
رضا ویسه در نشست راهکارها و چالش‌های صنعت خودرو که عصر امروز در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد، اظهار کرد: بیش از ۹۰ درصد از صنعت خودروسازی در ایران متعلق به ایران‌خودرو و سایپا است و سایر شرکت‌های خودروساز جمعا بدون نظر گرفتن واردات، حجمشان کمتر از ١٠ درصد است.
وی افزود: در صنعت خودروهای سواری پیش از پیروزی انقلاب، شرکت ایران ناسیونال، سایپا و پارس خودرو وجود داشت. ایران‌خودرو از سال ۱۳۴۴ پیکان تولید کرد و اوج تولید آن در سال ۱۳۵۶ بود. در سال ۱۳۵۷ دو اتفاق بزرگ افتاد. در این سال کمپانی‌های خارجی همکاری خود را با این سه خودروساز ایرانی که هر سه خصوصی بودند قطع کردند؛ بنابراین شرکت ایران ناسیونال در ابتدا ملی، سپس مصادره و بعد وارد بند الف شد و در نهایت به دست دولت افتاد و دولتی شد. این دو اتفاق شرایطی ایجاد کرد که مدیران قبلی عوض شدند و افراد با حداقل تجربه وارد این صنعت شدند. بعد از آن هم که در سال ۱۳۵۹ جنگ آغاز شد و صنعت خودرو را دچار تزلزل در تولید کرد و خودروسازان دیگر نتوانستند تولید سابق را هم انجام دهند.
ویسه با بیان اینکه در سالهای ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶ تولید صنعت خودرو ایران متوقف شد، گفت: شرکت تالبوت انگلیس هم دچار ورشکستگی شد و دیگر نتوانست برای ما تامین قطعه کند. پس از جنگ دو گروه سیاسی و نه اقتصادی و صنعتی به وجود آمد که یک گروه معتقد بودند که واردات خودرو باید متوقف و صنعت خودرو ایران ملی شود. گروه دیگر نیز مدعی بودند که باید صنعت خودروسازی را رها کرده و به سمت و سوی سازندگی، رفاه عمومی و رسیدگی به نیازهای مردم پس از جنگ حرکت کنیم. در این زمان شرکت ایران‌خودرو پیش فروش‌هایی انجام داده بود اما خودرو برای تحویل نداشت، لذا پلتفرم پژو ۵۵۴ را به ایران آورد و با اتاق آن پیکان ١٨٠٠ را ساخت.
وی با یادآوری اینکه ما در سالهای ۱۳۶٨-۱۳۶٩ با یک صنعت بدون تولید مواجه بودیم اظهار کرد: می‌توانیم بگوییم که تمام جهش‌های خودرویی کشوری همچون کره جنوبی دقیقا در سالهای ۱۳۵٧ تا ۱۳۶٩ بوده که صنعت خودرویی ما در این مقطع دچار تحولات و مشکلات بوده است. در سال ۱۳۶۹ که واردات خودرو به ایران آغاز شد، خودروهایی وارد می‌شدند که در سالهای تعطیلی صنعت خودرو ما طراحی شده بودند. در آن سال تنها راه باقی مانده برای ایران‌خودرو این بود که با همان امکانات قبلی دوباره پیکان را تولید کند، لذا تالبوت را با مدرک فنی خریداری و پیکان را مجدد تولید کرد.
