ارتقای فرهنگ تولید با اخذ مالیات بر عایدی سرمایه

در اکثر کشورهای جهان، به منظور کاهش انگیزه‌ افرادی که برای افزایش قیمت و کسب سود، به‌جای سرمایه‌گذاری در تولید، اقدام به خرید املاک و نگهداری آن می‌کنند، مالیاتی تحت عنوان مالیات بر عایدی سرمایه وضع می‌شود.

این مالیات به صورت درصدی از سود معاملات املاک غیرمصرفی افراد در هنگام نقل و انتقال از فروشنده دریافت می‌شود تا دیگر رفتار سوداگرانه، نقش اساسی در افزایش غیرمنطقی قیمت مسکن در بازه‌های زمانی مختلف نداشته باشد.

در ایران نیز، سال گذشته مجلس برای کنترل قیمت مسکن و جلوگیری از دلالی و سوداگری، طرحی را با نام مالیات بر عایدی سرمایه ارائه داد؛ هدف اصلی این طرح گرفتن مالیات از بازار دلالی و واسطه گری در خرید و فروش مکرر ملک است و این مالیات از تولید و ساخت مسکن اخذ نمی‌شود. همچنین زمین‌های کشاورزی و صنعتی را نیز در برنمی‌گیرد تا منجر به تقویت تولید در کشور شود. همچنین مردم به تعداد اعضای خانوار خود از این مالیات معاف هستند.

11 هزار میلیارد تومان درآمد سالانه مالیات بر عایدی مسکن

این مالیات علاوه بر جنبه تنظیم گری و خروج سوداگران از بازار که کار اصلی آن است، نقش اساسی نیز در کسب درآمد دولت ایفا می‌کند.

برای محاسبه درآمد حاصل از این مالیات، نرخ آن مطابق طرح مجلس شورای اسلامی ۲۰ درصد در نظر گرفته شده و با توجه به تعداد معاملات سالیانه در کشور و معافیت هر فرد به ازای یک خانه اصلی، تعداد خرید و فروش مشمول مالیات، حدود ۱۲۲ هزار واحد مسکونی تخمین زده می شود.

بر اساس اطلاعات مرکز آمار، در زمستان 97 میانگین هر متر مربع قیمت مسکن در کشور در تابستان امسال ۲ میلیون و ۹۲۶ هزار تومان بوده و میانگین متراژ خانه‌های معامله شد110 متر مربع بوده است.

بنابراین در صورتی که فردی واحد مسکونی خود را بعد از گذشت ۵ سال به فروش برساند و نرخ تورم سالیانه بخش مسکن پس از اجرای این مالیات با ثبات ۱۰ درصدی باشد، ظرفیت این پایه مالیاتی تنها در حوزه املاک مسکونی حدود 11 هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود.

این میزان از سفته‎‌بازان و سوداگرانی که با خرید چندین خانه و بر هم زدن تعادل بازار، سود‌های بالا در بخش مسکن کسب کرده‌اند، گرفته خواهد شد.

رشد فرهنگ کارآفرینی و تولید با اخذ مالیات بر عایدی سرمایه

بسیاری از کشورها برای هدایت نقدینگی و جلوگیری از ورود آن به بخش های غیرمولد، از یک ابزار تجربه‌شده و فراگیر بهره می برند که با عنوان «مالیات بر عایدی سرمایه» یا Capital Gain Tax) CGT) در منابع علمی شناخته می شود.

این مالیات تمایل برای سرمایه‌گذاری در بخش غیرمولد را کاهش می دهد و در مقابل موجب رونق ساخت و ساز می‌شود؛ این اقدام به مرور مسکن را از کالایی سوداگرانه و سرمایه ای به کالای مصرفی تبدیل می‌کند که نتیجه آن کاهش قیمت ها، صاحب خانه شدن مردم و سود متعادل برای سازندگان است.

همچنین پس از اجرای درست این مالیات، مردم برای ایجاد ارزش افزوده و افزایش سرمایه، تلاش خود را در حوزه تولید و کار خواهند برد که این امر در نهایت منجر به رونق تولید و رشد فرهنگ کارآفرینی در کشور خواهد شد. بنابراین اجرای این قانون یک بازی برد برد در ایران خواهد بود. لازم به ذکر است طرح مالیات بر عایدی سرمایه با امضای ۱۱۷ نماینده مجلس اعلام وصول شد و مورد موافقت اغلب کارشناسان اقتصادی و برخی دستگاه های دولتی قرار گرفته و در انتظار تصویب در صحن علنی برای اجرا است.