انتخابات آمریکا | اولین مناظره دموکراتها؛ اتفاقنظر درباره ایران و برجام
در اولین مناظره رسمی نامزدهای دموکرات که با مشارکت ۱۰ نفر از نامزدها برگزار شد، ایران یکی از موضوعاتی بود که تقریبا همه شرکتکنندگان درباره آن اشتراک نظر داشتند.
شبکه «انبیسی» چهارشنبهشب میزبان اولین دور مناظرات رسمی نامزدهای دموکرات رقابتهای درون حزبی انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا بود. تعداد زیاد نامزدهای رقابت با «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا موجب شده تا مناظرات امسال دموکراتها به صورت دو قسمتی و در دو شب پیاپی برگزار شود.
«بیل د بلاسیو»، «تیم رایان»، «جولیان کاسترو»، «کوری بوکر»، «الیزابت وارن»، «بتو اورورک»، «ایمی کلوباچار»، «تولسی گابارد»، «جی اینسلی» و «جان دلانی» ۱۰ نامزدی بودند که در شب نخست مناظرات شرکت داشتند. جمعا ۲۰ نامزد دموکرات به مناظره انبیسی راه یافتهاند که ۱۰ نفر دیگر آنها امشب در قسمت دوم این برنامه با هم مناظره میکنند.
تعداد زیاد شرکتکنندگان در مناظره موجب شد تا میان نامزدها بحث شدیدی اتفاق نیافتد و هریک از حاضرین صرفا به بیان مواضع خود پرداختند. از همین رو به سختی میتوان نکته برجستهای از مناظره شب گذشته ذکر جز، آنکه در موضوع ایران و توافق هستهای، تقریبا تمام نامزدها با اندکی اختلاف، با یکدیگر اشتراک موضع داشتند.
در ابتدای میانه این مناظره دو ساعته، مجری برنامه بحث را به سوی سیاست خارجی و مسئله ایران برد و با اشاره به تنشهای اخیر در منطقه خلیج فارس، از نامزدهایی که قصد دارند در صورت پیروزی در انتخابات به توافق هستهای بازگردند، خواست دستشان را بالا ببرند.
بوکر در پاسخ به این سؤال که چرا دستش را بالا نبرده، گفت: «اولا و مهمتر از هر چیز، خروج از آن توافق یک اشتباه بود و یکی از دلایلی که اکنون شاهد این تخاصم هستیم هم همان اقدام بود. دونالد ترامپ دارد ما را به سوی وضعیتی به مراتب خطرناکتر میبرد. در حقیقت او ما را از توافقی خارج کرد که برنامه هستهای آنها را برای ما شفاف کرد و زمان گریز هستهای را ۱۰ تا ۲۰ سال به تعویق انداخت. حالا میبینیم که ایران تهدید میکند [که از محدودیتهای برجام] فراتر رود و ما هرچه بیشتر و بیشتر به این بحران کشیده میشویم.»
وی افزود: «ما باید مذاکره مجدد انجام دهیم و به این توافق بازگردیم، اما من طرح اولیهای ندارم که بگویم من به صورت یکجانبه به آن توافق بازمیگردم، چراکه زمانی که من رئیسجمهور ایالات متحده باشم، تمام تلاشم را میکنم تا این کشور و آن منطقه را امن کنم و اطمینان حاصل میکنم که اگر فرصتی داشته باشم که به توافق بهتری برسم، این کار را کنم.»
در ادامه مجری وقت را به کلوباچار و با اشاره به اظهارات او که گفته بود به توافق هستهای بازمیگردد، سؤال کرد که آیا برجام اساسا «توافق خوبی» است؟
کلوباچار گفت: «توافق کاملی نبود، اما برای آن برهه توافق خوبی بود. اگر من بودم تلاش میکردم دوره غروب آفتاب (دوره پایان محدودیتهای برجام) طولانیتری به دست آید، این چیزی است که میتواند در موردش مذاکره کرد و به توافق بازگشت. اما مسئله اینجاست که دونالد ترامپ هنگام خروج از این [توافق]، به ما گفت که او توافق بهتری برای ما به ارمغان میآورد. این حرفی است که او زد.»
وی افزود: «اما حالا یک ماه با زمانی فاصله داریم که ایرانیها میتوانند ادعا کنند که از سقف عبور کرده و اورانیوم غنی میکنند. ایرانیها این را به ما گفتهاند. این وضعیتی است که الان داریم. او امنیت ما را در قیاس با آنچه ابتدای ریاستجمهوری او بود، کمتر کرده است. بنابراین، آنچه من انجام میدهم، مذاکره برای بازگشت به آن توافق خواهد بود. ایستادن کنار متحدانمان خواهد بود تا یک اهرم فشار نامحدود به چین و روسیه تقدیم نکنیم، چون این کاری است که او کرد.»
کلوباچار با بیان اینکه در صورت محتمل بودن وقوع درگیری نظامی، یک رئیسجمهور باید در کنگره حضور یابد و از قانونگذاران مجوز جنگ دریافت کند، در مورد عملکرد ترامپ در تنشهای کنونی در منطقه خلیج فارس، گفت: «این رئیسجمهور، به معنای واقعی کلمه، هر روز ۱۰ دقیقه با رفتن به جنگ فاصله دارد، یک توییت تا رفتن به جنگ فاصله دارد. فکر نمیکنم سیاست خارجی را باید اینطور در حالی که ساعت ۵ صبح حوله به تن داریم، اجرا کنیم.»
پس از کلوباچار، مجری نوبت را به گابارد داد و با یادآوری اینکه او هم گفته قصد دارد به برجام بازگردد، سؤال کرد که آیا این توافق میتواند به «حمایت ایران از حزبالله بپردازد؟»
گابارد گفت: «بگذارید اول در مورد وضعیتی که در آن قرار داریم صحبت کنیم، وضعیتی که این رئیسجمهور و کابینه جنگطلب، اما جنگندیده او ایجاد کردهاند و ما را تا لبه جنگ با ایران پیش بردهاند.»
وی افزود: «من در اوج جنگ عراق در سال ۲۰۰۵ در این جنگ شرکت داشتم. این جنگی بود که جان بیش از ۴۰۰۰ نفر از برادران و خواهران من را که لباس خدمت به تن داشتند، گرفت. مردم آمریکا باید درک کنند که این جنگ با ایران، به مراتب ویرانگرتر و به مراتب هزینهبارتر از هر آنچیزی است که ما در عراق دیدهایم. این [جنگ] جانهای بسیار بیشتری را خواهد گرفت و بحران پناهجویان را تشدید خواهد کرد.»
گابارد که پیش از این هم از سیاست خارجی ماجراجویانه دولتهای آمریکا انتقاد کرده، در ادامه گفت: «و این فقط به ایران محدود نخواهد بود. این به یک جنگ منطقهای بدل میشود. به همین دلیل انقدر مهم است که همه ما، تک تک آمریکاییها، برخیزیم و به جنگ با ایران نه بگوییم. ما باید به توافق هستهای با ایران بازگردیم و در مورد نحوه ارتقاء آن مذاکره کنیم.»
وی ادامه داد: «این توافق ناکاملی بود. مشکلاتی دارد، مانند مسئله توسعه موشکها که باید حل شود. ما میتوانیم همزمان هم از دستیابی ایران به تسلیحات هستهای جلوگیری کنیم و هم از رفتن به جنگ ممانعت کنیم.»
او در پاسخ به این سؤال که در برابر ایران چه خط قرمزی دارد و در چه صورت حاضر است با این کشور درگیر شود، گفت: «ببین، روشن است که اگر به آمریکاییها حمل شود، به نیروهای ما، در آن صورت باید پاسخی داده شود. اما منظور من این است... که دونالد ترامپ و کابینه او، "مایک پامپئو" (وزیر خارجه آمریکا)، "جان بولتون" (مشاور امنیت ملی کاخ سفید) و دیگران، در حال ایجاد وضعیتی هستند که فقط یک جرقه، میتواند جنگ با ایران را که بینهایت خطرناک است، شعلهور کند. به این دلیل است که باید از تنشها بکاهیم. ترامپ باید به توافق هستهای با ایران بازگردد، غرورش را کنار بگذارد و مردم آمریکا را در اولویت نخست قرار دهد.»
در ادامه بقیه، سوالات به سوی مباحث داخلی رفت و موضعگیری بقیه نامزدها درباره ایران، به وعده بازگشت به برجام محدود ماند.
قرار است امشب قسمت دوم مناظره دموکراتها هم با حضور ۱۰ نامزد دیگر از جمله «جو بایدن» و «برنی سندرز» برگزار شود.