تاثیرگذاری تحولات خاورمیانه بر قیمت نفت کاهش یافته است

با افزایش درگیری‌ها در خاورمیانه ، سرمایه گذاران بیش از پیش بر تنگه هرمز تمرکز کرده اند. تنگه هرمز یک گذرگاه استراتژیک بین خلیج فارس و دریای عمان است که حدود یک سوم تولید نفت دریایی جهان در روز از آن می گذرد. با سقوط اقتصاد ایران توسط تحریم‌های آمریکا، درگیری‌ها در این منطقه بالا گرفته است.

شرایط در این منطقه آنقدر آشفته شده که برخی سرمایه‌گذاران نگران شده‌اند.

شاخص درگیریها مسلما قیمت نفت است. نمی‌توان اهمیت انرژی را نادیده گرفت چون بر همه چیز از هزینه تولید گرفته تا حمل و نقل تاثیر می گذارد. هر یک دلاری که قیمت نفت افزایش یابد اهمیت دارد.

پیش بینی این که در صورت آغاز یک جنگ نظامی، چه اتفاقی برای قیمت نفت می افتد، کار آسانی نیست. در آغاز جنگ عراق با کویت در اوت 1990 قیمت نفت خام برنت 93 درصد افزایش یافت ولی در پایان جنگ در 1991 این افزایش قیمت روند نزولی در پیش گرفته بود.

12 سال پیش، در جنگ رژیم صهیونیستی با لبنان، پاسخ قیمت نفت به جنگ کاملا برعکس بود و 8 دلار در روزهای آغازین جنگ کاهش یافت. قیمت نفت برنت در آغاز حملات سقوط کرد و در آوریل آن سال ثابت ماند و دوباره در تابستان بالا رفت.

حتی حملات گروه داعش در سپتامبر 2014 باعث کاهش قیمت نفت شد. قیمت نفت بیشتر تحت تاثیر قدرت اوپک قرار داشت تا وقایع ژئوپلیتیکی در خاورمیانه.

ولی شرایط امروز به طرز قابل توجهی متفاوت با ابتدای دهه حاضر است. اوپک پس از کنفرانسی در 1960 آغاز به کار کرد . بعد پنج کشور دیگر به پنج کشور تاسیس کننده اوپک یعنی ایران، عراق، کویت، عربستان و ونزوئلا پیوستند و حالا اوپک 13 عضو دارد.

در حال حاضر اوپک قدرت خود را برای تصمیم گیری در مورد قیمت نفت از دست داده است. درست است که اوپک هنوز وجود دارد و می تواند بر قیمت نفت تاثیر بگذارد، ولی انقلاب نفت شیل آمریکا که این کشور را به بزرگترین تولید کننده نفت دنیا تبدیل کرده، تسلط اوپک را بر قیمت نفت از بین برده است. کشورهای عضو اوپک مانند عربستان نیاز به هر دلار نفتی برای اجرای برنامه های اجتماعی خود و هزینه‌های نظامی شان دارند. برخی اعضا مانند ونزوئلا در آستانه فروپاشی اقتصادی هستند و مجبورند هرچه دارند بفروشند تا سرپا بمانند.

افزایش روز افزون انرژی های تجدید پذیر و تمایل دنیا به استفاده از انرژی های سبز بر کاهش قیمت نفت تاثیر می گذارد.

در حال حاضر تقاضای اقتصادی برای محصولات نفتی تاثیر بیشتری بر قیمت بلندمدت آن دارد و مشخص نیست افزایش درگیری ها در خاورمیانه چه تاثیر کوتاه مدتی بر قیمت نفت بگذارد.