تولید ارزش پول ملی را حفظ می‌کند، نه دستورات اداری
یک کارشناس اقتصادی چالش‌های نظام ارزی را تشریح کرد و گفت: برای صیانت از ارزش پول ملی، سیاست ارزی باید طوری باشد که با تعدیل تدریجی نرخ ارز برحسب واقعیات اقتصاد ملی، از بروز نوسانات شدید و مخرب فضای کسب‌وکار جلوی گیری کند. از سوی دیگر صیانت از ارزش پول ملی با تقویت توان تولیدی کشور امکان‌پذیر است، نه با دستورات اداری و ناموسی کردن آن.
علیرضا امینی اظهار کرد: شواهد موجود حاکی از آن است که نظام ارزی مشخصی در کشور وجود ندارد؛ لذا در غیاب نظام ارزی، باید قیمت و مقدار را مدیریت کرد. با توجه به کاهش درآمدهای ارزی در پی تحریم‌های اقتصادی، ضرورت مدیریت بازار ارز بیش از پیش اهمیت خواهد داشت. در این شرایط، باید نگهداری ارز برای اهداف غیر معاملاتی و غیرتولیدی را ممنوع کرد.
وی ادامه داد: در راستای حمایت از تولید و جلوگیری از افزایش سطح عمومی قیمت‌ها و دامن زدن به انتظارات تورمی، باید نرخ ارزی بسیار پایین‌تر از نرخ‌های آزاد و مبادله‌ای وضع کرد و این هم ادعای باطلی است که مرکز مبادله ارزی همان بازار آزاد است و قیمت آن، قیمت درون‌زای بازار است که دولت باید از آن حمایت کند. این مرکز باید ارز تولید کالاهای اساسی، مسافری و دانشجویی را تأمین کند و زمینه جولان معاملات سوداگرانه ارزی را به هر طریقی حذف کند. باید مدیریت بحران ارزی تشکیل داد و بعد از تثبیت نرخ ارز در قیمت موردنظر، قیمت‌های داخلی را تثبیت کرد.
چالش‌های نظام ارزی ایران
این کارشناس اقتصادی در تشریح چالش‌های موجود در نظام ارزی اقتصاد ایران توضیح داد: حاکم بودن رویکرد پوپولیستی به نرخ ارز در بین مسئولین و سیاست‌گذاران و وجود یک نگاه تعصبی به نرخ ارز و ارزش پول ملی یکی دیگر از موانع جدی سر راه اصلاحات ساختاری و اساسی در بازار ارزی کشور است.
وی تشریح کرد: اینکه «دلار ارزان بهتر است»، یک فریم تثبیت‌شده در ذهن مدیران و سیاستمداران است. در کشور ما از دیدگاه سیاست‌گذار و عامه مردم حفظ ارزش پول ملی یک ابزار قدرت و دستاورد اقتصادی به‌حساب می‌آید، چرا دولت باوجود فرصت پیش‌آمده برای اصلاح نرخ ارز همچنان از آن واهمه دارد و اسیر مسائل عوام‌گرایانه در حفظ ارزش پول ملی است و با مداخله و دستور سعی می‌کند قیمت ارز را پایین بیاورد؟
امینی تصریح کرد: ارزش پول ملی یکی از مفاهیم اقتصادی است که در اقتصاد ایران سیاست‌گذار نسبت به آن سال‌هاست که دچار بدفهمی شده است؛ به‌طوری‌که اقتصاد ایران از یک اشتباه سیاستمداران در مورد «ارزش پول ملی» رنج می‌برد.
وی خاطرنشان کرد: ارزش پول ملی که معلول عوامل اقتصادی است ازنظر سیاستمداران کشور جنبه حیثیتی به خود گرفته و با آن به‌صورت یک علت برخورد می‌شود که این مسئله در مدیریت ضعیف اقتصادی کشور ریشه دارد. درنتیجه تأکید سیاست‌گذار برای حفظ ارزش پول ملی به‌جای تمرکز و توجه به علت‌های کاهش آن، روی معلول که خود ارزش پول ملی است متمرکز و موجب کاهش بیشتر ارزش پول ملی و تضعیف بیشتر اقتصاد می‌شود.
نگاه پوپولیستی برای متغیرهای اقتصادی خطرناک است
این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: حاکم شدن نگاه پوپولیستی در مورد مفاهیم و متغیرهای اقتصادی ممکن است خطرآفرین باشد و شرایط را از آنچه هست بدتر کند. آنچه مشخص و مبرهن است اینکه سیاست‌گذار باید بپذیرد که واقعیت کاهش ارزش پول ملی متأثر از حوادث و تصمیم‌ها و سیاست‌گذاری‌های نادرست بوده است که نشان‌دهنده عدم تعادل‌های ساختاری در اقتصاد است تا متأثر از افزایش نرخ ارز. لذا مهم‌تر از قیمت و جنگیدن با نرخ ارز، بایستی به‌دنبال اصلاحات ساختاری در اقتصاد باشیم.
وی گفت: برای صیانت از ارزش پول ملی، سیاست ارزی باید طوری باشد که با تعدیل تدریجی نرخ ارز برحسب واقعیات اقتصاد ملی از بروز نوسانات شدید و مخرب فضای کسب‌وکار جلوی گیری کند و صیانت از ارزش پول ملی با تقویت توان تولیدی کشور امکان‌پذیر است، نه با دستورات اداری و ناموسی کردن آن. تعصب داشتن و هویت دادن نسبت به متغیری که نقش تنظیم بازار را دارد نه‌تنها نگاه درستی نیست بلکه در تناقض با ماهیت بازار و عملکرد متعارف آن است.
