پیشبینی قیمت خودروهای داخلی در سال ۹۸ با توجه به نوسانات بازار ارز که یکی از مولفههای خودروسازان برای تامین مواداولیه و قطعات است، کمی دشوار بهنظر میرسد.
از اوایل سال ۹۷ نوسانات بازار ارز بر قطعات خودرو و مواداولیه آن تاثیرگذار بود و باعث روند صعودی قیمت خودروهای داخلی شد و تاکنون قیمت این خودروها ۲ تا ۳ برابر شده است. فعالان بازار تاکید دارند خریداری در بازار نیست، هر چند تعداد فروشندهها اندک است، اما خریداران باز هم کمتر از این میزان هستند.
طی چند ماه اخیر معاملات این خودروها با رکودی سخت مواجه شده و این مساله باعث شده تا قیمت خودروهای وارداتی نیز به کمترین میزان خود برسد.
با توجه به این فضا، بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که در حال حاضر بازار خودرو از هیجان سرمایهگذاری در خالی میشود و تنها مصرفکنندگان در بازار باقی خواهند ماند. » فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو در گفتوگو با خبرگزاریخبرآنلاین در خصوص این موضوع که بازار خودرو در نیمه دوم سال ۱۳۹۸ با چه شرایطی روبهرو خواهد شد؟ اظهار داشت: «بازار از حیث معامله قاعدتا به سمت کاهش تقاضا میرود و حجم خرید و فروش کاهش پیدا میکند؛ البته سیاستهای پولی و اقتصادی میتواند در این موضوع تاثیرگذار باشد و جهت بازار را مجددا تغییر دهد، ولی فعلا با سیاستهای بانک مرکزی و کاهش نرخ رشد تورم در کشور و امید به پایین آمدن نرخ تورم، بازار از هیجان سرمایهگذاری خالی میشود و مشتریان، مصرفکننده باقی میمانند. »
وی افزود: «درصد زیادی از مشتریان خودروسازیها هم همچنان به محصولاتی با نرخ پایینتر دسترسی دارند که همان پیشفروشهای دستوری دولت است. این حجم تقاضا با توجه به دستور حفظ قیمت قبلی توسط دولت و اختلاف زیاد با بازار، خودروها را تحویل میگیرند و احتمالا به بازار عرضه میکنند، بنابراین اتفاقی که میافتد، این است که سمت عرضه هم پررنگتر میشود و فروشندهها افزایش پیدا میکنند. »
این کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: «این اتفاق در بازارهای مشابه هم کم و بیش در حال رخ دادن است. برای مثال، در بازار مسکن حتی موج بازگشت هم آغاز شده است ... این موضوع در حوزه خودرو هم اتفاق خواهد افتاد؛ به خصوص که فعلا روند تحویل و تکمیل خودروهای ناقص مطلوب است. »
زاوه با بیان اینکه اگر شرایط به همین منوال باشد، باید انتظار کاهش محدود قیمت هم داشت، عنوان کرد: «اما اگر سیاستهای پولی و اقتصادی تغییر کند، روند عرضه مجددا مختل شود، ممکن است موج تورمی جدیدی در کشور ایجاد کند که نتیجه آن، افزایش مجدد قیمت است. »
وی متذکر شد: «با توجه به کسری سنگین بودجه و اینکه علامتی از سمت دولت برای حل این مساله هنوز دیده نمیشود و به نظر میرسد دولت بیشتر امیدوار به حل مشکل فروش نفت و بازگشت درآمد است و سیاست ریاضت اقتصادی داخل دولت و انضباط مالی را قصد ندارد اجرا کند؛ از طرفی معضلاتی مثل یارانههای سوخت و انرژی و نقدی را هم حتی اصلاح نمیکند؛ این خطر وجود دارد که تلاشهای بانک مرکزی در کننرل تورم و نرخ ارز پایدار نباشد و مجددا موج جدید تورمی در کشور راه بیافتد. »
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: «این موج تبعا اثرات و تبعات سنگینی بر بازار خودرو هم خواهد داشت؛ اما اگر سیاستها در سازمان برنامه اصلاح شود، هزینهکردهای بیهوده متوقف شود، دولت انضباط مالی را در پیش بگیرد و اصلاح یارانه پرداختی را انجام بدهد، میتوان به روند تعدیل قیمتها امیدوار بود. »
تولید ناقص خودرو سریعا متوقف شود
زاوه همچنین درباره چشمانداز تولید خودرو در کشور نیز گفت: «در حوزه تولید همچنان مشکلات بروکراسی خیلی شدید و موثر است. همچنان تامین قطعه با دشواری همراه است و بروکراسی اداری تامین ارز و ثبت سفارش پبچیده است. »
وی عنوان کرد: «تولید ناقص ماههای اخیر هم که با هدف شکستن جو روانی بازار صورت گرفته، وضعیت نقدینگی شرکتها را پیچیدهتر کرده است. از طرفی، عمده محصولاتی که تحویل میشوند، با قیمت دستوری است که خود عامل منفی نقدینگی محسوب میشود. »
این کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: «به نظر میرسد تولید همچنان با چالشهای عمیقی روبهرو باشد و نیاز به بازنگری مالی در شرکتها هم ضرورت دارد. »
زاوه تاکید کرد: «هر دو شرکت خودرو ساز نیازمند رهبری مالی هستند که بتواند مشکلات مدیریت منابع و زیان انباشته را در بازه زمانی بهگونهای حل کند که فرآیند تولید پایدار شود. تولید ناقص باید به سرعت متوقف شود تا از حبس نقدینگی جلوگیری کنیم. »
توان تولید خودروی شاسیبلند وجود دارد؟
این کارشناس صنعت خودرو همچنین در پاسخ به این پرسش که در حوزه تولید خودرو، یکی از مشکلاتی که وجود دارد، تولید خودروهایی است که مطابق سلیقه خریداران نیست. برای مثال، مردم تمایل زیادی به خودروهای شاسیبلند دارند. تصور میکنید ما میتوانیم خودروهای شاسیبلند تولید کنیم؟ گفت: «امکان تولید این خودروها کاملا وجود دارد. فرآیند طراحی خودرو در ایران نهادینه است و کاملا توان آن وجود دارد. »
زاوه افزود: «با توجه به تجربه طراحی دو خودرو در ایرانخودرو و یک خودرو در سایپا و البته خودروی دوم سایپا، امکان طراحی و تولید خودروی شاسیبلند هم وجود دارد. »
وی عنوان کرد: «موضوع این است که بتوان این خودرو را با امکانات موجود ساخت و امکانات مالی تامین شود. مهمترین چالش در حال حاضر تامین مالی پروژهها است. »