امیر هامونی امروز در جمع خبرنگاران اعلام کرد: به موجب دستورالعمل جدید قوانین بازار پایه فرابورس برای قرار گرفتن شرکت‌های حاضر در بازار پایه در تابلوهای رنگی زرد، نارنجی و قرمز نماد که شرکت‌های حاضر در بازار پایه از روز چهارشنبه 13 شهریور تا روز 25 شهریور متوقف خواهند بود.
وی افزود: عمده هدف مقررات جدید بازار پایه افزایش شفافیت و حاکمیت شرکتی در مورد شرکت‌های حاضر در بازار پایه است.
مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه طبق دستورالعمل جدید در روزهای دوشنبه هر هفته حراج معاملاتی نماد بازار پایه صورت می‌گیرد، گفت:اما در عین حال هیچ جای نگرانی برای فعالان بازار نیست و این اختیار وجود دارد که تعداد حراج‌ها را طی هفته در صورت داشتن شرایط و صف خرید افزایش دهیم.
هامونی همچنین با بیان اینکه رنگ بندی تابلوهای بازار فرابورس دارای بار معنایی خاصی است، گفت: هدف این است که شرکت‌های بازار پایه برای افزایش شفافیت تلاش کنند و از تابلوی قرمز به تابلوی نارنجی سپس به تابلوی زرد و حتی به بازار پایه اول و دوم فرابورس ارتقاء پیدا کنند همانگونه که در حال حاضر 15 شرکت حاضر در تابلوی نارنجی به تابلوی زرد ارتقاء پیدا کردند که قبلا 112 شرکت در تابلوی زرد بودند الان این تعداد به 127 شرکت افزایش پیدا کرده است و این ارتقاء ظرف دو ماه انجام شده است.
وی این نکته را هم گفت: طی دو سال گذشته دو شرکت بهتاک، و ویتانا که در بازار پایه حضور داشتند با تلاش برای ارتقاء شفافیت و حاکمی شرکتی توانستند عرضه اولیه داشته و در بازار اصلی حضور پیدا کنند.
مدیرعامل فرابورس ایران همچنین گفت: افتخار ما این نیست که بازار پایه بزرگی داشته باشیم بلکه هر چه تابلوهای اصلی بازار بزرگتر شوند این هدف بازار و هدف قانونگذار از دستورالعمل محقق شده است.
هامونی همچنین در مورد ارزنده بودن سهام بازار پایه گفت: باید تحلیلگران بازار بگویند.من به عنوان ناظر بازار فقط می‌گویم رفتار غیرطبیعی و دستکاری در قیمت سهام باید بررسی شود. اما به سهامداران همیشه توصیه می‌کنم از رفتارهای هیجانی خودداری کنند. در بررسی‌ها به این رسیدیم که یک گروه تلگرامی یا مسئول آن گروه با ایجاد جو روانی می‌خواست از رفتار هیجانی سهامداران سوء‌استفاده کنند که با این گروه‌ها از طریق قوه قضائیه برخورد می‌کنیم و توصیه می‌شود سهامداران به اخبار و شایعاتی که در کانال‌های غیررسمی منتشر می‌شود، توجهی نکنند.
وی گفت: برخی از مدیران این کانال‌های تلگرامی که جو هیجانی ایجاد می‌کنند در خارج از کشور هستند و سهامداران باید مراقب هیجانات کاذب بازار باشند.
مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه قاطبه بازار به دستورالعمل جدید بازار پایه اعتماد کرده است، گفت: امروز اکثر نمادهای بازار پایه روال عادی دارند و برخی مثبت هستند.
هامونی همچنین در مورد نظارت بر معاملات گفت:هر روز ساعت 12 و نیم که بازار بسته می‌شود نیم ساعت وقت بررسی وجود دارد که اگر به موردی برسیم که ظن و گمان دستکاری در قیمت باشد به صورت فعال وارد می‌شویم و عدم تائید معاملات آن نماد را اعلام می‌کنیم و از ساعت 13 به بعد نظارت پس از معاملات انجام می‌شود.
وی همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگاری در مورد امکان ابطال معاملات چهارشنبه گذشته در فرابورس آیا وجود دارد، گفت: عملا طبق بررسی انجام شده این امکان وجود ندارد.
مدیرعامل فرابورس ایران در مورد آینده بازار پایه گفت: در سال آینده با کمک اهالی بازار موارد دستورالعمل را به تدریج دنبال می‌کنیم و امیدواریم بازار آینده شفاف‌تر و با حاکمیت شرکتی بهتر و وضع معاملات روان‌تر باشد.
هامونی همچنین در مورد اینکه اگر یک شرکت بازار پایه تلاشی برای ارتقاء پیدا نکرد،گفت:قانون به ما اجازه نمی‌دهد که بگوییم شرکت از بازار سرمایه بیرون برود. و فقط امکان این وجود دارد که شرکت در تابلوی قرمز بازار قرار گیرد. زیرا بعد از قانون برنامه پنجم دیگر اخراج کامل از بازار سرمایه نداریم. بلکه از شرکت‌ها، از تابلویی به تابلوی دیگر یا از بازاری به بازار دیگر منتقل می‌شوند.
وی این نکته را هم گفت:قبلا بعضی شرکت‌ها لغو پذیرش یا اخراج می‌شدند که سهامداران در کوچه و بازار معامله می‌کردند و نرخ‌های تا 50 درصد هم سود می‌گرفتند. به عنوان مثال نماد سخاب، اوراق خزانه بانکی در دهه 70 اخراج شد یا قبل از آن شرکت ایران پاکت از بورس اخراج شده بود که ما نمی‌دانیم آدرس این شرکت کجاست یا مدیرعامل آن کیست اما عده‌ای سهامدار سهام دارند و به ما مراجعه می‌کنند در حالی که ما اطلاعی از آن نداریم.
مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه تابلوی قرمز پایین‌ترین تابلو در بازار پایه فرابورس به لحاظ شفافیت و درجه ریسک است، گفت: ما به عنوان ناظر بازار نمی‌توانیم در فعالیت بنیادی شرکت‌ها ورود کنیم و بلکه خود شرکت‌ها باید تلاش کنند تا شفافیت آنها افزایش یابد.
هامونی همچنین با بیان اینکه قیمت هر سهام بر اساس سود شرکت‌ها است، گفت: ناظر بازار نمی‌تواند به ساختار شرکت‌ها وارد شود که چرا فلان قدر فروش داشته یا سود داشته است یا چرا فلان تعداد کارمند دارد و عرضندگی سهام به خاطر سودآوری و فروش آن است.
وی گفت:اگر به این نتیجه برسیم که یک شرکت حساب‌سازی داشته یا سود غیرواقعی داشته است در آن موقع ورود پیدا می‌کنیم. به هر حال باید حاکمیت شرکتی در شرکت‌ها ارتقا پیدا کند اما دستورالعمل بازار پایه کاری به تولید و فروش شرکت‌ها ندارد. باید حسابرس داخلی و حسابرس معتمد بورس باشد و شفافیت شرکت‌ها افزایش پیدا کند.
مدیرعامل فرابورس ایران همچنین در مورد انحلال شرکت‌ها گفت: این کار بر عهده مجمع شرکت‌ها است که اعلام ورشکستگی کند وبه قوه قضائیه اعلام شود اما اگر یک شرکت طبق قانون تجارت اعلام ورشکستگی کرد معمولا سهامداران نسبت به این امر اعتراض می‌کنند و برخی شرکت‌ها اصطلاحا با سیلی صورت خود را سرخ نگه می‌دارند و اعلام ورشکستگی نمی‌کنند و برخی نیز با بکارگیری شرکت‌های دانش‌بنیان خود را به روز می‌کنند.
هامونی همچنین با بیان اینکه سفته بازی جزو ذات بازار سرمایه است گفت: مسئله کج منشی و کج گزینی شرکت‌ها باید حل شود و فلسفه وجودی ناظر همین دو موضوع است و رفتار رگولاتور یا ناظر بازار خیلی اثرگذار است.
وی با بیان اینکه حدود 12 میلیون سهامدار فعال و غیرفعال در کشور ما وجود دارند،گفت: این باعث افتخار کشور است که بورس ما مردمی است و هر روز حدود یک میلیون نفر سهامدار فعال به خریدو فروش اقدام می‌کنند که حتی برای بورس‌های اروپا هم این میزان یک رویا است. مثلا بورس لندن قبلا بازاری برای اوراق راه‌اندازی کرد اما به خاطر رفتار هیجانی آن بازار را 20 سال بسته نگه داشت و بعد از آن به این نتیجه رسید که باید بازار سرمایه‌اش مردمی شود.
مدیرعامل فرابورس ایران گفت: هر روز حدود 700 هزار معامله در فرابورس انجام می‌شود که حدود 370 هزار معامله در بازار پایه است که خیر و برکت این بازار به حضور مردم است و ناظر از حق مردم دفاع می‌کند نه اینکه سیگنالی بدهد که مردم ضرر کنند.
هامونی یکی از چالش‌های بازار را کمبود سواد مالی دانست و گفت: از دو شرکت استارت آپی برای افزایش سواد مالی کمک می‌گیریم. همچنین با پیشنهاد آقای شاپور محمدی رئیس سازمان بورس قرار است درس آشنایی با بورس وارد کتاب‌های درسی شود و هم اکنون حتی دیپلم بورس در دبیرستان وجود دارد که برخی از همکاران ما با دیپلم بورس به دانشگاه رفتند و اکنون در فرابورس مشغول کار می‌شوند.
وی همچنین از پیگیری حقوقی و قضایی برای کانال‌های غیر سلامت که به هیجانی شدن بازار منجر می‌شوند،خبر داد و گفت: دستورالعمل بازار پایه گامی رو به جلو است اما ادعا نمی‌کنیم با این دستورالعمل همه مشکلات این بازار پایه حل شود.
مدیرعامل فرابورس ایران همچنین به عنوان مثال گفت:امروز در ساعت 11 و 17 دقیقه 10 نماد در بازار پایه با صف فروش همراه بودند و 172 نماد دیگر این مسئله را نداشتند و 25 درصد از نمادهای بازار پایه در این زمان مثبت بوده و بقیه صفر یا منفی و دارای صف فروش بودند. 10 نماد دارای صف فروش است و توصیه من به سهامداران این است که هیجانی عمل نکنند.
هامونی در پاسخ به این پرسش که آیا اختیاری برای اجرای دستورالعمل جدید بازار پایه دارید، گفت: طبق قانون باید قوانین جدید بازار پایه اجرا شود و از روز چهارشنبه 17 شهریور تا 25 همه نمادهای بازار پایه فرابورس بسته می‌شود و باید قبل از آن طبق قانون این امر اطلاع‌رسانی شود اما فعلا این نمادها کار می‌کنند و اگر این نمادها را نمی‌بستیم مرد نمی‌توانستند در صورت نیاز به پول سهام خود را بفروشند. بنابراین باید قبلا اطلاع‌رسانی شود. به عنوان مثال در دو روز کاری 800 میلیارد تومان معامله انجام شده یعنی 800 میلیارد سفارش خرید و این تعداد سفارش فروش بوده است. و ما روش‌های مختلف را در نظر گرفته‌ایم.
وی همچنین تصریح کرد: تصمیم دستورالعمل بازار پایه خلق‌الساعه نیست.18 ماه تلاش کارشناسی انجام شده و سهامداران نمایندگان کانون کارگزاران و سهامداران فعال در همین اتاق نشست خبری حاضر شدند و نظرات آنها را گرفتیم و به لحاظ قانونی باید اول اطلاع‌رسانی رسمی انجام شود و بعد نشست خبری برگزار شود و اطلاعیه رسمی فرابورس از طریق سایت رسمی اعلام می‌شود.
مدیرعامل فرابورس ایران همچنین در مورد تشویق شرکت‌های بازار پایه برای ارتقاء گفت: اگر وضعیت شرکت‌ها از نظر شفافیت بهتر شود به طور اتوماتیک به تابلوهای بازار پایه می‌روند. همچنین در هیأت پذیرش گرچه ترافیک کاری وجود دارد اما گفتیم جلسات فوق‌العاده برگزار کنند و با اولویت تقاضای 15 شرکت بازار پایه که برای ارتقاء ارائه شده را بررسی کنند.
هامونی همچنین در مورد کاهش کارمزد برای بازار پایه گفت: این مطلب را به سازمان بورس پیشنهاد کرده‌ایم که اگر تصویب شد اطلاع‌رسانی می‌کنیم.