فراز و نشیب های مذاكرات بغداد تا مسكو

به گزارش سایت طلا به نقل از خبرگزاری ایرنا، قرار است بیست و نهم و سی ام خردادماه نمایندگانی از جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5 (انگلیس، فرانسه، آمریکا، روسیه و چین به همراه آلمان) در مسکو دور یک میز بنشینند و درباره راه هایی برای همکاری و اعتمادسازی های دوجانبه سخن گویند.
با این حال، به نظر می رسد اعضای گروه 1+5 هنوز برای رسیدن به نتیجه ای مشترک، راهی طولانی دارند.
این کشورها بیست و سوم خردادماه در شهر استراسبورگ فرانسه، دور هم جمع شدند تا درباره برنامه خود برای مذاکرات آتی با تهران تصمیم بگیرند.
از سوی دیگر، وزیر امورخارجه روسیه یک روز پس از برگزاری نشست فرانسه، عازم تهران شد تا درباره مذاکرات آتی جمهوری اسلامی ایران و اعضای گروه 1+5 در مسکو و همچنین برخی موضوع های منطقه ای همچون سوریه، رایزنی هایی داشته باشد.
پیش از آن نیز در بیست و دوم خردادماه وزارت امورخارجه روسیه طی بیانیه ای بر ادامه گفت و گوها بر اساس روند اقدام های گام به گام و متقابل تاکید کرده بود.
چین نیز در همین روز ادامه گفت و گوها را خواستار شده و طرف غربی را به انعطاف پذیری برابر برنامه هسته ای ایران فراخوانده بود.
همین امر، دلیلی بر افزایش شکاف میان اعضای گروه 1+5 درباره نحوه تعامل با ایران است.
** تلفنی برای پایان کشمکش ها!
-----------------------------------------
نشست مسکو پس از مذاکرات سوم خردادماه تهران و گروه1+5در بغداد ترتیب داده شد.
قرار بود همانند آنچه در فاصله زمانی برگزاری مذاکرات استانبول 2 (بیست و ششم فروردین ماه) تا نشست بغداد صورت گرفت، معاونان سعید جلیلی و کاترین اشتون مذاکره کنندگان ارشد جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5، با یکدیگر درباره چارچوب گفت و گوها، بحث های کارشناسی انجام دهند.
با این حال، نامه نگاری بعدی معاون جلیلی به منظور اعلام آمادگی برای تشکیل این گروه های کارشناسی، از سوی معاون اشتون بی پاسخ ماند.
پس از ارسال دومین نامه از سوی تهران، پاسخی دریافت شد که بر ابهام های موجود افزود.
معاون اشتون در این نامه تلویحا ادعا کرده بود توافقی برای ادامه گفت و گوهای کارشناسانه در مذاکرات بغداد بین دو طرف صورت نگرفته است.
همین امر سبب شد جلیلی شخصا نامه ای به اشتون بنویسد و با گلایه از تعلل در برگزاری نشست های مقدماتی برای آماده کردن دستور جلسه مذاکرات مسکو، از آماده نبودن طرف مقابل برای عمل به توافقات و در نتیجه کند شدن مسیر گفت و گوها به دلیل چنین رویکردهایی انتقاد کند.
جلیلی در نامه خود به کاترین اشتون نوشت: تعلل طرف مقابل در برگزاری جلسه معاونین و کارشناسان اراده آنان را برای گفت‌وگوهای موفق در مسکو در ابهام و تردید قرار می‌دهد.
رییس تیم مذاکره کننده ایران روندی را که گفت‌وگو صرفا برای گفت‌وگو باشد، بی ثمر دانست و ابراز امیدواری کرد طرف مقابل بتواند آمادگی لازم برای شرکت در جلسات معاونین و کارشناسان پیدا کند تا مقدمات لازم برای دستور کار اجلاس مسکو فراهم شود .
جریان این نامه نگاری ها سرانجام با تماس تلفنی اشتون و جلیلی قطع شد.
بیست و سوم خردادماه، اشتون به عنوان نماینده گروه 1+5 گفت: آماده ایم در مسکو درباره پیشنهادهای پنج گانه ایران در (نشست) بغداد اعم از موضوعات هسته ای و غیرهسته ای گفت و گو کنیم.
وی با تاکید بر لزوم موفقیت آمیز بودن نشست مسکو، ابراز امیدواری کرد بتوان بر اساس پنج پیشنهاد ایران و پیشنهاد 1+5، به نقاط مشترک دست یافت.
جلیلی نیز تاکید کرد آماده نبودن طرف مقابل طی 20 روز گذشته برای گفت و گوهای کارشناسی و معاونین، موجب ایجاد وقفه در پیشرفت گفت و گوهای سازنده و رو به جلو شده است.
همان روز، سخنگوی وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران خبر داد توافقی صورت گرفته است تا معاونان آقای جلیلی و خانم اشتون ملاقات و دستور کار و چارچوب مذاکرات را تعیین کنند.
** نگاه ها به سمت روسیه
----------------------------------------
سفر بیست و چهارم خردادماه سرگئی لاوروف وزیر امورخارجه روسیه، به ایران تمایل مسکو را برای آماده کردن شرایط لازم به منظور برگزاری نشست هفته دیگر تهران و 1+5 نشان می دهد.
به هر روی، کرملین به عنوان یکی از حامیان اصلی اجرای طرح گام به گام بر اساس اقدام های متقابل دو طرف، در پی رسیدن به نتیجه ای ویژه طی نشست مسکوست.
نمی توان منکر این شد که دستیابی به هر نتیجه مثبت در موضوع ایران، جایگاه روسیه را از دیدگاه قدرت دیپلماسی منطقه ای و البته بین المللی افزایش خواهد داد.
این امر بویژه با توجه به آغاز سومین دوره ریاست جمهوری ولادمیر پوتین در این کشور، اهمیت بیشتری می یابد.
از سوی دیگر، برخی اقدام ها از سوی گروه 1+5 نیز در آستانه مذاکرات، قابل تامل است.
به گزارش بیست و دوم خردادماه خبرگزاری انگلیسی رویترز ، هیلاری کلینتون وزیر امورخارجه آمریکا، هفت کشور هند، مالزی، جمهوری کره، آفریقای جنوبی، سریلانکا، ترکیه و تایوان را از تحریم یک جانبه صنعت نفت ایران از سوی واشنگتن، معاف کرد.
پیش از این نیز ژاپن، بلژیک، جمهوری‌چک، فرانسه، آلمان، یونان، ایتالیا، هلند، لهستان، اسپانیا و بریتانیا در این فهرست قرار گرفته بودند.
بر اساس این قانون تحریمی علیه ایران که اواخر سال 1390 توسط رییس جمهوری آمریکا امضا شد، کشورهای جهان تا بیست و هشتم ژوئن (هشتم تیرماه) وقت دارند یا واردات نفت از ایران را متوقف کنند و با این تحریم‌ها همراه شوند یا در غیر این صورت از دسترسی به نظام مالی آمریکا محروم خواهند شد.
گرچه کلینتون طی بیانیه ای در همان روز ادعا کرد با کاهش فروش نفت ایران، ما این پیام قاطع را به رهبران ایران ارسال خواهیم کرد که تا زمانی آنان اقدامات عینی را برای برطرف ساختن نگرانی های جامعه بین المللی انجام ندهند، به طور مداوم با افزایش انزوا و فشار مواجه خواهند شد ، اما به نظر می رسد ترس از بالا گرفتن بحران تامین انرژی که بر مشکلات مالی کشورهای غربی خواهد افزود، کاخ سفید را وادار به نشان دادن این واکنش کرده است.
به هر حال، تاثیر رشد قیمت جهانی نفت بر اقتصاد شکننده آمریکا در درجه نخست برای دولت این کشور خطرآفرین خواهد بود که خود را برای رقابت های انتخابات ریاست جمهوری سال جاری آماده می کند.
از سوی دیگر، آمریکا این حربه را برای اعمال فشار بر کشورهای دیگر و وادار کردن آنان برای نشستن پای میز مذاکره و اعطای امتیازها در نظر دارد.
دلیل این امر نیز لحاظ نکردن کشوری مانند چین در فهرست معاف شدگان از تحریم های نفتی علیه جمهوری اسلامی ایران است.
چین که یک پنجم از نفت ایران را خریداری می کند بارها نسبت به اعمال تحریم های یکجانبه آمریکا واکنش نشان داده و اعلام کرده اند با این تحریم‌ها همراهی نخواهند کرد.
تاکید گنگ شائونگ سخنگوی سفارت چین در واشنگتن، بر اینکه چین مخالف تحریم‌های یک‌جانبه اعمال‌شده توسط یک کشور علیه دیگران است ، شاهدی بر این مدعاست.
از سوی دیگر، اعلام آمادگی اشتون برای بررسی پیشنهادهای تهران در کنار پیشنهادهای گروه1+5 در دستور کار نشست مسکو، نشان از برخی پیشرفت ها در این عرصه می دهد؛ البته در صورتی که برخلاف گفته های اشتون، ادعاهای جدیدی در گفت و گوها مطرح نشده و کارشکنی های مرسوم صورت نگیرد.
جلیلی نیز بیست و چهارم خردادماه در دیدار با وزیر امورخارجه روسیه، ابراز امیدواری کرد گروه 1+5 آمادگی ورود به بحث جدی درباره پیشنهادهای ایران را که به عنوان دستور کار با خانم اشتون توافق شده است، پیدا کند .
در چنین شرایطی، اقدام های آتی اعضای گروه مذکور در چند روز آتی تا زمان برگزاری نشست مسکو نشان خواهد داد آیا آمادگی لازم در آنها وجود دارد یا خیر.
فراتر از آن، بزودی روشن می شود طرف مقابل تهران بواقع اراده لازم را برای ادامه گفت و گوها بر پایه همکاری حول محورهای مشترک دارد یا از خلال گفت و گوهای اخیر فقط به دنبال فضاسازی رسانه ای و فریب افکار جهانی بوده و منافع خود را می جوید.
غرب در محاسبه های خود باید این را در نظر بگیرد همچنان که تهران تاکنون تمام فشارهای اعمال شده علیه خود را همچون تحریم ها، ترور دانشمندان هسته ای، حملات بدافزارهای اینترنتی و حملات سایبری به تاسیسات و مراکز مهم، هجمه های رسانه ای، جوسازی های سیاسی و ... به فرصتی برای پیشرفت های علمی و هسته ای تبدیل کرده است، از این پس نیز حرکت خود را در چارچوب حقوق قانونی خود بر اساس معاهده منع گسترش سلاح هسته ای (ان. پی. تی) و اساسنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی متوقف نمی کند.