صحبت های سعید جلیلی پس از پایان جلسه ی دو روزه ی مسکو
مذاكره كننده ارشد ايران گفت: اعضاي 1+5 در معرض انتخاب هستند كه بخواهند از مسير بن‌بست گذشته خارج شوند و در مسير همكاري با جمهوري اسلامي ايران گام بردارند.
تاریخ: ۳۱/خرداد/۹۱ ساعت ۱۱:۰۱ | اقتصاد جهانی شناسه خبر: ۵۸۸۱
به گزارش سایت طلا به نقل از خبرگزاری ایسنا، دکتر سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان سه‌شنبه شب بعد از دو روز مذاکره در مسکو در جمع خبرنگاران به تشریح مذاکرات ایران با گروه 1+5 در طی دو روز گذشته پرداخت و با اشاره به ارایه‌ی جامع دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران به طرف غربی گفت: همان‌طور که رسانه‌های جهان در جریان هستند ما پس از گفت‌وگوهای بغداد اعلام کردیم که وقتی می‌تواند گفت‌وگوی ایران با 1+5 موفق باشد که در فاصله‌ی گفت‌وگوها طی برگزاری جلسات کارشناسی، زمینه برای نزدیکی دیدگاه‌های دو طرف فراهم شود. به همین خاطر در فاصله‌ی 25 روز از نشست بغداد تا مسکو، 5 نامه نوشتیم و این مساله را متذکر شدیم، بر اهمیت جلسات کارشناسی تاکید کردیم. این موضوع را پس از گفت‌وگوهای استانبول نیز مطرح کرده بودیم و در جلسات مسکو مهم‌ترین توافقی که حاصل شد این بود که جلسات کارشناسی برگزار شد و در واقع همان دیدگاه جمهوری اسلامی ایران در مورد برگزاری جلسات کارشناسی عملیاتی شود و ما از این امر استقبال می‌کنیم و این توافق را حائز اهمیت می‌دانیم.
وی با بیان این‌که ما این توافق حاصل شده را حائز اهمیت می‌دانیم، به تشریح ویژگی‌های این دور از گفت‌وگوها پرداخت و گفت: مذاکرات این دور جدی‌تر، واقعی‌تر و فراتر از اظهار مواضع بود و جمهوری اسلامی ایران بحث‌های جامعی در تبیین دیدگاه‌هایش در محورهای پنج‌گانه تهیه کرده بود و در نشست اول گفت‌وگو به ارایه‌ی این دیدگاه‌ها معطوف شد. دیدگاه‌های ما صریح و واضح بیان شد و تاکید کردیم که غنی‌سازی حق مسلم ملت ایران است و هم‌چنین مستند و با استناد حقوقی ثابت کردیم که بسیاری از رفتارهای خلافی که علیه ملت ایران اعمال می‌شود غیرقانونی است و به وضوح توضیح دادیم که چرا قطعنامه‌های شورای امنیت را غیرقانونی می‌دانیم و این موضوع را با ادله‌ی مستدل بیان کردیم.
جلیلی در ادامه به نشست دوم مذاکرات مسکو اشاره و خاطرنشان کرد: ما در نشست دوم ارزیابی دقیق و جامعی از پیشنهادات ارایه شده در بغداد ارایه کردیم و اهمیت این اقدام این بود که جمهوری اسلامی نظرات خود را به صورت مشخص و دسته‌بندی شده ارایه کرد و این مورد استقبال طرف مقابل نیز قرار گرفت و این را موجب درک صحیح و بیش‌تر از نظرات جمهوری اسلامی ایران بیان کردند و آن‌ها نیز در این گفت‌وگوها با توجه به این‌که ایران به صورت جامع مباحث و دیدگاه‌های خود را بیان کرده بود، بر این موضوع تاکید کردند که باید این مباحث را مورد بررسی قرار دهند تا بتوانند نظرات خود را بیان کنند.
او گفت: ارایه‌ی جامع دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در واقع فرصتی را در اختیار آن‌ها برای انتخاب مسیر صحیح قرار داد و آن‌ها در معرض آزمون مهمی برای جلب اعتماد ملت ایران قرار گرفتند. آن‌ها امروز در معرض انتخاب هستند که بخواهند از مسیر بن‌بست گذشته خارج شوند و در مسیر همکاری با جمهوری اسلامی ایران گام بردارند. ما امیدواریم که این فرصت موجب شود تا آن‌ها بتوانند با استفاده از بحث‌ها و جلسات کارشناسی، مسیر درست را انتخاب کرده و از مسیر بن‌بست گذشته خارج شوند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با بیان این‌که ما آمادگی داریم در جلسات کارشناسی درباره مباحث حقوقی و سیاسی با منطق روشن، مواضع جمهوری اسلامی را به‌خصوص در رابطه با استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌یی مطرح کنیم، گفت: ما با تشکیل جلسات به بیان استدلال‌هایی در این زمینه پرداختیم.
وی افزود: آن‌ها پیشنهاد کردند که جلسات کارشناسی در 12 تیرماه تشکیل شود اما با نگاهی به تقویم متوجه شدیم که در این روز خاطره‌ی غم‌انگیز حمله‌ی ناوگان آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایران صورت گرفته است. بنابراین قرار شد بعد از جلسه‌های کارشناسان و معاونان مشخص شود که در چه تاریخی این جلسات پی‌گیری می‌شود.
جلیلی ادامه داد: ما پنج محور اساسی را برای این نشست‌ها مشخص کردیم و امروز نیز کلیه‌ی بحث‌های کارشناسی در این زمینه برگزار شد. هم‌چنین امیدوار هستیم که در جلسات کارشناسان و معاونان، آن‌ها بتوانند به نتایج قابل قبولی دست یابند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با بیان این‌که امیدواریم آن‌ها پیشنهادهایی ارایه کنند تا من و خانم اشتون بتوانیم برای زمان و مکان دور جدید گفت‌وگوها تصمیم‌گیری کنیم، گفت: هر رفتاری که غیرسازنده باشد ما نیز پاسخ متناسب با آن را خواهیم داد ولی اگر حرکتی به نفع ملت ایران و در جهت مثبت باشد ما نیز از آن استقبال خواهیم کرد و امید می‌رود که در گفت‌وگوی معاونان و کارشناسان مسیر همکاری آینده برای‌مان به خوبی رقم بخورد.
او در بخش دیگری از این نشست خبری، در پاسخ به این پرسش که محورهای پیشنهادی ایران در این اجلاس چه بود؟ اظهار کرد: ما پنج محور مشخص را برای گفت‌وگوهای‌مان مشخص کردیم. گفت‌وگوهای ما از زمانی که قرار شد در استانبول باشد بر محور هسته‌یی و غیرهسته‌یی متمرکز بود.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران ادامه داد: در کنار بحث هسته‌یی، بحث غیرهسته‌یی هم در اجلاس مطرح شد. هم‌چنین محور دوم، ناظر بر مباحث هسته‌یی بود و در جهت رسیدن به نقطه‌نظر مشترک، گامی اساسی برداشته شد.
جلیلی تاکید کرد: آن‌ها ادعا می‌کنند مخالف سلاح‌های کشتار جمعی هستند. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران هم یکی از مدعیان استفاده‌ی صلح‌آمیز از سلاح‌های هسته‌یی و مخالف جدی اشاعه سلاح‌های کشتارجمعی است. بر همین مبنا جمهوری اسلامی گام بلندی در جهت منع استفاده از این سلاح‌ها را در بالاترین سطح اعلام کرد و رهبر معظم انقلاب فتوایی را اعلام فرمودند مبنی بر حرمت استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی. این یک فرصت بزرگ برای خلع سلاح جهانی است.
وی با بیان این‌که این امر گام بزرگی برای افرادی بود که مدعی هستند نگران استفاده از سلاح‌های کشتارجمعی هستند، عنوان کرد: ما مهم‌ترین بحثی را که در این زمینه پیشنهاد کردیم حق ملت ایران در استفاده از انرژی هسته‌یی به‌خصوص چرخه سوخت هسته‌یی بوده و تاکید داریم همان طور که ما در اعلام جدی در عالی‌ترین سطح در مخالفت با سلاح‌های کشتار جمعی اعلام کردیم آن‌ها هم موضوع حق غنی‌سازی اورانیوم ایران را اعلام کنند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران ادامه داد: این می‌تواند اولین گام باشد تا آن‌ها حق غنی‌سازی اورانیوم ایران را اعلام کنند.
جلیلی، سومین محور را مباحث کلی دانست و عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران با شفاف‌سازی مشکلی ندارد بلکه با محروم‌سازی مخالف است. ما خواهان همکاری هستیم ولی رفتارهای غلطی علیه ایران صورت گرفته که فراتر از ان.پی.تی بودند. به عنوان نکته سوم و چهارم این بحث را مطرح کردیم که برخی موضوعات ظرفیت این را دارند که به‌عنوان یک موضوع اعتمادساز و یا موضوع همکاری مطرح شوند.
وی با اشاره به این‌که سه سال پیش جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد برای یک میلیون بیمار (برای تولید رادیوداروها) نیاز به سوخت 20 درصدی است، تاکید کرد: در آن زمان ما حاضر بودیم این سوخت را بخریم ولی آن‌ها برخلاف قوانین ان.پی.تی این اجازه را به ما ندادند. بنابراین خودمان این کار را انجام داده و غنی‌سازی اورانیوم کردیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران گفت: خوشبختانه امروز توانستیم نیازمان را رفع کنیم و مسلما صحبت در مورد این نیاز می‌تواند در چارچوب حق قانونی ایران مطرح و شناخته شود. این چارچوب‌هایی بود که به صورت مستدل و ادله و ظرفیت‌های آن مطرح شد.
جلیلی در ادامه‌ی گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که مذاکرات ایران با 1+5 در حال طولانی شدن است و یکی از مواردی که جمهوری اسلامی ایران نیز بارها بر آن تاکید کرده این است که دو طرف باید بر تعهداتی که در مذاکرات می‌دهند پایبند باشند؛ به نظر جنابعالی چقدر طرف غربی بر تعهداتی که در طول این مذاکرات داده پایبند بوده و نظراتش با آن‌چه که در استانبول و بغداد اعلام کرده هم‌خوانی داشته؟ گفت: همان‌طور که گفتم این دور از مذاکرات صریح‌تر، جدی‌تر و عینی‌تر بود و یکی از بحث‌هایی که ما تاکید داریم برای موفقیت گفت‌وگوها احترام به توافقات قبلی است.
وی ادامه داد: ما لازمه‌ی پیشرفت گفت‌وگوها را احترام به توافقات قبلی می‌دانیم و جمهوری اسلامی ایران بر این موضوع التزام دارد و انتظار دارد که طرف مقابل نیز این التزام را داشته باشد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران افزود: ما در بغداد توافق کردیم که جلسات کارشناسی قبل از مذاکرات مسکو برگزار شود تا برای گفت‌وگوهای مسکو دستور کار مشخصی تهیه شود و متاسفانه تعلل صورت گرفت و پیش‌بینی می‌کردیم که با توجه به برگزار نشدن این نشست‌های کارشناسی ممکن است به دستور کار مشخصی برای مذاکرات مسکو نرسیم. در این راستا پنج نامه نوشتیم و تاکید بر برگزاری جلسات کارشناسی کردیم و اکنون در مذاکرات این دور، طرف مقابل نیز به این نتیجه رسید که مذاکرات کارشناسی برگزار شود و برای نزدیک شدن نگاه‌های متفاوت دو طرف، این جلسات موثر است تا گام به گام مسیر رو به جلو برود.
جلیلی در پاسخ به این سوال که خانم اشتون در مصاحبه‌ی خود سه پیشنهاد قبلی مبنی بر تعطیلی فردو، تعلیق غنی‌سازی 20 درصد و خارج کردن اورانیوم غنی‌سازی شده از ایران را تکرار کرد، آیا امکان دارد که ایران در نشست‌های فنی که برگزار می‌شود این موضوع را قبول کند و غنی‌سازی 5 درصد را بپذیرد؟ اظهار کرد: مهم‌ترین بحث این بود که جمهوری اسلامی ایران چهار محور هسته‌یی را بیان کرد. از جمله محور اعتمادسازی، همکاری‌ها برای شفاف‌سازی، مخالفت با سلاح‌های کشتارجمعی و همکاری‌های متعارف هسته‌یی و آن‌چه که ما بر آن تاکید داریم و در استانبول نیز بر آن تاکید کردیم این است که بر اساس این چهار محور همکاری شکل بگیرد و گام‌های مناسب و متقابل برداشته شود؛ به نحوی که نافی حقوق ملت ایران نباشد؛ حتی در مورد غنی‌سازی 20 درصد و گام‌ها وقتی می‌تواند مثبت و سازنده باشد که اقدامات علیه ملت ایران کنار گذاشته شود و بحث‌های کارشناسی نیز برای نزدیکی دو نگاه برگزار می‌شود.
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به حق کشورهای عضو ان.پی.تی بر غنی‌سازی اورانیوم و با اشاره به اسناد معتبر حقوقی به‌خصوص ان.پی.تی و هم‌چنین اسناد دیگر از جمله سند بازنگری در ان‌پی‌تی که در آن تصریح شده است غنی‌سازی اورانیوم و داشتن چرخه‌ی سوخت از حقوق اعضای ان‌پی‌تی است و اهمیت گفت‌وگوها بر اساس این است، گفت: یکی از بحث‌های اساسی که مطرح کرده‌ایم این است که گفت‌وگوها باید در راهبرد همکاری باشد و در پیشنهاد چهارگانه‌ی مشخصی که ارایه کردیم تاکید کردیم که اقدامات باید متقابل و در جهت جلب اعتماد و مبتنی بر حقوق و رفع رفتارهای خلاف علیه ملت ایران باشد و هرگونه حرکت غلط در مسیر این راهبرد بر گفت‌وگوها و بر فرجام گفت‌وگوها تاثیرگذار خواهد بود.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که آیا درست است که دستور کار 1+5 را رژیم صهیونیستی مشخص کرده است؟ اظهار کرد: من این موضوع را نمی‌دانم.
وی ادامه داد: شأن جمهوری اسلامی ایران و ملت بزرگ ایران بسیار فراتر از این است که یک تروریست که مردم او را به عنوان جنایتکار جنگی می‌دانند و دستش به خون انسان‌های بی‌گناهی آلوده است بخواهد دستور کار تعیین کند و طرف مقابل نیز باید برای خود شأنی بیش از این قائل باشد که تروریست‌ها بخواهند برایشان دستور کار این گفت‌وگوها را مشخص کنند.
جلیلی با اشاره به برخی از صحبت‌ها و تهدیداتی که مقامات صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران اعلام می‌کنند، گفت: ما آن‌ها را به مثابه محتضر رو به موت می‌دانیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که نشست کارشناسی ایران و 1+5 قرار است در سوم جولای برگزار شود و از اول جولای نیز تحریم‌های اتحادیه اروپا ممکن است علیه ایران اعلام شود، نظرتان در این ارتباط چیست؟ تصریح کرد: ما تاکید کرده‌ایم که گفت‌وگوها باید در راهبرد همکاری باشد و اگر اقدامی خلاف این راهبرد صورت بگیرد این اقدامات حتما بر فرجام گفت‌وگوها تاثیرگذار خواهد بود و هرگونه حرکت غلط در مسیری غیر از راهبرد همکاری قطعا سازنده نیست و پاسخ مناسب خودش را خواهد داشت.
وی هم‌چنین در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا مبنی بر این‌که آیا احتمال دارد اجرای تحریم‌ها علیه ایران از طرف اتحادیه اروپا منجر به متوقف شدن نشست‌های کارشناسی شود، توضیح داد: همان‌طور که گفتم در نشست کارشناسی، محورهای پنج‌گانه ارایه شده از سوی جمهوری اسلامی ایران و محورهایی که آن‌ها ارایه کرده‌اند به لحاظ فنی بررسی می‌شود و پس از آن جلسات معاونان برگزار می‌شود تا ابعاد حقوقی و سیاسی این محورها بررسی شود و این‌ها همه وقتی می‌تواند موفق باشد که در راهبرد گفت‌وگو و همکاری باشد.
جلیلی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که آیا جلسات کارشناسی در نهایت به دور دیگری از مذاکرات نیز ختم خواهد شد؟ آیا شاهد سیر تکرار مذاکرات نیستیم و در واقع تاکتیک تکراری مذاکرات مطرح نیست؟ گفت: نکته‌ی خوبی اشاره کردید. ما تاکید کردیم گفت‌وگوها نباید برای گفت‌وگو و بی‌نتیجه باشد. باید منجر به نتایج ملموس و دستاوردهای مشخصی باشد. گفت‌وگو صرفا برای گفت‌وگوهای بی‌حاصل فایده‌ای ندارد و ما بعد از مذاکرات بغداد نیز تاکید کردیم که برای مذاکرات مسکو و مشخص شدن یک دستور کار مشخص، جلسات کارشناسی برگزار شود و آن‌ها در این مذاکرات به این نتیجه رسیدند که جلسات کارشناسی برای موفقیت گفت‌وگوها برگزار شود. جلسات کارشناسی و سپس جلسات معاونان که بعدا این جلسات از سوی من و خانم اشتون جمع‌بندی شود تا به یک دستور کار مشخصی برای گفت‌وگو برسیم.
جلیلی در ادامه‌ی گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به این سوال که آیا نپذیرفتن حق مسلم ایران از سوی 1+5 به معنای شکست مذاکرات نیست؟ گفت: نه. ما پنج محور ارایه کردیم که تایید حق غنی‌سازی ملت ایران و برداشتن فشارهای خلاف علیه ملت ایران، گام‌های اعتمادسازی است که باید برداشته شود.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با اشاره به اهمیت برداشتن گام‌های متقابل و داشتن گفت‌وگوهایی رو به جلو، اظهار کرد: این‌که این گام‌ها چگونه برداشته شود در جلسات کارشناسی بحث می‌شود تا به پیشنهادات مشخصی برسد و بعد از آن جلسات معاونان برگزار می‌شود.
جلیلی در پاسخ به سوالی گفت: ما یکی از توافقات اساسی که داشتیم این بود که در گفت‌وگوها در مورد موضوعات هسته‌یی و غیرهسته‌یی صحبت شود و در واقع مباحث غیرهسته‌یی نیز جزو دستور جلسه و گفت‌وگوها باشد.
وی افزود: یکی از بحث‌های اساسی که در بحث هسته‌یی مطرح است منع اشاعه است و سوال اساسی این است که چه کسی سلاح‌های هسته‌یی را در اختیار رژیم صهیونیستی قرار داده است و این یک بحث جدی است و این‌که جامعه‌ی جهانی چه فعالیت‌هایی برای خلع این رژیم باید بردارد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران هم‌چنین به بحث‌های منطقه‌یی نیز اشاره کرد و خاطرنشان کرد: ما تاکید کرده‌ایم که موضوع بحرین موضوع مهمی است که می‌شود در مورد آن صحبت کرد. آن‌ها در مورد مباحث غیرهسته‌یی دو موضوع دزدان دریایی و مواد مخدر را مطرح کردند که ما مخالف گفت‌وگو در مورد آن نیستیم.
وی با بیان این‌که ما این توافق حاصل شده را حائز اهمیت می‌دانیم، به تشریح ویژگی‌های این دور از گفت‌وگوها پرداخت و گفت: مذاکرات این دور جدی‌تر، واقعی‌تر و فراتر از اظهار مواضع بود و جمهوری اسلامی ایران بحث‌های جامعی در تبیین دیدگاه‌هایش در محورهای پنج‌گانه تهیه کرده بود و در نشست اول گفت‌وگو به ارایه‌ی این دیدگاه‌ها معطوف شد. دیدگاه‌های ما صریح و واضح بیان شد و تاکید کردیم که غنی‌سازی حق مسلم ملت ایران است و هم‌چنین مستند و با استناد حقوقی ثابت کردیم که بسیاری از رفتارهای خلافی که علیه ملت ایران اعمال می‌شود غیرقانونی است و به وضوح توضیح دادیم که چرا قطعنامه‌های شورای امنیت را غیرقانونی می‌دانیم و این موضوع را با ادله‌ی مستدل بیان کردیم.
جلیلی در ادامه به نشست دوم مذاکرات مسکو اشاره و خاطرنشان کرد: ما در نشست دوم ارزیابی دقیق و جامعی از پیشنهادات ارایه شده در بغداد ارایه کردیم و اهمیت این اقدام این بود که جمهوری اسلامی نظرات خود را به صورت مشخص و دسته‌بندی شده ارایه کرد و این مورد استقبال طرف مقابل نیز قرار گرفت و این را موجب درک صحیح و بیش‌تر از نظرات جمهوری اسلامی ایران بیان کردند و آن‌ها نیز در این گفت‌وگوها با توجه به این‌که ایران به صورت جامع مباحث و دیدگاه‌های خود را بیان کرده بود، بر این موضوع تاکید کردند که باید این مباحث را مورد بررسی قرار دهند تا بتوانند نظرات خود را بیان کنند.
او گفت: ارایه‌ی جامع دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در واقع فرصتی را در اختیار آن‌ها برای انتخاب مسیر صحیح قرار داد و آن‌ها در معرض آزمون مهمی برای جلب اعتماد ملت ایران قرار گرفتند. آن‌ها امروز در معرض انتخاب هستند که بخواهند از مسیر بن‌بست گذشته خارج شوند و در مسیر همکاری با جمهوری اسلامی ایران گام بردارند. ما امیدواریم که این فرصت موجب شود تا آن‌ها بتوانند با استفاده از بحث‌ها و جلسات کارشناسی، مسیر درست را انتخاب کرده و از مسیر بن‌بست گذشته خارج شوند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با بیان این‌که ما آمادگی داریم در جلسات کارشناسی درباره مباحث حقوقی و سیاسی با منطق روشن، مواضع جمهوری اسلامی را به‌خصوص در رابطه با استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌یی مطرح کنیم، گفت: ما با تشکیل جلسات به بیان استدلال‌هایی در این زمینه پرداختیم.
وی افزود: آن‌ها پیشنهاد کردند که جلسات کارشناسی در 12 تیرماه تشکیل شود اما با نگاهی به تقویم متوجه شدیم که در این روز خاطره‌ی غم‌انگیز حمله‌ی ناوگان آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایران صورت گرفته است. بنابراین قرار شد بعد از جلسه‌های کارشناسان و معاونان مشخص شود که در چه تاریخی این جلسات پی‌گیری می‌شود.
جلیلی ادامه داد: ما پنج محور اساسی را برای این نشست‌ها مشخص کردیم و امروز نیز کلیه‌ی بحث‌های کارشناسی در این زمینه برگزار شد. هم‌چنین امیدوار هستیم که در جلسات کارشناسان و معاونان، آن‌ها بتوانند به نتایج قابل قبولی دست یابند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با بیان این‌که امیدواریم آن‌ها پیشنهادهایی ارایه کنند تا من و خانم اشتون بتوانیم برای زمان و مکان دور جدید گفت‌وگوها تصمیم‌گیری کنیم، گفت: هر رفتاری که غیرسازنده باشد ما نیز پاسخ متناسب با آن را خواهیم داد ولی اگر حرکتی به نفع ملت ایران و در جهت مثبت باشد ما نیز از آن استقبال خواهیم کرد و امید می‌رود که در گفت‌وگوی معاونان و کارشناسان مسیر همکاری آینده برای‌مان به خوبی رقم بخورد.
او در بخش دیگری از این نشست خبری، در پاسخ به این پرسش که محورهای پیشنهادی ایران در این اجلاس چه بود؟ اظهار کرد: ما پنج محور مشخص را برای گفت‌وگوهای‌مان مشخص کردیم. گفت‌وگوهای ما از زمانی که قرار شد در استانبول باشد بر محور هسته‌یی و غیرهسته‌یی متمرکز بود.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران ادامه داد: در کنار بحث هسته‌یی، بحث غیرهسته‌یی هم در اجلاس مطرح شد. هم‌چنین محور دوم، ناظر بر مباحث هسته‌یی بود و در جهت رسیدن به نقطه‌نظر مشترک، گامی اساسی برداشته شد.
جلیلی تاکید کرد: آن‌ها ادعا می‌کنند مخالف سلاح‌های کشتار جمعی هستند. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران هم یکی از مدعیان استفاده‌ی صلح‌آمیز از سلاح‌های هسته‌یی و مخالف جدی اشاعه سلاح‌های کشتارجمعی است. بر همین مبنا جمهوری اسلامی گام بلندی در جهت منع استفاده از این سلاح‌ها را در بالاترین سطح اعلام کرد و رهبر معظم انقلاب فتوایی را اعلام فرمودند مبنی بر حرمت استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی. این یک فرصت بزرگ برای خلع سلاح جهانی است.
وی با بیان این‌که این امر گام بزرگی برای افرادی بود که مدعی هستند نگران استفاده از سلاح‌های کشتارجمعی هستند، عنوان کرد: ما مهم‌ترین بحثی را که در این زمینه پیشنهاد کردیم حق ملت ایران در استفاده از انرژی هسته‌یی به‌خصوص چرخه سوخت هسته‌یی بوده و تاکید داریم همان طور که ما در اعلام جدی در عالی‌ترین سطح در مخالفت با سلاح‌های کشتار جمعی اعلام کردیم آن‌ها هم موضوع حق غنی‌سازی اورانیوم ایران را اعلام کنند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران ادامه داد: این می‌تواند اولین گام باشد تا آن‌ها حق غنی‌سازی اورانیوم ایران را اعلام کنند.
جلیلی، سومین محور را مباحث کلی دانست و عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران با شفاف‌سازی مشکلی ندارد بلکه با محروم‌سازی مخالف است. ما خواهان همکاری هستیم ولی رفتارهای غلطی علیه ایران صورت گرفته که فراتر از ان.پی.تی بودند. به عنوان نکته سوم و چهارم این بحث را مطرح کردیم که برخی موضوعات ظرفیت این را دارند که به‌عنوان یک موضوع اعتمادساز و یا موضوع همکاری مطرح شوند.
وی با اشاره به این‌که سه سال پیش جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد برای یک میلیون بیمار (برای تولید رادیوداروها) نیاز به سوخت 20 درصدی است، تاکید کرد: در آن زمان ما حاضر بودیم این سوخت را بخریم ولی آن‌ها برخلاف قوانین ان.پی.تی این اجازه را به ما ندادند. بنابراین خودمان این کار را انجام داده و غنی‌سازی اورانیوم کردیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران گفت: خوشبختانه امروز توانستیم نیازمان را رفع کنیم و مسلما صحبت در مورد این نیاز می‌تواند در چارچوب حق قانونی ایران مطرح و شناخته شود. این چارچوب‌هایی بود که به صورت مستدل و ادله و ظرفیت‌های آن مطرح شد.
جلیلی در ادامه‌ی گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که مذاکرات ایران با 1+5 در حال طولانی شدن است و یکی از مواردی که جمهوری اسلامی ایران نیز بارها بر آن تاکید کرده این است که دو طرف باید بر تعهداتی که در مذاکرات می‌دهند پایبند باشند؛ به نظر جنابعالی چقدر طرف غربی بر تعهداتی که در طول این مذاکرات داده پایبند بوده و نظراتش با آن‌چه که در استانبول و بغداد اعلام کرده هم‌خوانی داشته؟ گفت: همان‌طور که گفتم این دور از مذاکرات صریح‌تر، جدی‌تر و عینی‌تر بود و یکی از بحث‌هایی که ما تاکید داریم برای موفقیت گفت‌وگوها احترام به توافقات قبلی است.
وی ادامه داد: ما لازمه‌ی پیشرفت گفت‌وگوها را احترام به توافقات قبلی می‌دانیم و جمهوری اسلامی ایران بر این موضوع التزام دارد و انتظار دارد که طرف مقابل نیز این التزام را داشته باشد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران افزود: ما در بغداد توافق کردیم که جلسات کارشناسی قبل از مذاکرات مسکو برگزار شود تا برای گفت‌وگوهای مسکو دستور کار مشخصی تهیه شود و متاسفانه تعلل صورت گرفت و پیش‌بینی می‌کردیم که با توجه به برگزار نشدن این نشست‌های کارشناسی ممکن است به دستور کار مشخصی برای مذاکرات مسکو نرسیم. در این راستا پنج نامه نوشتیم و تاکید بر برگزاری جلسات کارشناسی کردیم و اکنون در مذاکرات این دور، طرف مقابل نیز به این نتیجه رسید که مذاکرات کارشناسی برگزار شود و برای نزدیک شدن نگاه‌های متفاوت دو طرف، این جلسات موثر است تا گام به گام مسیر رو به جلو برود.
جلیلی در پاسخ به این سوال که خانم اشتون در مصاحبه‌ی خود سه پیشنهاد قبلی مبنی بر تعطیلی فردو، تعلیق غنی‌سازی 20 درصد و خارج کردن اورانیوم غنی‌سازی شده از ایران را تکرار کرد، آیا امکان دارد که ایران در نشست‌های فنی که برگزار می‌شود این موضوع را قبول کند و غنی‌سازی 5 درصد را بپذیرد؟ اظهار کرد: مهم‌ترین بحث این بود که جمهوری اسلامی ایران چهار محور هسته‌یی را بیان کرد. از جمله محور اعتمادسازی، همکاری‌ها برای شفاف‌سازی، مخالفت با سلاح‌های کشتارجمعی و همکاری‌های متعارف هسته‌یی و آن‌چه که ما بر آن تاکید داریم و در استانبول نیز بر آن تاکید کردیم این است که بر اساس این چهار محور همکاری شکل بگیرد و گام‌های مناسب و متقابل برداشته شود؛ به نحوی که نافی حقوق ملت ایران نباشد؛ حتی در مورد غنی‌سازی 20 درصد و گام‌ها وقتی می‌تواند مثبت و سازنده باشد که اقدامات علیه ملت ایران کنار گذاشته شود و بحث‌های کارشناسی نیز برای نزدیکی دو نگاه برگزار می‌شود.
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به حق کشورهای عضو ان.پی.تی بر غنی‌سازی اورانیوم و با اشاره به اسناد معتبر حقوقی به‌خصوص ان.پی.تی و هم‌چنین اسناد دیگر از جمله سند بازنگری در ان‌پی‌تی که در آن تصریح شده است غنی‌سازی اورانیوم و داشتن چرخه‌ی سوخت از حقوق اعضای ان‌پی‌تی است و اهمیت گفت‌وگوها بر اساس این است، گفت: یکی از بحث‌های اساسی که مطرح کرده‌ایم این است که گفت‌وگوها باید در راهبرد همکاری باشد و در پیشنهاد چهارگانه‌ی مشخصی که ارایه کردیم تاکید کردیم که اقدامات باید متقابل و در جهت جلب اعتماد و مبتنی بر حقوق و رفع رفتارهای خلاف علیه ملت ایران باشد و هرگونه حرکت غلط در مسیر این راهبرد بر گفت‌وگوها و بر فرجام گفت‌وگوها تاثیرگذار خواهد بود.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که آیا درست است که دستور کار 1+5 را رژیم صهیونیستی مشخص کرده است؟ اظهار کرد: من این موضوع را نمی‌دانم.
وی ادامه داد: شأن جمهوری اسلامی ایران و ملت بزرگ ایران بسیار فراتر از این است که یک تروریست که مردم او را به عنوان جنایتکار جنگی می‌دانند و دستش به خون انسان‌های بی‌گناهی آلوده است بخواهد دستور کار تعیین کند و طرف مقابل نیز باید برای خود شأنی بیش از این قائل باشد که تروریست‌ها بخواهند برایشان دستور کار این گفت‌وگوها را مشخص کنند.
جلیلی با اشاره به برخی از صحبت‌ها و تهدیداتی که مقامات صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران اعلام می‌کنند، گفت: ما آن‌ها را به مثابه محتضر رو به موت می‌دانیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که نشست کارشناسی ایران و 1+5 قرار است در سوم جولای برگزار شود و از اول جولای نیز تحریم‌های اتحادیه اروپا ممکن است علیه ایران اعلام شود، نظرتان در این ارتباط چیست؟ تصریح کرد: ما تاکید کرده‌ایم که گفت‌وگوها باید در راهبرد همکاری باشد و اگر اقدامی خلاف این راهبرد صورت بگیرد این اقدامات حتما بر فرجام گفت‌وگوها تاثیرگذار خواهد بود و هرگونه حرکت غلط در مسیری غیر از راهبرد همکاری قطعا سازنده نیست و پاسخ مناسب خودش را خواهد داشت.
وی هم‌چنین در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا مبنی بر این‌که آیا احتمال دارد اجرای تحریم‌ها علیه ایران از طرف اتحادیه اروپا منجر به متوقف شدن نشست‌های کارشناسی شود، توضیح داد: همان‌طور که گفتم در نشست کارشناسی، محورهای پنج‌گانه ارایه شده از سوی جمهوری اسلامی ایران و محورهایی که آن‌ها ارایه کرده‌اند به لحاظ فنی بررسی می‌شود و پس از آن جلسات معاونان برگزار می‌شود تا ابعاد حقوقی و سیاسی این محورها بررسی شود و این‌ها همه وقتی می‌تواند موفق باشد که در راهبرد گفت‌وگو و همکاری باشد.
جلیلی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که آیا جلسات کارشناسی در نهایت به دور دیگری از مذاکرات نیز ختم خواهد شد؟ آیا شاهد سیر تکرار مذاکرات نیستیم و در واقع تاکتیک تکراری مذاکرات مطرح نیست؟ گفت: نکته‌ی خوبی اشاره کردید. ما تاکید کردیم گفت‌وگوها نباید برای گفت‌وگو و بی‌نتیجه باشد. باید منجر به نتایج ملموس و دستاوردهای مشخصی باشد. گفت‌وگو صرفا برای گفت‌وگوهای بی‌حاصل فایده‌ای ندارد و ما بعد از مذاکرات بغداد نیز تاکید کردیم که برای مذاکرات مسکو و مشخص شدن یک دستور کار مشخص، جلسات کارشناسی برگزار شود و آن‌ها در این مذاکرات به این نتیجه رسیدند که جلسات کارشناسی برای موفقیت گفت‌وگوها برگزار شود. جلسات کارشناسی و سپس جلسات معاونان که بعدا این جلسات از سوی من و خانم اشتون جمع‌بندی شود تا به یک دستور کار مشخصی برای گفت‌وگو برسیم.
جلیلی در ادامه‌ی گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به این سوال که آیا نپذیرفتن حق مسلم ایران از سوی 1+5 به معنای شکست مذاکرات نیست؟ گفت: نه. ما پنج محور ارایه کردیم که تایید حق غنی‌سازی ملت ایران و برداشتن فشارهای خلاف علیه ملت ایران، گام‌های اعتمادسازی است که باید برداشته شود.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با اشاره به اهمیت برداشتن گام‌های متقابل و داشتن گفت‌وگوهایی رو به جلو، اظهار کرد: این‌که این گام‌ها چگونه برداشته شود در جلسات کارشناسی بحث می‌شود تا به پیشنهادات مشخصی برسد و بعد از آن جلسات معاونان برگزار می‌شود.
جلیلی در پاسخ به سوالی گفت: ما یکی از توافقات اساسی که داشتیم این بود که در گفت‌وگوها در مورد موضوعات هسته‌یی و غیرهسته‌یی صحبت شود و در واقع مباحث غیرهسته‌یی نیز جزو دستور جلسه و گفت‌وگوها باشد.
وی افزود: یکی از بحث‌های اساسی که در بحث هسته‌یی مطرح است منع اشاعه است و سوال اساسی این است که چه کسی سلاح‌های هسته‌یی را در اختیار رژیم صهیونیستی قرار داده است و این یک بحث جدی است و این‌که جامعه‌ی جهانی چه فعالیت‌هایی برای خلع این رژیم باید بردارد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران هم‌چنین به بحث‌های منطقه‌یی نیز اشاره کرد و خاطرنشان کرد: ما تاکید کرده‌ایم که موضوع بحرین موضوع مهمی است که می‌شود در مورد آن صحبت کرد. آن‌ها در مورد مباحث غیرهسته‌یی دو موضوع دزدان دریایی و مواد مخدر را مطرح کردند که ما مخالف گفت‌وگو در مورد آن نیستیم.
