تورم چه تاثیراتی بر اقتصاد دارد؟
تورم از جمله پدیده‌هایی است که تاثیرات فراوانی بر اقتصاد دارد. در ادامه به طور مختصر به بررسی این تاثیرات، دلایل و پیامدهای وقوع تورم می‌پردازیم.
تاثیر تورم بر اقتصاد چیست؟ این پرسش رایجی است که اغلب توسط سرمایه گذاران تازه‌کاری پرسیده می‌شود که سفر جدیدی را برای استقلال مالی شروع کرده‌اند. پیش از اینکه مستقیم به مسئله تاثیرات تورم وارد شویم، بهتر است که تورم را به درستی تعریف کنیم.
اصطلاح تورم به طور صحیح و مروبط به بحث ما، یعنی کاهش قدرت خرید با ارز رایج کشور، که اغلب منجر به پدیده افزایش قیمت در هنگام خرید مایحتاج ضروری مانند گندم، شیر، گوشت، پوشاک، خدمات درمانی، قهوه یا برق می‌شود.
به عبارت دیگر، تورم یعنی موقعیتی که در آن خرید کالا و خدمات، هزینه بیشتری (مثلا به تومان) نسبت به روز یا ماه یا سال گذشته بر جای می‌گذارد.
نرخ تورم بالا برای سرمایه گذاران داخلی معمولا چیزی بین 3 تا 4 درصد در سال است که نرخی خفیف به شمار می‌رود. این نرخ که در همه جهان چیزی ثابت و قراردادی است، علت‌های بسیاری دارد که برخی از آنان ارتباط مستقیمی با مزیت‌های پولی و ساختاری اقتصاد ایالات متحده دارد که تا ابد پایدار نیستند.
این کشور در دهه گذشته به دلیل مداخله بی‌سابقه بانک فدرال (Federal Reserve) و قانون‌گذاران در نظام پولی، نرخ سود پایینی را تجربه کرده است که خود این امر بخشی از تلاش برای اجتناب از رکود اقتصادی جهانی در بین سال‌های 2007 و 2009 است که بازار املاک دچار حباب قیمتی شدید و انفجار شد و همه انواع دارایی‌ها از جمله بازار سهام را با خود پایین کشید.
با این حال باید از تاریخ درس بگیریم و تورم را بشناسیم و آن را به خوبی بررسی کنیم چراکه در آینده در جایی دوباره سر بر خواهد آورد. تاثیرات خاص تورم چه هستند؟ چرا باید در مورد تسخیر اقتصاد توسط روح سرگردان تورم نگران بود؟
تورم با سقوط ارزش پول شروع می‌شود
برای اینکه تاثیرات تورم را به خوبی درک کنید این موارد را در نظر داشته باشید:
- یک اسکناس 1 دلاری در سال 1971 همان قدرت خریدی را داشت که یک اسکناس 5.95 دلاری در سال 2016.
- یک اسکانس 1 پوندی در سال 1971 همان قدرت خریدی را داشت که یک اسکناس 14 پوندی در سال 2016. یعنی آنچه ما امروز به عنوان 1 پوند می‌شناسیم، در سال 1971 تنها 0.07 پوند ارزش داشته است.
همانطور که می‌بینید، تاثیر اصلی تورم این است که ارز رایج کشور ارزش خود را از دست می‌دهد؛ یعنی خرید همان مقدار جنس مقدار بیشتری تومان یا دلار یا پوند می‌برد. نتیجه‌ی واضح این اتفاق این است که اگر کار آنان نتواند همگام با نرخ تورم پیش برود، خرید نیازهای ضروری (نه اجناس لوکس) برای مردم را دشوارتر می‌کند. این باعث می‌شود خانواده‌ها در تامین مخارج، از گندم گرفته تا شهریه دانشگاه، دچار مشکل شوند.
نرخ بالای تورم می‌تواند با گذر زمان باعث ایجاد مشکلات بزرگی شود.
تورم باعث انتقال پول از دارندگان پس‌انداز و سرمایه گذاران به وام‌گیرندگان و بدهکاران می‌شود
با گذر از تاثیرات اولیه تورم، به دو تاثیر عمده دیگر تورم می‌رسیم:
- تاثیر تورم بر پس‌اندازکنندگان و سرمایه گذاران این است که قدرت خرید خود را از دست می‌دهند. چه پول خود را داخل گنجه‌ای در زیرزمین خانه مخفی کرده باشید و چه آن را در امن‌ترین بانک دنیا نگه دارید، با گذر زمان ارزش خود را از دست می‌دهد. همین امر می‌تواند باعث ایجاد انگیزه برای خرج کردن پول یا در شرایط بدتر، ایجاد دلسردی نسبت به سرمایه گذاری در مواردی شود که در آینده برای اقتصاد و جامعه مفید هستند.
- تاثیر تورم بر بدهکاران مثبت است چون آنان می‌تواند بدهی خود را با پولی که ارزش خود را از دست داده است بازپرداخت کنند. شما اگر 100 هزار دلار پول را در سود 5 درصد داشته باشید اما تورم به طور ناگهانی 20 درصد در سال بالا برود، به راحتی می‌بینید که 15 درصد از بدهی‌تان خود به خود پرداخت شده است. در جاهایی می‌توانید حداقل دستمزد 100 دلار در ساعت را دریافت کنید و بدهی‌تان را هم صاف کنید.
تاثیر واقعی تورم این است که پول را از دست سرمایه گذاران خارج و آن را به وام‌گیرندگان و بدهکاران می‌دهد. تورم کسانی را که لذت خود از زندگی را به تعویق انداخته‌اند و در راه‌سازی، مدرسه‌سازی، کارخانه و کسب‌وکار سرمایه گذاری کردند تنبیه می‌کند و به بدهکاران پاداش می‌دهد. تورم یک بی‌عدالتی اخلاقی شدید است که اغلب به دلیل چاپ پول توسط دولت به وجود می‌آید تا هزینه های خارج از توان بانک مرکزی را پرداخت کند.
