حتماً شما هم در زندگی خود بارها با موقعیت‌هایی مواجه شده‌اید که می‌خواسته‌اید کاری را انجام دهید، مثلاً قصد داشته‌اید از شنبه به باشگاه بروید یا خواندن کتابی را شروع کنید یا حتی به خرید بروید. اما در نهایت به خاطر این که انگیزه کافی نداشته‌اید، آن کار را از لیست خود حذف کرده و دیگر آن را انجام نداده‌اید. نگران نباشید. شما در این زمینه تنها نیستید. هزاران نفر در برهه‌ای از زندگی خود، با احساس بی انگیزگی مواجه می‌شوند. این مساله، علت‌های مختلفی دارد که در این مقاله به معرفی آنها می‌پردازیم و در هر مورد، راه برطرف کردن آن را خواهیم گفت.
1- بدبینی باعث بی انگیزگی می‌شود
ویژگی مشترک افراد بی انگیزه این است که نسبت به احتمال موفق شدن خود بسیار بدبین هستند. به عقیده روانشناسان، علت این مساله، آن است که شخص به اندازه کافی در خود احساس کارآمد بودن نمی‌کند و تصور می‌کند که بر نتیجه کاری که می‌خواهد انجام دهد کنترل و تاثیری ندارد. راه حل این مشکل این است که به شکل منصفانه به بررسی مهارت‌ها و چالش‌هایی که پیش روی شما قرار دارد، بپردازید. در این صورت شاید به این نتیجه برسید که اصلاً فرد بی کفایت و ناتوانی نیستید و حتی توانایی انجام کارهای بسیار سخت را هم دارید. اصولاً وقتی هدف دشواری را برای خود در نظر می‌گیرید، انگیزه شما برای انجام دادن کارها بیشتر خواهد شد، زیرا می دانید پاداشی که در انتها به دست خواهید آورد، ارزش تحمل سختی‌ها را دارد.
2- تمرکز بر چالش‌ها شما را بی انگیزه می‌کند
معمولاً افراد بی انگیزه، وقتی با چالش ترسناکی در زندگی خود مواجه می‌شوند، آشفته می‌شوند، زیرا صرفاً به سختی‌هایی که قرار است در این راه تحمل کنند فکر می‌کنند. در واقع آنها به مزایای بلند مدتی که انجام آن کار برایشان به همراه دارد، توجهی نمی‌کنند. راه حل این مساله این است که وقتی با احساس بی انگیزگی مواجه شدید، مزیت‌هایی که دست یابی به هدف برای شما به همراه دارد را در ذهن خود تصور کنید. همچنین پیروزی‌های کوچک خودتان را جشن بگیرید. در این صورت متوجه می‌شوید که پاداش و جایزه، آنچنان هم که تصور می‌کردید، دور از دسترس شما نیست.
3- هدف گذاری اشتباه انگیزه شما را از بین می‌برد
یکی دیگر از مواردی که باعث بی انگیزگی شما می‌شود این است که هدف‌های غیر واقعی برای خود در نظر می‌گیرید. این وضعیت به ویژه در دنیای کسب و کار بیشتر به چشم می‌خورد. مثلاً ممکن است شما به تازگی کسب و کاری را شروع کرده باشید، اما همزمان با آن دو هدف بزرگ دیگر، مثلاً خرید خانه و خودروی گران قیمت را هم برای سال پیش روی خود در نظر گرفته باشید. شاید منظور شما از این هدف گذاری این بوده است که انگیزه خود را برای تلاش کردن افزایش دهید، این در حالی است که نتیجه تحقیقات روانشناسان و پژوهشگران خلاف آن را نشان می‌دهد. زیرا وقتی چند هدف بزرگ را انتخاب میکنید، مشکلات آن نیز در نظر شما پیچیده و ترسناک به نظر خواهد آمد. راه حل این مساله این است که اهداف بزرگ خود را به هدف‌های کوچکتر تقسیم کنید. به این ترتیب می‌توانید نتیجه فعالیت خود را در بازه زمانی کوتاه‌تری مشاهده کنید. این تقسیم بندی، به شما انگیزه بیشتری می‌بخشد و حتی می‌توانید از همان ابتدا، هدف خود را در شکل نهایی ببینید.
4- از دست دادن فرصت‌ها باعث از بین رفتن انگیزه می‌شود
حتماً شما نیز هنگام گفت و گو با افراد بی انگیزه متوجه شده‌اید که این افراد غالباً در صحبت‌های خود به نداشتن شانس اشاره می‌کنند. واقعیت این است که عدم موفقیت آنها در کارها نه به خاطر بدشانسی، بلکه به خاطر عدم استفاده از فرصت‌های زندگی است. به همین دلیل آنها به خواسته‌های خود یعنی به دست آوردن موفقیت ثروت و خوشبختی نرسیده‌اند. واقعیت این است که خودتان باید به دنبال پیدا کردن فرصت‌ها و استفاده از آنها باشید، چون هیچ کس آنها را برای شما به وجود نمی‌آورد. راه از بین بردن این حالت از بی انگیزگی این است که از منطقه امن خود خارج شوید،کمی ریسک کنید و به دنبال انجام کاری باشید که قبلاً انجام نداده‌اید.
5- توجه نکردن به تأثیر عادت‌ها بر موفقیت باعث بی انگیزگی می‌شود
برخی از افراد، وقتی در مورد دست یابی به یک هدف فکر می‌کنند، می‌خواهند آن را یک جا و برای همیشه به دست آورند. به همین خاطر وقتی در رسیدن به هدف ناکام می‌مانند، خود را شکست خورده تلقی کرده و احساس بی انگیزگی می‌کنند. آنها به این موضوع واقف نیستند که برای رسیدن به هدف‌های بزرگ، لازم است عادات مثبت روزانه در خود ایجاد کنند. اگر شما هم از این نوع بی انگیزگی رنج می‌برید، توصیه می‌کنیم کتاب «عادت‌های کوچک، نتایج بزرگ»، اثر استفان گایز را مطالعه کنید. ایده اصلی کتاب این است که هر بار سعی کنید از یک عادت کوچک شروع کرده و بکم کم آن را گسترش دهید. مثلاً اگر می‌خواهید عادت به کم غذا خوردن را در خود ایجاد کنید، تعداد قاشق برنجی که در روز می‌خورید را به تدریج کاهش دهید یا اگر می‌خواهید در زمینه نوشتن به مهارت دست پیدا کنید، روزی یک پاراگراف بنویسید. در واقع شما با ایجاد عادت‌های شخصی در خود و تقویت آنها، به اهداف بزرگی در زمینه تغییر سبک زندگی دست خواهید یافت.
6-مقصر نشان دادن دیگران دلیل دیگر بی انگیزگی افراد
افراد بی انگیزه، وقتی در کاری با شکست مواجه می‌شوند، تقصیر آن را به گردن دیگران می‌اندازند. مثلاً اگر در زندگی زناشویی خود با مشکلی مواجه شوند، مسلماً شریک زندگی خود را مقصر می‌دانند. واقعیت این است که شما نمی‌توانید افکار و کارهای دیگران را کنترل کنید. در عوض وقتی این نگرش را در خودتان ایجاد کنید که شما هم ممکن است به اندازه طرف مقابل خود مقصر باشید، راحتتر می‌توانید قضیه را تحلیل و از بروز دوباره مشکل در آینده جلوگیری کنید. در این صورت، انگیزه شما برای ادامه مسیری که در پیش گرفته‌اید، بیشتر خواهد بود. راه از بین بردن این شکل از بی انگیزگی این است که مسئولیت اتفاقاتی که برایتان می افتد را به عهده بگیرید.
7-مدیریت نادرست زمان انگیزه را کاهش می‌دهد
با این که راه‌های زیادی برای مدیریت زمان وجود دارد، اما افراد بی انگیزه، اصولاً وقت خود را تلف می‌کنند و چون در نهایت به هدف مورد نظر خود دست نمی‌یابند، انگیزه خود را از دست می‌دهند. اصولاً برنامه ریزی این افراد به شکل کارآمد نبوده و همیشه کارهای خود را به تعویق می‌اندازند. اگر شما هم جزو این افراد هستید، باید مهارت مدیریت زمان را به خوبی بیاموزید. در این صورت سطح انگیزه شما افزایش می‌یابد، چون دیگر می‌توانید خودتان را به خاطر انجام کاری که از نظر دیگران دشوار است، تحسین کنید. در حقیقت، یکی از راه‌های حفظ انگیزه این است که برای موفقیت‌ها و دستاوردهای خود ارزش قائل باشید. یکی از راهکارهای از بین بردن این شکل از بی انگیزگی، یعنی استفاده نکردن درست از زمان، این است که همیشه با خودتان تکرار کنید که شما تنها کسی هستید که کنترل زمان خود را در دست دارید. هیچ کس یا هیچ چیز دیگری نمی‌تواند این کار را برای شما انجام دهد.
8-باور نداشتن استعدادها و توانایی‌های خود شما را بی انگیزه می‌کند
وقتی صرفاً به استعدادهایی که ندارید، فکر میکنید، طبیعتاً انگیزه خود را از دست می‌دهید. با این حال، وقتی تمرکز خود را معطوف به مهارت‌ها، استعدادها و ویژگی‌های واقعی خود میکنید، انگیزه بیشتری به دست می‌آورید. به خاطر داشته باشید اگر درباره خودتان افکار منفی داشته باشید، از رسیدن به هدف‌هایی که در سر دارید باز می‌مانید. در مقابل، داشتن باور قوی درباره توانایی‌هایتان به شما کمک می‌کند، دید خوب و مثبتی نسبت به خودتان و توانایی‌هایتان داشته باشید و این قابلیت را در خودتان ببینید که به موفقیت‌های بزرگی دست یابید.
9-معاشرت با افراد بی انگیزه اشتیاق شما را از بین می‌برد
ارتباطات شما با دیگران می‌تواند باعث افزایش اشتیاق و انگیزه در شما شود یا برعکس، آن را از بین ببرد. به همین خاطر، لازم است دایره ارتباطات خود را با کسانی گسترش دهید که شما را تشویق به پیگیری هدف‌هایتان می‌کنند و حتی در این باره شما را به چالش نیز می‌کشند. به خاطر داشته باشید که اشتیاق به انجام کار، حالتی مسری است. به این معنی که وقتی شما با کسانی ارتباط داشته باشید که نسبت به زندگی و هدف‌های خود مشتاق هستند، اشتیاق و علاقه آنها به شما نیز منتقل خواهد شد. اگر در اطراف شما افراد با اشتیاق وجود ندارد، در عوض می‌توانیدبا تماشا کردن یا گوش دادن به برنامه‌های انگیزشی انگیزه خود را افزایش دهید.
10-به خاطر نیاوردن موفقیت‌های گذشته شما را بی انگیزه می‌کند
شکل دیگر بی انگیزگی این است که وقتی با مانعی در مسیر خود رو به رو می‌شوید، فوراً احساس کنید که دیگر توانایی ادامه دادن مسیر را ندارید. راه از بین بردن این نوع بی انگیزگی این است که فهرستی از تمام موفقیت‌های گذشته خود تهیه کنید و هر زمان احساس بی انگیزگی کردید، نگاهی به آن فهرست بیندازید. در حقیقت وقتی احساس کردید تلاش‌هایی که تاکنون انجام داده‌اید، شما را به خواسته و نتیجه مورد نظرتان نمی‌رساند، تمام کارهایی که تا آن زمان انجام داده‌اید را به خودتان یادآوری کنید. این کار، همانند نیروی محرکه‌ای، شما را به ادامه راه تشویق خواهد کرد.
11-نداشتن برنامه در زندگی انگیزه رسیدن به هدف را از بین می‌برد
منشأ دیگر بی انگیزگی این است که به درستی نمی‌دانید برای رسیدن به هدف مورد نظر خود، چه کارهایی را باید انجام دهید. در نتیجه، با این که برای رسیدن به هدف خود اقدام میکنید، اما واقعاً نمی‌دانید در کدام مرحله از کار خود قرار دارید. همین عامل باعث می‌شود که بعد از مدتی انگیزه خود را برای ادامه کار از دست بدهید. یکی از بهترین راه‌ها برای غلبه بر این نوع بی انگیزگی این است که ابتدا فهرستی از کارهای مرتبط با هدف خود را تهیه کنید و روند پیشرفتتان را زیر نظر بگیرید. مثلاً اگر یکی از هدف‌های شما این است که وبلاگ پرخواننده ای داشته باشید، می‌توانید با خودتان این طور قرار بگذارید که حداقل دوبار در هفته، دو پست در وبلاگ خود قرار دهید. پس از آن، چک لیستی از کارهایی که برای نوشتن و انتشار پست لازم است تهیه کنید. هر هفته، دو مرتبه، نگاهی به آن بیندازید و کنار عنوان کارهایی که انجام داده‌اید، تیک بزنید. به این صورت، در جریان اقداماتی که تا آن لحظه باید انجام می‌دادید، قرار می‌گیرید.
دست یابی به موفقیت در زندگی، نیازمند هدف گذاری است و دست یابی به این اهداف، به انگیزه نیاز دارد. اما از آنجا که گاهی ممکن است در این مسیر دچار بی انگیزگی شوید، لازم است ابتدا منشأ و نوع بی انگیزگی خود را شناسایی کنید و با استفاده از راهکارهایی که در این مقاله به شما ارائه کرده‌ایم، در جهت رفع آن بکوشید.