شدیدترین سقوط ارزی امسال ثبت شد/ آغاز دور جدید کاهش نرخ ارز/ ۲ عامل ریزش نرخ ارز
دیروز وقت نزول یکباره قیمت دلار در بازار آزاد بود؛ روز چهارشنبه، اسکناس آمریکایی نزدیک به ۵۰۰ تومان از ارزش خود را از دست داد . بازار اسعار مسافرتی دیروز به چند دلیل ریزش قیمت را گزارش می‌دهد.
بیشترین کاهش روزانه‌ای که این ارز از اواخر اردیبهشت ماه تجربه کرده بود. به واسطه این افت، قیمت دلار تا محدوده ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومانی عقب نشست. عرضه بازارساز از قیمت‌های بالا و متضرر کردن نوسان‌گیران، افزایش فروش معامله‌گران فنی و بالا رفتن فعالیت خالی فروش‌ها از جمله عواملی بود که از نگاه برخی فعالان در ثبت رکورد کاهشی بازار اثرگذار بودند.
در پنجمین روز هفته، دلار با سرعت زیادی در مسیر کاهشی قرار گرفت و به راحتی از مرز حمایتی ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومانی پایین رفت. ساعت ۳ بعدازظهر، شاخص ارزی در بازار با قیمت ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومان به فروش می‌رسید که ۴۸۰ تومان کمتر از قیمت بسته شده روز سه‌شنبه بود. چنین میزان افتی برای دلار از اواخر اردیبهشت ماه سابقه نداشت و بازار به‌طور کلی در آذرماه اصلا کاهش سه رقمی را به ثبت نرسانده بود و اوضاع به‌طورکلی به کام افزایشی‌ها بود. به گفته فعالان، شدیدترین افت روزانه دلار در هفت ماه گذشته، ریشه در عوامل متفاوتی داشت. گروهی بر عرضه یکباره بازارساز از قیمت‌های بالا تاکید داشتند. دسته‌ای به افزایش فروش معامله‌گران فنی و سفته‌بازان اشاره می‌کردند و عده‌ای نیز به افزایش فعالیت خالی‌فروشان ارزی باور داشتند. در این میان افت نرخ حواله درهم را نیز نباید فراموش کرد که دیروز در مقطعی حتی تا ابتدای کانال ۳ هزار و ۶۰۰ تومانی نیز عقب‌نشینی کرده بود. با این حال آنچه مسلم است دیروز حجم اسکناس دلارموجود در بازار بالا رفته بود و خریداران نیز حضور چندان فعالی در بازار نداشتند و تنها در مقاطعی سعی کردند که مرز ۱۳ هزار تومانی را حفظ کنند. در حاشیه بازار، برخی فعالان اما از برخورد امنیتی با شماری از دلالان در پله آهنی و خیابان فردوسی صحبت می‌کردند و اعتقاد داشتند، این موضوع در هراس معامله‌گران برای فعالیت در بازار ارز نقش داشته است. البته بیشتر بازیگران کاهش قیمت را به‌طور کلی ناشی از همان افزایش عرضه ارز در بازار می‌دانستند.
خالی‌فروشان بر قله آروزها؟
برگشت دلار از مرز ۱۴ هزار تومانی بسیاری از معامله‌گران و سفته‌بازان را دچار ضرر کرد، ولی یک گروه خاص از این افت سود زیادی را می‌توانستند کسب کنند. خالی‌فروشان دسته‌ای از معامله‌گران هستند که از انتظارات کاهشی خود سود می‌گیرند. به‌عنوان مثال، زمانی که در روز سه‌شنبه دلار ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان بود، اگر یک خالی‌فروش اقدام به معامله ارزی کرده باشد و فردا بازار تا قیمت ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومانی عقب‌نشینی کند، به ازای هر دلار هزار تومان (حدود ۱۰ درصد) سود کرده است. در واقع به این دلیل به این دسته خالی‌فروش گفته می‌شود که در زمان معامله، دلار خاصی ندارند و تنها بر اساس انتظار کاهشی خود برای روز بعد اقدام به معامله می‌کنند. اگر قیمت دلار مطابق انتظار خالی‌فروشان پایین بیاید، از طرف دیگر معامله می‌خواهند که تفاوت ریالی قیمت‌ها را به او پرداخت کنند.
برخی فعالان باور داشتند یکی از دلایل مهم نوسان شدید روز گذشته افزایش فعالیت همین خالی‌فروشان بود. در این میان، البته باید عرضه ارز به‌صورت اسکناس نیز بالا رفته باشد؛ در واقع بدون عرضه واقعی ارز، امکان نداشت که خالی‌فروشان بتوانند قیمت را تحت‌تاثیر خود قرار دهند. دیروز قیمت دلار کاهش شدیدی را تجربه کرد؛ در این میان، باید منتظر بود و دید دامنه نوسانی مجاز بعدی برای دلار چیست؟ آنچه مسلم است چه نوسانات شدید افزایشی و چه نوسانات تند کاهشی، سیگنالی از ناپایداری را به معامله‌گران مخابره می‌کنند. برخی معامله‌گران باور دارند، بازارساز در روزهای آتی بهتر است بیشتر به دنبال تثبیت قیمت‌ها یا کاهش آرام آنها باشد و مانع از ثبت نوسانات شدید در بازار شود.
ریزش نرخ اسعار مسافرتی مجدد عصر دیروز به بازار ارز تهران بازگشت، بر این اساس دلار که روز گذشته به نرخ نگران کننده ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده بود با کاهش ۴۰۰ تومان به صورت شناور بین ۱۳ هزار و ۱۰۰ تا ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومان معامله می شد.
این کاهش نرخ در حواله های ارزی نیز مشهود است و بازار نیما تحت سلطه ریزش نرخ ها قرار گرفته و به نوعی می توان این کاهش قیمت را ناشی از عوامل مختلفی از جمله اظهار نظر فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی مبنی بر این که نرخ ارز به طور واقعی ۹۰۰۰ تومان است و تاثیر جو روانی نرخ محاسباتی نیمایی بودجه که این روزها توسط رئیس سازمان برنامه و بودجه ۸۵۰۰ تومان عنوان می شود، دانست.
بازار ارز مدت هاست که با گذر از التهابات عجیب و غریب سال ۹۷ دیگر شاهد بی ثباتی نیست. بسیاری از کارشناسان این نوسانات افزایشی و کاهشی در ماه گذشته را طبیعی دانسته و پیش بینی ریزش نرخ تا مرز ۱۱ هزار تومان تا پایان آذر را نیز عنوان می کنند.
باید دید جو روانی به سمت اظهارات مقامات دولتی حرکت می کند یا با فرارسیدن سال نو میلادی وجهه طبیعی تر می گیرد.
