تورم و بیکاری؛ دو سوغات تلخ کرونا برای ایران

صندوق بین‌المللی پول در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده نرخ بیکاری در ایران به بیش از ۱۶ درصدی افزایش خواهد یافت، این در حالیست که نرخ تورم نیز بر اساس آمار‌های رسمی داخلی بیش از ۴۰ درصد است، در چنین شرایطی افزایش بیکاری می‌تواند فشار معیشتی به مردم را در شرایطی کرونایی افزایش دهد.

دوماه است که بسیاری از کسب و کار‌ها و مشاغل تعطیل هستند و عملا درآمدی نداشته‌اند، این امر باعث شده تعدیل نیروی کار به صورت گسترده انجام شود، در این راستا لازم است دولت از کسب و کار‌ها و مشاغل حمایت کند تا بیکاری به صورت سونامی در نیاید، چون در چنین صورتی بسیاری از افراد شغل‌های خود را از دست خواهند داد که این امر می‌تواند عواقب بسیار جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.

دلایل افزایش نرخ بیکاری
وحید شقاقی شهری کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه شیوع ویروس کرونا باعث شده نرخ بیکاری افزایش پیدا کند، اظهار داشت: حدود دو ماه است که بیش از ۷۰ درصد کسب و کار‌ها تعطیل شده‌اند، این درحالیست که بیشتر اشتغال کشور در بخش خدمات است و این بخش نیز بیشترین خسارت را از بابت ویروس کرونا داشته، طبعا در شرایطی که این کسب وکار‌ها فعالیتی نداشته‌اند، برای بقای خود دست به تعدیل نیرو می‌زنند و به تبع آن متاسفانه بسیاری از افراد شغل خود را از دست می‌دهند.
وی با تاکید بر اینکه کاهش شدید تقاضا در بیکاری افراد بسیار موثر بوده است، گفت: به دلیل اینکه از یک طرف قدرت خرید مردم طی دو سال گذشته کاهش یافته است، سطح تقاضا در اقتصاد ملی پایین آمده، از سوی دیگر ویروس کرونا باعث شده مردم خرید‌های غیرضروری خود را کنار بگذارند و تنها آن‌چه به ضرورت احتیاج دارند را تهیه کنند، بنابراین در چنین شرایطی دولت باید چند اقدام انجام دهد، اولا با این ویروس منحوس مقابله کرده و کاری کند که روال عادی زندگی جریان پیدا کند، به طوریکه دست و دل مردم برای بیرون آمدن نلرزد، دوم با بسته‌های حمایتی که اجرایی می‌کند، قدرت خرید مردم را ولو به طور موقت افزایش دهد.
شقاقی با اشاره به وام یک میلیون تومانی دولت به خانواده‌های یارانه بگیر، افزود: اینکه یک میلیون تومان تا چه حد بتواند اولا نیاز‌های معیشتی مردم را برطرف کند و دوما بتوان تقاضا را به تحرک در بیاورد خود محل بحث است، از سوی دیگر دولت باید با انواع حمایت‌های مادی و غیر مادی، صنوف و کسب و کار‌ها را حمایت کند، تا آن‌ها از تعدیل و اخراج نیروهایشان خودداری کنند، در غیر این صورت با افزایش فزاینده تعداد بیکاران روبرو خواهیم شد که این امر قدر مسلم اثرات بسیار غیر قابل جبرانی را به دنبال خواهد داشت.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اقتصاد ایران هنوز به شیوه سنتی حرکت می‌کند، بیان داشت: در حالیکه بسیاری از اقتصاد‌های دنیا به سمت فضای دیجیتال و دانش بنیان حرکت می‌کنند، اما متاسفانه در کشورمان هنوز بسیاری از کسب و کار‌ها سنتی است، در بحث خدمات که امروز بیشترین خسارت را از بابت گسترش کرونا دیده، هنوز مشاغل سنتی هستند و با بروز بحرانی نظیر کرونا شکنندگی آن‌ها بیش از از قبل نمایان می‌شود، بنابراین در کنار تمامی مصائب و زیان‌های کرونا، باید یک درس گرفته شود، مبنی بر آن‌که می‌بایست کسب و کار‌ها و مشاغل به سمت فضای آنلاین و دیجیتال حرکت کنند تا بتوانند در آن بستر نیز فعالیت کنند.


دو ماه است که بیش از ۷۰ درصد کسب و کار‌ها تعطیل شده‌اند و تازه از هفته گذشته برخی از کسب و کارها دوباره فعالیت خود را از سر گرفتند

بیکاری در موضوع کرونا یک بحران جهانی است
این اقتصاددان با تاکید بر اینکه بیکاری در موضوع کرونا یک بحران جهانی است، اضافه کرد: درآمریکا نیز ظرف یک هفته بیش از ۶ میلیون نفر شغل خود را از دست دادند، بنابراین این وضعیت یک بحران عالم‌گیر است که دامن همه کشور‌های درگیر کرونا را گرفته است، از سویی برای چاره‌جویی در این مسئله باید دید ویروس چه زمانی متوقف می‌شود، تا بر اساس آن بتوان به تحلیل شرایط پرداخت، در حال حاضر هنوز اوضاع تحت کنترل در نیامده و تا زمانیکه زندگی به روال عادی بازنگردد، نمی‌توان مقابل موج بیکاری قرار گرفت.
شقاقی با اشاره به اینکه دولت برای رفع بحران بیکاری ناشی از ویروس کرونا باید به سه سوال اساسی پاسخ دهد، گفت: اولین سوال در این باره است که دولت چگونه می‌خواهد تقاضای عمومی در اقتصاد را تحریک کند، به وسیله تسهیلاتی مانند وام یک میلیون تومان، با اعطای کارت اعتیاری خرید و...، اول باید تکلیف این موضوع روشن شود، سوال دوم نیز حول این موضوع است که، اگر برای سوال اول پاسخ مناسبی داده شد، تکلیف وضعی که کرونا در جامعه به وجود آورده چه می‌شود، تا زمانیکه مردم خیالشان از بابت خطر شیوع و از بین رفتن آن راحت نشود، به طور قطع زندگی به روال عادی باز نخواهد گشت و مردم تنها خرید‌های ضروری خود را انجام می‌دهند.
وی ادامه داد: سوال سوم نیز مرتبط با تنگای مالی شدید دولت و کسری بودجه است، با این وضعیت چگونه می‌توان هزینه سنگین مبارزه با تبعات اقتصادی کرونا از جمله بیکاری را پرداخت کرد، در این شرایط که دولت با تحریم‌ها و کاهش درآمد‌های نفتی روبرو است و تحقق درآمد‌های مالیاتی نیز با توجه به این رکود اقتصادی دو ماهه اخیر در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، باید مشخص شود، دولت چه راهکاری برای تامین کسری بودجه دارد.