شوک واکسن به بازارها
هنگامی که صبح دیروز بهای اونس طلا بر فراز سطح ۱۷۶۰ دلاری قرار گرفت و رکورد ۹۱ ماهه را جابهجا کرد، بسیاری از تحلیلگران روند اونس را افزایشی میدیدند و آن را آماده ثبت رکوردهای جدید میدانستند. کمتر کسی تصور میکرد که تا عصر، اونس تا ۱۷۳۰ دلار نیز عقب بنشیند. یک خبر کافی بود تا اطمینان به آینده اقتصاد، حداقل به شکل مقطعی و هیجانی افزایش یابد و همین افزایش اطمینان، سبزپوشی دستهجمعی بازارهای سهام و سقوط اونس را رقم بزند.
گزارش شرکت داروسازی Moderna از نتایج اولیه واکسن کرونا، مثبت اعلام شد. خبری که بهنظر بازارهای جهانی مدتها انتظارش را میکشیدند. طلا در عرض ۹۰ دقیقه، ۲۰ دلار ریزش کرد و شاخص داوجونز بیش از ۷۰۰ واحد رشد را ثبت کرد. واکنش در دیگر بازارهای سهام نیز چشمگیر و قابلتوجه بود و با نگاه کردن به شاخصها، میشد حدس زد که خبر مهمی منتشر شده است. خبر مهم مانند هفتههای اخیر مربوط به کرونا بود.
واکنش یکدست بازارها نشان داد که فعلا مهمترین مساله و دغدغه، زمان بازگشایی اقتصادها است. هر عاملی که زمان بازگشایی را تسریع کند، واکنش بازارها مثبت و هر عاملی که تاخیر در بازگشایی را موجب شود، بازارها همگی قرمزپوش میشوند. گزارش شرکت مدرنا نشان میداد که آزمایش اولیه انسانی واکسن بر ۴۵ داوطلب، موجب تولید آنتیبادی، حداقل به میزان افراد بهبودیافته شده است. همچنین، نشانه دیگر گزارش مذکور آن بود که حداقل واکسن جدید برای بدن بیخطر است و انسان توان تحمل آن را در دوزهای معمول دارد.
جزئیات گزارش شرکت
مدرنا یک شرکت زیستفناوری آمریکایی است که از دیماه پارسال اعلام کرده است که روی تولید واکسن کرونا کار خواهد کرد. این واکسن mRNA-۱۲۷۳ نام دارد و مدرنا برای تولیدش، از ابتدا به همکاری با موسسه ملی آلرژی و بیماریهای عفونی آمریکا پرداخت. این شرکت برای تولید واکسن از یک پلتفرم فناوری با نام mRNA بهره میگیرد. این پلتفرم کدهای ژنتیک ویروس را حمل میکند و هر دوز واکسن، نیازمند نگهداری نمونههای زنده ویروس است. مدرنا اولین شرکتی محسوب میشود که واکسن کرونا را روی انسان آزمایش میکند.
دیروز شرکت بیوتکنولوژی مدرنا در گزارشی جدید اعلام کرد که در مرحله اولیه آزمایش انسانی تولید واکسن ویروس کرونا، این واکسن در تمامی ۴۵ داوطلب، آنتیبادی کووید-۱۹ تولید کرده است. براساس آزمایشات انجامشده، هر داوطلب یک دوز ۲۵، ۱۰۰ یا ۲۵۰ میکروگرم را دریافت کرده است. داوطلبان دو واکسن را از طریق تزریق عضلانی حدودا به فاصله ۲۸ روز از هم دریافت کردند. در روز چهل و سوم، یا دو هفته پس از تزریق دوز دوم، سطوح آنتیبادیها در گروه ۲۵ میکروگرم تقریبا در سطحی بود که از افرادی که از بیماری بهبود یافتهاند، مشاهده میشود. افراد گروه دوز ۱۰۰ میکروگرم، دارای سطوح آنتیبادی بهطور قابلتوجهی فراتر از افراد بهبودیافته بودند. براساس اعلام شرکت، اطلاعات افرادی که دوز دوم ۲۵۰ میکروگرم را دریافت کردهاند، فعلا در دسترس نیست. این شرکت در حال آمادهسازی برای تولید انبوه واکسن در پاییز امسال است. بهنظر میآید چنین سرعتی در تولید واکسن، تاکنون سابقه نداشته است و از این رو، یک طرح بلندپروازانه محسوب میشود.
براساس اعلام شرکت، این واکسن حداقل در ۸ داوطلب، آنتیبادی خنثیکننده علیه کووید-۱۹ تولید کرده است. کارشناسان معتقدند که آنتیبادیهای خنثیکننده ویروس، در دستیابی به ایمنی بدن، از اهمیت برخوردار است. دکتر تال زاکس، رئیس ارشد بخش دارویی شرکت گفته است که دادههای موقتی فاز اول، نشان میدهد که واکسیناسیون با mRNA-۱۲۷۳ میتواند یک پاسخ ایمنی بزرگ در اثر عفونت طبیعی آغازشده با دوز ۲۵ میکروگرم را شروع کند؛ اگرچه قضاوت قطعی درباره آن همچنان زود است.
واکنش بازارها
در روزی که اونس طلا مسیر صعودی به سمت رکوردشکنی دوباره را در پیش گرفته بود و از مرز ۱۷۶۵ دلار نیز گذشت، خبر آزمایش موفقیتآمیز واکسن کرونا شوک تازهای به بازار وارد کرد و قیمت اونس طلا را تا ۱۷۳۵ دلار پایین کشید. این در حالی است که بازار سهام آمریکا نیز پس از سررسیدن این خبر امیدوارکننده روندی افزایشی در پیش گرفته است. روز گذشته شاخص نزدک با افزایشی ۸۱/ ۱ درصدی به ۹۱۷۶ واحد رسید و شاخص داوجونز نیز با افزایش بیش از ۷۰۰ واحدی به ۲۴۳۶۵ واحد رسید. شاخص S&P۵۰۰ نیز با افزایشی ۴۹/ ۲ درصدی تا ۲۹۳۴ واحد صعود کرد. شوک خبر آزمایش موفقیتآمیز واکسن کرونا بر بازار نفت نیز اثر مثبتی داشت و قیمت نفت برنت را با افزایشی یک دلاری به بشکهای ۳۳ دلار رساند. همچنین قیمت نفت وست تگزاس اینترمدییت نیز اندکی افزایش یافت. در کنار نزول قیمت طلا پس از اعلام خبر کشف واکسن کرونا، شاخص دلار در روز گذشته کاهشی ۳۵/ ۰ درصدی را تجربه کرد.
علاوهبر اینها، بازدهی اوراق قرضه خزانهداری آمریکا نیز در پی افزایش امیدواریها در مورد واکسن کرونا افزایش یافت. بازدهی اوراق قرضه خزانهداری آمریکا با سررسید دو ساله در روز گذشته از ۱۴/ ۰ درصد به ۱۷/ ۰ درصد ارتقا یافت. همچنین بازدهی اوراق قرضه خزانهداری آمریکا با سررسید ۱۰ ساله از ۶۷۵/ ۰ درصد به ۶۹۰/ ۰ درصد افزایش یافت. این در حالی است که بازدهی اوراق کوتاهمدت تغییر چندانی نداشته است. بهطور کلی میشود گفت که خبر نزدیک بودن کشف واکسن کرونا ارزش ذخایر امن مانند طلا و ین را کاهش داده است. در همین راستا ارزش ین ژاپن نیز در روز گذشته کاهش یافت؛ بهطوریکه نسبت ارزش دلار آمریکا به ین ژاپن بهرغم کاهش شاخص دلار با افزایشی ۳۹/ ۰ درصدی روبهرو شد. در پی اعلام آزمایش اولیه موفقیتآمیز واکسن کرونا توسط شرکت آمریکایی مدرنا (Moderna)، ارزش سهام این شرکت در معاملات پیش از بازار روز دوشنبه بیش از ۲۵ درصد افزایش یافت.
تجربه مشابه «گیلاد»
البته پیش از این نیز بازارها نسبت به بازگشایی اقتصاد و پیدایش واکسن یا داروی درمان کرونا، واکنشهای تند مقطعی نشان داده بودند. درست یک ماه پیش، خبر کشف داروی ضدکرونای شرکت گیلاد موجب سبزپوشی یکپارچه بازارهای سهام در دنیا شده بود، درست مانند وضعیتی که در روز گذشته ثبت شد. انتهای ماه گذشته میلادی نیز احتمال تایید شدن داروی شرکت گیلاد توسط سازمان FDA آمریکا موجب شده بود تا بازارها دچار نوسان شدید شوند و طلا در فاز کاهشی قرار گیرد. پس از عبور چند هفته از خبر، اثری از خوشبینی اولیه به آن باقی نماند و طلا دیروز حتی مرز ۹۱ ماهه را نیز فتح کرد. باید دید گزارش شرکت مدرنا نیز به سرنوشت داروی گیلاد منجر میشود یا واکسن مدرنا، موجب بازگشایی سریعتر اقتصاد در جهان خواهد شد. اگر فرضیه دوم صحیح باشد، انتظار تعدیل بیشتر قیمت طلا نیز در روزهای آتی متصور است، اما اگر بازارها اثر واکسن تازه معرفی شده را جدی نگیرند و بازگشایی عمیقی در فعالیتهای اقتصادی رخ ندهد، حرکت طلا در مسیر قلهشکنی نیز تداوم خواهد یافت.