مشاغل کاذب هم دچار رکود شد/ صف بیکاران طولانی تر می‌شود

به گزارش سایت طلا ، بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی این روزها معضل اصلی جامعه است، جوانانی که ویژگی مشترک آنها داشتن مدرک تحصیلی و تفکری یکسان برای یافتن شغل است.

این مشکل تا دهه 60 وجود نداشت و معمولاً جوانان بعد از پایان تحصیلات خود مشغول به کار می شدند، اما تفکر غلطی که آن زمان رواج داشت اکنون در ذهن جوانان جویای کار وجود دارد.یافتن شغل در مشاغل دولتی است. در دهه 50 و 60اکثر جوانان بعد از پایان تحصیلات در ادارات دولتی مشغول به کار می شدند، این موضوع به اعتقاد کارشناسان بازار کار به این دلیل بود که در آن دهه تعداد نیروی تحصیل کرده به اندازه حاضر نبود و همین مسئله باعث می شد که بیکاری فارغ التحصیلان به میزان حال حاضر احساس نشود.

اما امروز شرایط کاملاً تغییر یافته و افراد با مدارک کارشناسی و دکترا با چالش های فراوانی برای ورود به بازار کار مواجه هستند.

کارشناسان می گویند اینکه چرا اقتصاد ایران به چنین وضعیتی دچار شده که توان جذب تقاضاهای شغلی موجود را ندارد و در نتیجه چند میلیون تقاضا برای کار شکل می گیرد به چند عامل بستگی دارد. اولًا جهش یکباره میزان تولدها در دهه 60 و رسیدن آنها به سن کار در دهه های 80و 90، رشد نامناسب و ضعیف بنگاه های شغل ساز، ورشکستگی، تعدیل نیرو، در برخی موارد ورود تکنولوژی های نوین در کار، افزایش چشمگیر تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی و تغییر ذائقه آنها نسبت به کار؛ می توانند در ایجاد شرایط فعلی بازار کار ایران تاثیر مستقیم داشته باشند.

از سوی دیگر یکی از نقاط ضعف در اشتغال فارغ التصحیلان نبود مهارت و تخصص و دانش قابل عرضه برای نیروی کار است.

این نبودمهارت بخش زیادی از بیکاران را به سمت دستفروشی هدایت کرد.دستفروشی زمانی برای کارگران بیکار دم دستی ترین شغل حساب می شد؛ شغلی که هم درامد خوبی برایشان داشت و هم نیازمند قوانین دشوار در مسیر شغل یابی نبود.

اما با شیوع کرونا در کشور, حتی دستفروشان هم بیکار شدند. از سوی دیگر تعدادی از دستفروشان با گران شدن کالا توانایی افزایش سرمایه برای تأمین اجناس خود را نداشتند و رفته رفته بیکار شدند.

خیابان ولی عصر؛ در حاشیه پارک دانشجو محل تجمع تعداد زیادی از دستفروشانی است که از همه قشر هستند. برخی از آنها صاحب زن و بچه هستند و با قرض و قوله موفق به تأمین سرمایه شده اند و برای کمک خرج خانواده در کنار شغل دیگری که دارند امرار معاش می کنند. اما تعدادی از این دستفروشان فارغ التحصیلان بیکاری هستند که از سر ناچاری و نداشتن مهارت برای شغل به سمت دستفروشی و مشاغل کاذب رفته اند. این دسته از افراد با نارضایتی تمام واز سرناچاری تن به این شغل داده اند و در صورت یافتن شغلی مناسب با شرایط خود بدون شک, دستفروشی را رها کرده و به سمت کارمناسب تری می روند.

اما برخی از این دستفروشان هم هستند که به دلایلی مانند عدم تمایل در شغل ثابت, اشتیاق برای کارکردن به صورت مستقل, ضربه خورن از حقوق های معوق و تمایل برای کسب درآمد روزانه و... این شغل را انتخاب کرده بودند, اما اکنون با گران شدن کالا و خدمات موفق به ادامه مسیر این شغل نیستند, یا با یکی از همکاران خود شریک شده اند و با هم کار می کنند یا به صف بیکاران اضافه شده اند و حاضر به کارگری در سطح پایین هستند.

شیوع کرونا باعث شد این دسته از افراد از نظر مالی ضعیف تر هم شوند, چرا که امکان فروش اجناس خود را نداشتند و رفته رفته درآمدشان اندک شد و از سوی دیگر هزینه هایشان گران و گران تر شد.این افراد اکنون به صف بیکاران افزوده شده است و هیچ امیدی هم به طرح های اشتغال زایی دولت ندارند.

در گزارش میدانی خبرنگار تسنیم, یکی از این دستفروشان گفت: درگذشته هر کس بیکار می شد, با قرض و قوله یک ماشین خریداری و مسافرکشی می کرد و خرج زن و بچه خود را تأمین می کرد, اما متأسفانه ماشین به قدری گران شد که هر کس توانایی خرید ماشین را ندارند و این امکان هم برای تأمین معاش از مردم گرفته شده است.

یکی دیگر از دستفروشان درباره گرانی خودرو می گوید: بسیاری از جوانان وقتی شغل مناسبی پیدا نمی کنند به مسافر کشی در شهر روی می آورند و از این طریق کسب درآمد می کنند، اما اکنون با این قیمت های نجومی توان خرید خودرو برای هیچکس وجود ندارد، چه برسد برای جوانی که بیکار است.

وی گفت: همچنین افرادی که خودرو دارند هم از افزایش هزینه های آن گله مند هستند و پول بنزین از یک سو و هزینه قطعات از سوی دیگر این شغل را هم دچار رکود کرده است. آخرین باری که به تعمیرگاه خودرو رفتم تعمیر موتور خودرو بیش از سه میلیون تومان هزینه برداشت که برای من با این درآمد اندک رقم بسیار بالایی است.

یکی دیگر از شغل هایی که این روزها رواج یافته است, شغل های اینترنتی است. طراحی یک صفحه مجازی و فروش محصولاتی که بعضاً‌دست ساز هستند. برخی از دستفروشان وقتی دیدند, توانایی تأمین مالی برای خرید اجناس را ندارند, به این سمت رفتند و با فروش اندک محصولات خود در فضای مجازی تلاش کردند تا بتوانند معیشت خود و خانواده را تأمین کنند.

یکی از دستفروشان می گوید: امروز آمده ام به همکاران قدیم سر بزنم. در اسفند ما با توجه به شیوع کرونا وحجم بالای بدهی هایم توان ادامه مسیر در این شغل را نداشتم. به همین دلیل اجناس باقی مانده ام را به همکارانم فروختم و به سمت تهیه ترشی و سبزی خشک در منزل و فروش در فضای مجازی با همسرم رفتم, این شغل هم فروش خوبی ندارد و درد سرهای زیادی دارد. هزینه هایش هم زیاد است.اما کاری نمی توانستم کنم, از سر ناچاری برای تأمین هزینه منزل و اجاره بها مجبور بودم که این کار را انجام دهم. دولت به فکر معیشت واشتغال بیکاران نیست. اینکه هر از گاهی دولتی ها صحبت از طرح های اشتغالزایی می کنند که معلوم نیست برای چه کسانی است, رفع تکلیف از دولت نیست.

مطابق اصل 28 قانون اساسی, هر کس حق دارد شغلی را که بدان مایل است و مخالف اسلام و مصالح عمومی و حقوق دیگران نیست، برگزیند.

در این اصل قانون اساسی آمده است: دولت موظف است با رعایت نیاز جامعه به مشاغل گوناگون برای همه افراد امکان اشتغال به کار و شرایط مساوی برای احراز مشاغل ایجاد کند.

بدون شک وظیفه دولت است که به جای بازی با کلمات یا اظهار نظرهای شعاری، واقعیت بیکاری و درد مردم و جوانان را مشاهده کند که چگونه در بسیاری از خانواده های ایرانی، تمامی یا عمده بار اقتصادی بر دوش پدر خانواده است؛ پدری که اگر فردای روزی به هر دلیلی امکان فعالیت نداشته باشد یا خدای نخواسته از دنیا برود، آن خانواده دچار مشکلات عدیده ای می شود که کمترین آن، عدم دریافت حمایت جدی مالی و مؤثر از طرف دولت و قانون است.

مستقیم ترین نتیجه بیکاری، از دست دادن درآمد است. فشار اقتصادی برای کسانی که فاقد کارند بسیار زیاد است. امنیت شغلی هر شهروند به میزانی که بتواند از سطح زندگی متعارف و متعادل در همه جنبه ها برخوردار باشد، مصداق تحقق حقوق شهروندی در اقتصاد و مدیریت اسلامی است. زمانی که این برخورداری در بخش زیادی از جامعه نباشد، باید به ارائه حمایت پرداخت.