صبحانه مهم‌ترین وعده غذایی به حساب می‌آید و کسانی که این وعده غذایی را در برنامه روزانه خود می‌گنجانند، از سلامت بیشتری در طول زندگی خود برخوردارند.

نرگس جوزدانی ، متخصص تغذیه و رژیم درمانی، درباره فواید صبحانه اظهار کرد: صبحانه یکی از مهم‌ترین وعده‌های اصلی غذایی است.

او افزود: مهم بودن صبحانه یعنی اینکه مصرف آن نباید به هیچ عنوان حذف شود، بلکه صبحانه همانند ناهار و شام باید مورد اهمیت قرار بگیرد.

جوزدانی با بیان اینکه بیشتر مواد مغذی برای بدن از طریق صبحانه دریافت می‌شود، تاکید کرد: افراد بیشتر به مصرف ناهار و شام برنجی اقدام می‌کنند اما نان، شیر، پنیر، کره بادام زمینی، تخم مرغ و... که در وعده صبحانه میل می‌شود، دارای خواص فراوانی است بنابراین با حذف صبحانه بخش مهمی از پروتئین‌های دریافتی بدن را از دست خواهیم داد.

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی تصریح کرد: لبنیات و تخم مرغ که بخش عمده مصرف آنها در وعده صبحانه است برای تامین پروتئین بدن نقش مهم و ضروری دارند و اسید‌های آمینه ضروری مورد نیاز بدن را تامین می‌کنند.

ارتباط ریزش مو با حذف وعده صبحانه

جوزدانی درباره ارتباط حذف صبحانه با ریزش مو گفت: ویتامین‌ها و پروتئین‌ها به عنوان یک ماده درشت مغذی در ساختار مو، حفظ مو و حالت مو اهمیت زیادی دارند؛ بنابراین کیفیت دریافت پروتئین با کاهش دریافت صبحانه و عدم مصرف آن کاهش خواهد یافت.

او با بیان اینکه افراد نان را در وعده صبحانه حائز اهمیت می‌دانند، تاکید کرد: نان به صورت معمولی در وعده صبحانه و برنج در وعده ناهار و شام بیشتر استفاده می‌شود. درست است که برنج و نان حاوی مقدار زیادی ویتامین B هستند اما برنجی که ما استفاده می‌کنیم، سفید است و میزان ویتامین‌های گروه B در آن نسبت به برنج سبوس دار بسیار کمتر است. به همین علت مصرف نان سبوس دار در وعده صبحانه باعث می‌شود تا بدن مقدار زیادی ویتامین B دریافت کند و در سلامت بدن نقش تعیین کننده‌ای داشته باشد.

تامین ویتامین E مورد نیاز در بدن با مصرف صبحانه

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی با اشاره به مصرف گردو در وعده صبحانه تصریح کرد: مصرف روغن‌های سالم و مواد مغذی مانند گردو یا کنجد به صورت ارده و کره بادام زمینی در وعده صبحانه به علت حاوی مقدار زیادی از ویتامین E باعث تامین اسید آمینه‌های مورد نیاز می‌شوند و نقش تعیین کننده‌ای در سلامت مو خواهند داشت؛ بنابراین نقش مهمی از هر ریز مغذی را می‌توانیم با مصرف صحیح مواد غذایی در وعده صبحانه داشته باشیم.

جوزدانی درباره تاثیر مصرف کلسیم در رشد مو گفت: مصرف کلسیم مانند لبنیات تاثیر بسیار زیادی در رشد و سلامت مو افراد دارد. ویتامین D منبع غذایی زیادی ندارد اما مصرف لبنیات غنی از ویتامین D مانند شیر و پنیر تاثیر زیادی در تقویت رشد مو‌ها خواهند داشت.

او در پایان یادآوری کرد: مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین‌های گروه B، پروتئین، کلسیم و ویتامین D در وعده صبحانه، نقش زیادی در تقویت مو، رشد مو و سلامت آنها خواهند داشت بنابراین با حذف صبحانه، افراد دچار ریزش مو خواهند شد.

مکانیسم دفاعی آنتی اکسیدان‌های شلیل می‌تواند در مبارزه با شرایط حادی همچون عوارض مرتبط با چاقی، دژنراسیون ماکولا موثر باشد و در پیشگیری از سرطان به بدن کمک نماید. مصرف شلیل می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی، ترویج پوستی شاداب و جوان و سایر موارد کمک کند. این میوه یک میان وعده عالی در دوران بارداری است. شلیل میوه بسیار خوشمزه‌ای است که متعلق به خانواده Rosaceae است. در حقیقت، این میوه بسیار شبیه هلو است.

معمولا شلیل در آب و هوای گرم‌تر رشد پیدا می‌کند. بیش از ۱۵۰ گونه مختلف از شلیل وجود دارد که از دو گونه‌ی اصلی clingstone و freestone به وجود آمده اند. درخت این میوه عمر کوتاهی دارد و قد متوسطی خواهد داشت. درخت این میوه برگ‌های درخشان و سبزی دارد.

ارزش غذایی شلیل

شلیل سرشار از مواد مغذی و یک میوه کم کالری است. شما می‌توانید با مصرف شلیل مواد مغذی فراوانی را وارد رژیم غذایی خود کنید. شلیل طیف وسیعی از آنتی اکسیدان‌های قدرتمند و ترکیبات فنولی را در خود دارد و می‌تواند فیبر مورد نیاز بدن را تامین نماید.

وجود ویتامین‌های فراوان در شلیل باعث شده است این میوه یکی از میان وعده‌های خوب برای افراد باشد.

شما می‌توانید ویتامین‌هایی همچون ویتامین A، B۱، B۲، ویتامین B۳، اسید پانتوتنیک، ویتامین B۶، فولات، ویتامین C (اسید اسکوربیک)، ویتامین E (آلفا توکوفرول) و ویتامین K (فیلوکینون) را در شلیل پیدا کنید. این میوه منبع غنی از پتاسیم و سایر مواد معدنی همچون منیزیم و کلسیم است و هیچ کلسترول مضری ندارد.

کالری: شلیل به ازای هر ۱۰۰ گرم تنها ۴۴ کالری دارد.

خاصیتهای میوه شلیل

دفاع آنتی اکسیدانی

شلیل قدرت آنتی اکسیدانی بسیار شگفت انگیزی دارد. مقادیر قابل توجهی پلی فنول، محتوای ویتامین C و کاروتنوئید‌هایی همچون بتا کاروتن و کریپتوکسانتین در آن یافت می‌شود.

پوست میوه شلیل غلظت بالایی از ترکیبات مختلف را دارد؛ بنابراین زمانی که می‌خواهید شلیل را مصرف کنید آن را به درستی بشویید و به همراه پوست میل نمایید. این آنتی اکسیدان‌های محافظت کننده می‌توانند بدن را از شر رادیکال‌های ازاد خلاص کنند و اثرات مخرب مولکول‌های آزاد اکسیژن را خنثی نمایند.

رهایی از مشکلات چاقی

شلیل می‌تواند در مشکلات چاقی مفید باشد. مطالعات تحقیقاتی انجام شده نشان داده است که شلیل و میوه‌های مشابه آن، حاوی ترکیبات فعالی همچون آنتوسیانین، کاتچین، اسید کلروژنیک و مشتقات quercitin هستند که می‌توانند با مشکلات مرتبط با چاقی مثل دیابت و اختلالات قلبی -عروقی مبارزه نمایند.

کیفیت ضد چاقی و ضد دیابتی ممکن است در برابر سندرم متابولیکی موثر باشد و اکسیداسیون کلسترول‌های بد را کاهش دهد.

مراقبت از چشم

شلیل شامل لوتئین، یک ماده مغذی مهم است که سلامت چشم را بیشتر می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌هایی همچون دژنراسیون ماکولا وابسته به سن را کاهش می‌دهد. تحقیقات مختلف نشان داده است که لوتئین یک آنتی اکسیدان بسیار قوی است که در کاهش خطر ابتلا به کاتاراکت هسته‌ای (آب مروارید هسته ای) کمک می‌کند.

لوتئین در رنگدانه ماکولای چشم قرار دارد و در حفاظت از بافت شبکیه از آسیب‌های ناشی از استرس اکسیداتیو و نور با طول موج بالا مفید است. علاوه بر این، بتاکاروتن موجود در این میوه سنتز ویتامین A را بیشتر می‌کند و در حفظ بینایی و جلوگیری از بیماری‌هایی مانند کوری و خشک چشمی موثر خواهد بود.

پیشگیری از هیپوکالمی

خوب همانطور که می‌دانید هیپوکالمی کاهش سطح خونی یون پتاسیم در بدن است. شلیل حاوی پتاسیم است که برای عملکرد صحیح سلولی و اعصاب ضروری است. پتاسیم موجود در این میوه به سنتز پروتئین‌ها، عملکرد عضلات، حفظ و نگهداری تعادل الکترولیت‌های بدن و بهبود کاربرد کربوهیدرات‌ها و حمایت از فرایند‌های متابولیکی کمک می‌کند.

کمبود پتاسیم در بدن ممکن است به اختلالاتی همچون هیپوکالمی منجر شود که سلامت عضلات را کاهش می‌دهد و می‌تواند به آریتمی قلب منجر شود.

سلامت قلب

مصرف منظم میوه‌هایی همچون شلیل به خاطر وجود آنتی اکسیدان‌های قدرتمند، می‌تواند در بهبود سلامت قلب مفید باشد. اسید کلروژنیک و آنتوسیانین موجود در شلیل در برابر اکسیداسیون کلسترول بد خون از بدن محافظت می‌کنند و همین امر از سخت شدن شریان‌ها جلوگیری می‌کند و به بهبود گردش مناسب پلاکت‌ها کمک خواهد کرد.

فلاونوئیدی که در شلیل یافت می‌شود از افزایش تجمع پلاکت‌ها جلوگیری می‌کند و خطر ابتلا به آترواسکلروز را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

پیشگیری از سرطان

همانطور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم، شلیل حاوی اسید کلروژنیک است که یک ترکیب طبیعی می‌باشد و مزایای متعددی همچون پیشگیری از بروز تومور‌های مختلف و بروز سرطان‌هایی همچون سرطان روده را خواهد داشت.

مطالعات مختلف نشان می‌دهد که اسید کلروژنیک خاصیت chemopreventive دارد که از تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند. همچنین مطالعات پژوهشی شواهد کیفی در مورد نقش بتا کاروتن موجود در گروه شلیل در محافظت از بدن در برابر سرطان ریه را نشان داده است.

دفاع ایمنی قوی تر

شلیل به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند دفاع بهتری در برابر بیماری‌های مختلف داشته باشد. وجود آنتی اکسیدان‌های مختلف همچون ویتامین C، روی و سایر ترکیبات فنولی محافظت کننده، توانایی بدن در مبارزه با عفونت‌های متعدد را افزایش می‌دهد. این ترکیبات دفاعی خطر و شدت بیماری‌هایی همچون مالاریا و سرماخوردگی را کاهش می‌دهند و به بهبود سریع‌تر زخم و سایر بیماری‌ها کمک می‌کنند.

پوست سالم

بیوفلاویویید‌هایی که در این میوه یافت می‌شود به سلامت پوست کمک خواهد کرد. ترکیبات آنتی اکسیدانی همچون ویتامین C، لوتئین، بتا کاروتن می‌تواند چنین اثرات دفاعی را بیشتر کند. بتا کاروتن که پیش ساز ویتامین A است می‌تواند از آسیب پوست بکاهد.

ویتامین C موجود در شلیل نیز در سنتز کلاژن نقش دارد و به پوست کمک می‌کند ظاهر جوان‌تر و شاداب تری داشته باشند. علاوه بر این، مطالعات انجام شده نشان می‌دهد لوتئین موجود در شلیل پوست را در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد و اشعه ماوراءبنفش محافظت می‌کند.

کمک به هضم غذا

وجود فیبر غذایی و طبیعت قلیایی شلیل باعث شده است این میوه برای بهبود هضم و نیز سلامت کلی بدن مفید باشد. محتوای فیبر این میوه آب را جذب می‌کند و به تنظیم اجابت مزاج کمک فراوانی خواهد کرد. همین امر باعث می‌شود از بروز مشکلاتی همچون یبوست، زخم معده و ورم معده جلوگیری شود. همچنین این موضوع باعث پیشگیری از پیوند شدن سموم به دیواره روده می‌شود.

میان وعده‌ای برای دوران بارداری

مادران باردار می‌توانند از ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در شلیل به خصوص فولات آن به نفع خود استفاده کنند. وجود پتاسیم فراوان در این میوه در پیشگیری از گرفتگی عضلات کمک می‌کند و سطح انرژی بدن را در مقدار نرمال نگه می‌دارد. فیبری که در این میوه یافت می‌شود باعث بهبود سلامت گوارش می‌شود و ویتامین C موجود در آن به رشد مناسب و توسعه عضلات، دندان‌ها و رگ‌های خونی جنین کمک خواهد کرد.

سلامت سلول ها

شلیل حاوی فسفر است که یک ماده معدنی ضروری برای عملکرد طبیعی سلول‌ها و بافت‌هاست. فسفر موجود در شلیل به تشکیل دندان‌ها و استخوان‌های قوی‌تر کمک می‌کند و باعث بهبود متابولیسم کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها می‌شود. این میوه حمایت خود را در حفظ و نگهداری سلول‌ها و ترمیم بافت‌ها، انقباض عضلات و داشتن ضربان طبیعی قلب گسترش می‌دهد.

استفاده در آشپزی

شلیل یک میوه آب دار است که می‌توان از آن برای طعم بخشیدن در غذا‌ها و موادی همچون ماست، پای، مربا، اسموتی، میان وعده و کیک استفاده کرد. شما می‌توانید آن را به صورت میان وعده در طول روز مصرف کنید یا اینکه در غذا‌های خود از شلیل بهره ببرید. علاوه بر اینکه می‌توانید شلیل را به صورت تازه مصرف کنید، می‌توانید آن را خشک کنید.

انتخاب و نگهداری شلیل

میوه‌های با کیفیت معمولا میوه‌هایی هستند که سفت و محکم هستند و از وجود هر نوع آسیبی عاری اند. شلیل رسیده رنگ تازه و زیبایی دارد. بهتر است شلیل را هر چه سریع‌تر مصرف کنید، زیرا در درمای بالا از بین می‌رود. شما می‌توانید شلیل رسیده و آماده را به مدت چند روز در فریزر نگهداری کنید.

هشدارهایی در مورد شلیل

هسته یا دانه‌های شلیل حاوی مقادیر اندکی از سیانوژن است که بعد از بلع ممکن است متابولیزه شود. اگرچه این موضوع نادر است، اما بلع غیر عمدی و ناآگاهانه مقادیر زیادی از هسته شلیل می‌تواند باعث ایجاد مسمومیت با سیانید شود. این هسته‌ها ممکن است باعث ایجاد مشکلات خفگی در کودکان کم سن و سال گردد.

با وجود مواردی که بیان شد، میوه شلیل عاری از مواد آلرژی زاست و می‌توان آن را به خوبی مصرف کرد. اگر اولین باری است که شلیل مصرف می‌کنید بهتر است در مورد آن محتاط باشید.