یا باید دلار گران شود یا بورس بریزد!

دلار در حالی که در چهارشنبه دو هفته گذشته تا کانال ۲۰ هزار تومان پیش رفت، اما با تزریق ارز به بازار، از سوی بانک مرکزی، قیمت تا کانال ۱۸ هزرا تومان پایین آمد، اما دوباره در معاملات روز شنبه هفته گذشته، دلار تا ۱۹ هزار تومان پیشروی کرد. در ادامه هفته نیز دوباره این ارز تا کانال ۲۰ هزار تومان آمد، تا اینکه در معاملات روز شنبه وارد کانال ۲۱ هزار تومان و حتی ۲۲ هزار تومان شد.
محمود جامساز کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه از سال ۸۴ تا ۹۰ قیمت دلار در بازار آزاد از ٩٠٤ تومان به ١٨٠٠ تومان افزایش پیدا کرد، به فرارو گفت: اما در سال ٩١ با وارد شدن شوک ارزى ناشى از وضع تحریم هاى آمریکا به سبب ضعف دیپلماسى خارجى و دشمن پندارى و خود بزرگ بینى احمدى نژاد رییس جمهور وقت دلار به ٣٦٥٠ تومان و در ادامه که جمعا ٦ قطعنامه شوراى امنیت بر علیه ایران تصویب شد با روند افزایشى به ٤٢٥٠ تومان رسید.
وی افزود: در اردیبهشت سال ٩٧ که با خروج آمریکا و وضع تحریم هاى جدید شوک دیگرى به اقتصاد وارد شد، دلار با جهش بی‌سابقه‌اى به محدوده ١٢ هزار تومان و پس از چندى به آستانه ٢٠ هزار تومان رسید، که دولت با ایجاد فضاى امنیتى و بستن صرافی‌ها و دلالان و بگیر و بند‌ها و حتی دستگیرى سلطان سکه که امروزه اصطلاحى است که در مورد سردمداران و نه کارگردانان مفاسد بزرگ اقتصادى در حوزه هاى مختلف اقتصادى اعم از پولى و مالى به کار می‌رود، التهاب بازار که مانند آتش زیر خاکستر بود را فرونشاند.
جامساز اظهار داشت: اما سرکوب ارز مانع نشد که امروز شاهد دلار ۲۱ هزار تومانى نباشیم، بر اقتصاددانان و کارشناسان پولى و ارزى پوشیده نیست که دولت خود بزرگترین عرضه کننده و تقاضا کننده ارز است، لذا از ابتدا با واگذارى مدیریت شناور ارزى به بانک مرکزى تلاش داشت تا تعادل را در بازار آزاد ارز مستقر و آن را تثبیت کند، زیرا هدف نظام ارزى مدیریت شده، تک نرخى کردن ارز و نظارت بر نوسان قیمت در دامنه محدودى بود. اما در این امر خطیر توفیقی نیافت و در مقاطعی به سبب کمبود دلار به سرکوب ارز تبدیل شد.

دلایل عمده افزایش قیمت دلار
میثم رادپور کارشناس بازار ارز با اشاره به اینکه چند دلیل را می‌توان برای دلار ۲۱ هزار تومانی ذکر کرد، اظهار داشت: اولین مسئله کاهش نرخ بهره است، در حال حاضر این متغیر منفی است، به بیان دیگر زمانی که نرخ سود سپرده ۱۵ درصد باشد، اما نرخ تورم ۴۰ درصد، این بدان معنی است که در عمل نرخ بهره منفی ۲۵ درصد است و سپرده‌گذار از ارزش پولش کاسته می‌شود و در چنین شرایطی طبیعی است که کلید خروج سپرده‌ها از بانک‌ها زده می‌شود.
وی افزود: به اعتقاد بنده سکه ۱۰ میلیونی و دلار ۲۱ هزار تومانی یک آلارم جدی است برای بانک مرکزی که باید نرخ سود را افزایش دهد، زیرا تنها این انتظارات تورمی مرتبط با دلار نیست و شما در تمامی کالا‌ها و خدمات این افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها را مشاهده می‌کنید، به نظر می‌رسد همتی رئیس بانک مرکزی باید تصمیم سختی بگیرد و نرخ بهره را افزایش دهد، زیراکه به غیر از این، راه دیگری وجود ندارد.
رادپور با تاکید بر اینکه بورس نیز فشار بسیار زیادی به سایر بازار‌ها از جمله ارز آورده است، گفت: در حال حاضر ارزش دلاری شرکتی به مانند سایپا از میتسوبیشی ژاپن بیشتر است، همین‌طور ارزش دلاری فولاد مبارکه از شرکت توسکو که بسیار قدر است در تولید فولاد در جهان، بنابراین مشخص است که یک جای کار می‌لنگد، یا باید دلار گران شود، یا اینکه قیمت‌ها در بورس با اصلاح جدی روبرو شود.
این کارشناس اضافه کرد: در حال حاضر دولت راه اول را انتخاب کرده و مردم عادی نیز به هوای اینکه دولت از بورس حمایت می‌کند، سرمایه‌های خرد خود را به این بازار سرازیر کرده‌اند، در حال حاضر متوسط سرمایه خردی که در بورس وارد می‌شود، ۱۱ میلیون تومان است که نشان می‌دهد هر فردی هر پولی که دارد به بورس وارد می‌کند، زیرا بازدهی که بورس در حال حاضر می‌دهد، هیچ بازار دیگری توانایی رقابت با آن را ندارد و این امر بسیار خطرناکی است.

این روزها دلار و بورس رابطه عجیبی با یکدیکر پیدا کرده اند و هرکدام محرک افزایش آن یکی قلمداد می شود

بورس دیر یا زود می‌ریزد
وی با تاکید بر اینکه به اعتقاد بنده دیر یا زود بورس کُلَپس خواهد کرد، ادامه داد: بنده پیشگو و رمال نیستم که بخواهم زمانی در این باره ارائه دهم، اما وقتی شما در زیر ساختمانی قرار دارید که می‌خواهد بریزد، باید از زیر آن خارج شوید، در مورد بورس نیز ریزش اساسی دیر و زود دارد، اما سوخت و سوز ندارد، بنابراین در آن صورت اتفاقی رخ خواهد داد که جمع کردن آن به این سادگی‌ها نخواهد بود.
رادپور تصریح کرد: در حال حاضر دولت کف بورس را گرفته و نمی‌گذارد که قیمت‌ها بریزد، اما این روند در آینده نمی‌تواند ادامه پیدا کند، نکته اینجاست بورس بازاری است به اصطلاح سود برای سود است، یعنی مقصد نهایی نیست، شما ده میلیون می‌گذارید و بعد ۲۰ میلیون تومان برمی‌دارید، این پول را که تا ابد در بورس نمی‌گذارید، بالاخره این سود نجومی در کوتاه مدت به یک بازار دیگری خواهد رفت، زمانیکه حجم این پول یک دفعه زیاد شود در یک بازار، انتظارات تورمی پیش می‌آید و قیمت‌ها سر به فلک می‌کشد.
این کارشناس ارز با بیان اینکه دلار امروز نسبت به سودی که بورس می‌دهد، بسیار عقب مانده، اذعان داشت: بسیاری از افراد حرفه‌ای امروز دلار را یک بازار امن می‌دادند که حداقل اصل سرمایه آن‌ها حفط می‌شود، در مقابل بورس با این سود‌های وحشتناکی که هیج توجیهی ندارد، بسیار خطرناک است و به زودی یقه دولت را خواهد گرفت، زیرا الان سهم شرکتی که تنها یک سوله است، بیش از ده برابر شده، معلوم است که در چنین وضعیتی همه این پول‌ها به بورس می‌رود، اما این شارپ نجومی به بازار‌های دیگر سیگنال می‌دهد و همه مردم بورس را معیار قرار می‌دهند، برای سوددهی که در نهایت این موضوع باعث می‌شود، انتظارات تورمی در همه اقلام ایجاد شود و با یک تورم بالا روبرو باشیم.

وی خاطر نشان ساخت: اگر دولت حدود ۵، ۶ درصد نرخ بهره را بالا ببرد، بسیاری از افراد حرفه‌ای بورس سرمایه‌های خود را به بانک انتفال می‌دهند و در چنین صورتی کلید خروج نقدینگی از بورس زده می‌شود، از سویی در حال حاضر از دید افراد سرمایه‌گذار حرفه‌ای دلار یک بازار امن است که دارای ریسک کمی است و همین موضع باعث شده تقاضا در بازار ارز زیاد شود و این خود موجب شده قیمت ارز نیز سیر صعودی به خود بگیرد.
رادپور گفت: شیوع گسترده کرونا، رکود اقتصادی سنگین، کاهش صادرات غیر نفتی و به تبع آن کاهش ورود ارز به صورت اسکناس به کشور، افزایش تحریم‌ها، کاهش قیمت نفت، مسائل و مشکلات نقل و انقال بانکی و تحریم‌ها در این زمینه از دیکر عوامل دخیل در افزایش قیمت دلار محسوب می‌شوند.