تقابل مجلس اصولگرا با دولت از امروز رسما کلید خورد. اولین گام هم احضار وزیر امور خارجه و انتقادات تند و تیز از او در صحن علنی مجلس بود. در جلسه امروز مجلس، محمد جواد ظریف به خاطر دلار ۲۱ هزار تومانی مواخذه شد. از سوی دیگر او نیز از خود دفاع کرد البته به سبک همیشگی‌اش با آرامش نسبی.
وزیر امور خارجه امروز برای ارائه گزارشی خصوص تحولات بین المللی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی در پارلمان حاضر شد. روشن بود که این حضور در مجلس بی‌حاشیه نخواهد بود و نمایندگان این مجلس کاملا اصولگرا با توپ پر به استقبال ظریف خواهند رفت.
در هفته‌های گذشته نمایندگان مجلس برای دولت خط و نشان کشیدند و از روز گذشته برخی از نمایندگان طرح سوال از رییس جمهور را در دستور کار قرار دادند.
حضور‌های ظریف در مجلس به ویژه در مجلس نهم با کثریت اصولگرا و در کوران مذاکرات هسته‌ای همیشه با حواشی و درگیری همراه بود. افکار عمومی بیشتر این حواشی را با بحث‌ها وزیر خارجه و محمد جواد کریمی قدوسی، کوچک‌زاده، زارعی و رسایی به یاد دارند.
در مجلس دهم و باحضور نمایندگان اصلاح‌طلب و میانه‌رو با وجود اینکه تقابل‌ها با ظریف به حداقل رسید با این وجود همچنان وجود داشت و ستاره این میدان هم در مجلس دهم کریمی قدوسی بود.
اما حالا مجلس یازدهم پر از نمایندگان مخالف ظریف و دولت است. نمایندگانی که برای حمله به دولت از هر شرایطی استفاده می‌کنند. امروز را می توان آغاز رسمی تقابل دولت و مجلس یازدهم دانست. مشخص نیست ادامه این تقابل به کجا خواهد کشید اما به نظر نمی‌رسد به نفع مردم تمام شود.
دفاع ظریف
ظریف امروز در سخنانش به اقدامات تخریبی آمریکا علیه دیپلماسی ایران اشاره کرد با این حال او دستاورد‌های سیاست خارجی را هم ذکر کرد.
وزیر خارجه با بیان اینکه در وزارت امور خارجه تمرکز بر منطقه و همسایگان یکی از سیاست‌های مهم بوده است، گفت: "ایران باید به عنوان تولیدکننده امنیت در منطقه شناخته شود و بر این اساس همسایگان باید این مهم را دریابند؛ خوشبختانه طی ۷ سال گذشته بهترین روابط را با کشور‌های همسایه از جمله ترکیه، افغانستان، آذربایجان، عراق و پاکستان داشته ایم."
او افزود: «بر این اساس می‌توان یادآور شد تعداد سفر‌هایی که به کشور‌هایی مانند روسیه و ترکیه داشته ام، بیش از ۲۰ سفر بوده است.»
وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه تلاش شد طی این سال‌ها نقش مثبتی در منطقه ایفا کنیم، تصریح کرد: "بر این اساس شاهد شکل گیری توافق آستانه هستیم که از جمله اقدامات بارز برای بازگشت آرامش به سوریه است."
این عضو کابینه دولت دوازدهم تصریح کرد: «خوشبختانه شکل گیری کنوانسیون دریای خزر که از توفیقات جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود، از دیگر اقدامات وزارت امور خارجه در راستای همکاری‌های چندجانبه و منطقه‌ای به شمار می‌آید؛ این موضوع براساس سیاست تخلیه استراتژیک قدرت با استفاده از ظرفیت‌های سیاست همسایگی محقق شده است.»
ظریف با تاکید بر اینکه در روابط خارجی تلاش شده مولفه اعتماد به نفس و تکیه بر توان داخلی مورد توجه قرار بگیرد، اظهار کرد: "بر این اساس مشاهده می‌شود که در برابر ۶ قدرت جهانی حضور یافتیم و مذاکره انجام شد، تا جایی که ترامپ عنوان کرد که سرشان کلاه گذاشتیم. توانستیم شرایطی ایجاد کنیم که آقای بولتون نگران یک ملاقات ما با آقای ترامپ باشد.»
او تاکید کرد همین اقتدار را برای ایجاد قرارداد ۲۵ ساله با چین هم داشتیم. ظریف با بیان اینکه در قرارداد با چین هیچ موضوع مخفی وجود ندارد، گفت: "در ملاقات شی جین پینگ رییس جمهوری خلق چین با مقام معظم رهبری درباره این قرارداد صحبت شد، موضوع را به مردم اعلام کردیم، در سفر سال گذشته این قرارداد را به چین بردم باز هم اعلام شد، زمانی که چین به پیش‌نویس ما پاسخ داد، این موضوع دوباره اعلام شد و آن گاه که چین مذاکره با ما را نیز پذیرفت این موضوع اعلام شد و هر موقع که توافق محقق شود آن را هم اعلام خواهیم کرد."
او افزود: «یکی از مفاد مهم توافق ۲۵ ساله ما و چین بازگرداندن ایران به پروژه راه ابریشم است. یکی از اتفاقات ناگواری که افتاد این بود که ایران از همه کریدور‌های ارتباطی منطقه خارج می‌شد.»
ظریف ایجاد معاونت اقتصادی در وزارت خارجه را یک تحول دانست و گفت: «نظام موضوعی اقتصاد را در وزارت خارجه ایجاد کردیم تا موضوع اقتصاد برجسته شود. همچنین یکی از قوی‌ترین معاونان وزارت خارجه آقای غلامرضا انصاری را به عنوان معاون این حوزه قرار دادیم.»
او درباره اهداف کار اقتصادی در وزارت خارجه توضیح داد: "نخست تجارت با شرق، دوم سیاست صادرات محور است. اگر بخواهیم جهش تولید داشته باشیم باید صادرات را افزایش دهیم و مقدار تولیدات داخلی نمی‌تواند اشتغال مد نظر مقام معظم رهبری را تامین کند."
ظریف در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به انتقادات تند نمایندگان واکنش نشان داد. برخی نمایندگان او را "دروغگو" خطاب کردند.
ظریف اضافه کرد: «حرف‌ها و توهین‌ها را به جان می‌خرم. به من ذلیل گفتید در صورتی که رهبر معظم انقلاب به من شجاع گفته بود، دروغگو گفتید در صورتی که رهبر معظم انقلاب به من صادق گفته بود. اما وظیفه دارم از شما به عنوان نمایندگان مردم بزرگ ایران بشنوم و به گوش جان بشنوم و از شما و انتقاد‌های شما تشکر کنم حتی از تندی‌های شما هم تشکر می‌کنم.»
ظریف با تاکید بر اینکه دوگانه سازی کاری از پیش نمی‌برد، تصریح کرد: "باید سیاست خارجی در خدمت مقاومت باشد و باید قدرت منطقه‌ای جمهوری اسلامی در خدمت پیشبرد اهداف مردم ایران باشد. "
وزیر امور خارجه خطاب به نمایندگان تاکید کرد: "بدانید همه ما در یک کشتی نشسته‌ایم، همه ما باهم هستیم. آمریکا لیبرال، اصلاح طلب، اصولگرا، انقلابی و غیرانقلابی نمی‌شناسد. رژیم صهیونیستی اصلاح طلب، اصولگرا نمی‌شناسد، رژیم صهیونیستی با کل ایران مخالف است با تمامیت ارضی ایران و جغرافیای ایران مخالف است."
ظریف در مجلس از برجام دفاع کرد و آن را "سند افتخار" ایران دانست.
با پایان یافتن سخنان وزیر امور خارجه، جواد کریمی قدوسی علیه ظریف شعار سر داد و گفت: "مرگ بر دروغگو" برخی نمایندگان نیز در این شعار نماینده مشهد را همراهی کردند. وزیر امور خارجه خطاب به نمایندگان گفت: "از مهمان نوازی شما ممنونم."
محمد باقر قالیباف خطاب به نمایندگان اخطار داد که سرجای خود بنشینند و نظم جلسه را رعایت کنند، اما نمایندگان همچنان به دنبال ایجاد بی‌نظمی در صحن بودند.
نمایندگان چه گفتند؟
جلسه مجلس پر تنش بود. نمایندگان به تندی از وزیر خارجه انتقاد کردند. بخشی از انتقادات از دولت بود و شاید ارتباط زیادی هم با ظریف نداشت. با این حال بیشتر نمایندگان معتقد بودند که حتی وضعیتی فعلی اقتصاد کشور نتیجه سیاست خارجی دولت است.
مالک شریعتی نماینده تهران و عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به قیمت دلار و وظیفه دولت در خارج کردن اقتصاد از سلطه بیگانگان گفت: «میزان تسلط دلار بر معیشت و اقتصاد کشور از ۷ سال پیش بیشتر و شرایط بدتر شده و معاونت اقتصادی وزارت خارجه نیز بسیار ضعیف عمل کرده است.»
او خطاب به ظریف افزود: " اگر آمریکا اصلاح طلب و اصولگرا نمی‌شناسد چرا شما در آمریکا گفتید که اگر با ما توافق نکنید رقیب ما در ایران حاکم می‌شود آیا این بیان شما نبود؟ آیا این التماس رأی به آمریکا نبود؟ "
او ظریف را متهم کرد که که همه ظرفیت‌های سیاست خارجی را به آمریکا پیوند داده و از منطقه غافل شده است.
علیرضا سلیمی عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز به ظریف گفت با ۱+۵ با لبخند مذاکره می‌کند، اما در مجلس با "توپ پر" حضور می‌یابد.
او گفت: " آقای ظریف ما خودی هستیم یا خیر. این چه لحن و ادبیاتی است؟ شما باید تمرین کنید که حرف نماینده مردم را به گوش جان بخرید."
این نماینده مجلس دلار ۲۱ هزار تومانی و قیمت مسکن را محصول مذاکرات هسته‌ای دانست.
او گفت: «شما فرمودید کلاه بر سر اوباما و آمریکا گذاشتید، اگر بر سر آن‌ها کلاه گذاشتید چرا اکنون جرأت نکردید بعد از خروج آمریکا از برجام از آن‌ها شکایت کنید. ترسیدید آن‌ها از مکانیزم ماشه استفاده کنند.»
مجتبی ذوالنوری نماینده قم و رییس کمیسوین امنیت ملی هم به ظریف گفت که " ریل‌گذاری و هدف‌گذاری در خصوص سیاست خارجی در دوران شما از ابتدا غلط بود و مسیر را کج ریل‌گذاری کردید و به سمتی حرکتی کردید که اهداف ملت محقق نشد."
او همچنین برقرار نکردن پیمان‌های دو جانبه با همسایگاه و به ویژه چین انتقاد کرد و گفت " مدت‌های طولانی ما در این کشور سفیر نداشتیم و دیپلماسی اقتصادی تعطیل شده بود. "
ذوالنوری تاکید کرد: «اگر در گذشته روابط با چین را رها نمی‌کردید امروز این سطح از فشار اقتصادی به مردم وارد نمی‌شد بنابراین شما باید در این زمینه پاسخگو باشید و در پیشگاه خداوند استغفار کنید.»
موسی غضنفر آبادی نماینده مردم بم هم با بیان اینکه "آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند"، به ظریف گفت که من نمی‌خواهم شما تضعیف شوید بلکه می‌خواهم به آن‌هایی پیام بدهند که به اشتباهات افرادی، چون شما دلخوش شده‌اند.
او نیز مشکلات اقتصادی شهرش یعنی بم را به رخ ظریف کشید و از وزیر خارجه پرسید " آقای ظریف در شرایطی که کشور ما نیاز به ارز دارد چرا برای صادرات کالا از جمله محصولات کشاورزی از جمله خرما تلاش نمی‌شود. "
محمد تقی نقدعلی نماینده خمینی شهر هم به وزیر خارجه تاخت و تاکید کرد "تذکر به آقای ظریف مثنوی هفتادمن خواهد شد و باید قاضی عادلی باشد و نه فقط آقای ظریف بلکه آقای حسن روحانی را به دلیل خیانت‌هایی که به این مملکت کردند باید به محاکمه بکشند."
او گفت: «اینکه بنشییم حرف‌های صدتا یک غاز وزرا را بشنویم به جایی نمی‌رسد؛ دیگر روی نگاه کردن به چهره مردم را نداریم.»
سنگدونی نماینده گرگان هم از ظریف خواست "ژست موفقیت" نگیرد.
رییس مجلس از عملکرد اقتصادی وزارت خارجه انتقاد کرد
انتقادات شدید نمایندگان از عملکرد اقتصادی وزارت خارجه در سخنان محمدباقر قالیباف رییس مجلس نیز انعکاس داشت. .
قالیباف تاکید کرد که " توقع من حداقل این بود که وزارت خارجه ما وزارت امور خارجه و تجارت بین‌الملل شود، چرا که امروز جنگ ما یک جنگ اقتصادی است و امروز در مسائل حوزه ارزی با همه سختی‌هایی که هست. "
قالیباف تصریح کرد که توقع این است که وزارت خارجه "پول ملت ایران که در نزد بعضی از کشور‌ها باقی مانده، این ارز‌ها به ویژه در شرایط خاص ارزی امروز به کشور بازگردانده شود. "
رییس مجلس همچنین خواستار ادامه و اجرای سیاست‌های کاهش تعهدات برجامی شد.