اولويت‌ها در اتاق مبادلات ارزي

مسوولان بانک مرکزی هم امیدوارند با عمیق‌تر شدن اتاق ارزی در بازار غیر‌رسمی تعادل قیمتی برقرار شود.

بانک مرکزی اعلام کرد
گروه کالایی اولویت‌دار در اتاق ارزی
تصمیم‌های تازه برای ارز دانشجویی
گروه بازار پول- روز دوم فعالیت مرکز مبادلات ارزی با شکاف قیمتی بیش از 250 تومانی قیمت عرضه دلار با قیمت‌های بازار آزاد آغاز شد و ادامه یافت. اتاق مبادلات ارزی از روز دوشنبه آغاز به کار کرده است و دیروز هر دلار آمریکا را برای عرضه به متقاضیان دو هزار و 362 تومان قیمت‌گذاری کرده بود. این در حالی است که در شروع به کار بازار غیر رسمی ارز، قیمت دلار به رکورد دو هزار و 600 تومان نزدیک می‌شد.

سخنگوی مرکز معاملات ارزی در پاسخ به این سوال که چرا قیمت دلار در بازار غیررسمی برخلاف انتظار افزایش یافته است، معتقد است: «این روزها نقطه آغازین طرح مرکز مبادلات ارز است و بازار ارز با گذشت زمان متعادل می‌شود.»

خبرگزاری فارس در گزارشی از مرکز مبادلات ارزی عنوان کرده که «به دلیل افزایش پذیرش گروه‌های کالایی، مراجعه‌کنندگان به این مرکز از روز اول بیشتر بوده‌اند و به نظر می‌رسد باید با افزایش فضا و نیروی انسانی ظرفیت این مرکز برای پاسخگویی به مراجعه‌کنندگان افزایش یابد.» به نظر می‌رسد این افزایش تعداد متقاضیان در روز دوم آغاز به کار مرکز مبادلات ارزی، به دلیل «اضافه شدن دو گروه کالایی جدید 4 و 5 به ترکیب متقاضیان ارز» بوده است. در روز اول آغاز به کار مرکز مبادلات ارزی فقط به اولویت سوم گروه‌های کالایی وارداتی ارز با نرخ دو درصد پایین‌تر از نرخ بازار عرضه شد. در عین حال به نوشته خبرگزاری فارس، تعداد بالای متقاضیان مشکلاتی را در روند پاسخگویی به متقاضیان ارز ایجاد کرده بود. این خبرگزاری اضافه کرده است که «در مقابل میز اطلاع‌رسانی مرکز نیز حجم بالایی از متقاضیان تجمع کرده بودند که خود نشان از سردرگمی و بی‌اطلاعی آنها از مکانیزم اتاق مبادلات ارزی است.»

فراخوان مردم برای فروش ارز به بانک‌ها

در همین حال بانک مرکزی به دنبال ساز و کاری است که با استفاده از آن در روزهای آینده، بتواند ارز نگه داری شده توسط مردم را خریداری کند. به گفته صمد کریمی سخنگوی اتاق مبادلات ارزی «بانک مرکزی ظرف روزهای آینده دستورالعملی را ابلاغ خواهد کرد که براساس آن، افرادی که ارز را به عنوان سرمایه‌گذاری خریداری و در منزل نگهداری می‌کنند، بتوانند ارز در اختیار خود را به نرخ روز به بانک مرکزی بفروشند.» این گفته آقای سخنگو را شاید بتوان نخستین فراخوان بانک مرکزی از مردم برای فروش ارز به شبکه بانکی عنوان کرد. رییس کل بانک مرکزی پیش از این از «خریداری دلار توسط مردم با هدف پس‌انداز» خبر داده بود و معاون ارزی بانک مرکزی نیز با استناد به «اطلاعات در اختیار بانک مرکزی» گفته بود که «مردم مایل به فروش ارز خود به بانک‌ها هستند تا بازار آزاد.» به گفته سخنگوی اتاق مبادلات ارزی، «دستورالعمل فروش ارز به شبکه بانکی برای صادرکنندگان نیز کاربرد خواهد داشت و آنها هم می‌توانند در شرایطی که بانک مرکزی برای آنها فراهم می‌کند، ارز در اختیار خود را بدون نقل و انتقال به داخل کشور به متقاضیان واردات به فروش برسانند.» وی تصریح کرد: صندوق توسعه ملی نیز ظرف روزهای آینده به جرگه عرضه‌کنندگان ارز در اتاق مبادلات ارزی خواهد پیوست.

اولویت اصلی همان اولویت سوم واردات

معاون ارزی بانک مرکزی نیز که دیروز برای رسیدگی به وضعیت مرکز مبادلات ارزی در این مرکز حضور یافته بود؛ درباره نحوه تامین ارز مرکز مبادله دارندگان و متقاضیان ارز توضیحاتی ارائه کرد. مینو کیانی راد با اشاره به این که «اولویت‌های چهار و پنج هم می‌توانند از تسهیلات این مرکز استفاده کنند» گفت: همچنان اولویت اصلی با گروه 3 خواهد بود و سایر اولویت‌ها در صورت نبود متقاضی برای اولویت سه، ارز دریافت خواهند کرد.

در اولویت سوم گروه‌های کالایی برای واردات، ترکیبی از نهاده‌های دام و طیور به مانند حیوانات زنده، بذور، گاو شیری، جوجه یک روزه، جوجه یک روزه تخم‌گذار، جوجه اجداد، تخم مرغ، SPF برای تهیه واکسن، کود، دانه کتان و انواع سموم قرار دارد که بیشتر کالاهای واسطه‌ای است.

در اولویت‌های 4 و 5 واردات کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای مربوط به کارخانه‌های تولیدی قرار دارد. به نظر می‌رسد با سیاست جدید بانک مرکزی برای تخصیص ارز به گروه‌های کالایی در این مرکز، نوعی از غربال‌گری برای اختصاص ارز درحال شکل‌گیری است.

توضیح دوباره در مورد مکانیزم مرکز

کیانی راد، با اشاره به اینکه در پایان هر هفته وزارت نفت مبلغ، نوع ارز و میزان عرضه ارز را به بانک مرکزی اعلام می‌کند، افزود: بانک مرکزی هم این اطلاعات را در اختیار بانک‌ها قرار می‌دهد به علاوه ارزی که خودش آن را تامین می‌کند. مشتری هم برای دریافت ارز به وزارت صنعت، معدن و تجارت مراجعه می‌کند.

وی افزود: این نرخ هر روز اول صبح توسط بانک مرکزی به بانک‌های عامل حاضر در این مرکز اعلام می‌شود. به گفته او پس از فرآیند ثبت سفارش مرحله‌ صدور گواهی ثبت آماری انجام می‌شود و اطلاعات آن از طریق پورتال به بانک مرکزی ارائه می‌شود.

پس از انجام کنترل‌های لازم بانک مرکزی نسبت به تخصیص «کد ارزی» اقدام می‌کند پس از آن معادل ریالی ارز از مشتری دریافت می‌شود و انتقال وجه صورت می‌گیرد. به گفته معاون بانک مرکزی پس از این اقدام معادل ریالی ارز به حساب بانک مرکزی واریز می‌شود و پس از آن ارز به فروشنده پرداخت می‌شود.

به گفته معاون بانک مرکزی مشتریان ارز در تهران می‌توانند به این مرکز مراجعه کنند، اما متقاضیان شهرستانی باید به شعب مرکزی بانک‌های ملت یا کشاورزی مراجعه کنند.

تصمیم‌های جدید ارز مسافرتی و دانشجویی

معاون ارزی بانک مرکزی همچنین اعلام کرد که «هفته آینده درباره ارز مسافرتی و دانشجویی تصمیمات جدیدی گرفته خواهد شد.» کیانی راد در گفت‌وگو با «ایسنا»، در پاسخ به این سوال که «آیا قرار است ارز مسافرتی و دانشجویی در اتاق ارز مبادله شود یا خیر،» گفت: «نه چنین چیزی نیست.» وی افزود: «قرار است هفته آینده درباره این موضوع تصمیم‌گیری شود.»

میزان تبادلات در مرکز مبادلات ارزی 10 میلیون دلار شد

روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرد: میزان تبادلات در مرکز مبادلات ارزی طی روز کاری چهارم مهر ماه 1391 (دیروز) بالغ بر 10 میلیون دلار شد.

این روابط عمومی افزود: این میزان فراتر از انتظار دست‌اندرکاران این طرح‌ بود و با توجه به استقبال قابل توجه تولید کنندگان و واردکنندگان کالاهای اولویت 3، 4 و 5 پیش‌بینی می‌شود در روزهای آتی رقم فوق به مراتب افزایش یابد.

این گزارش می‌افزاید: این درحالی است که مرکز در نقطه آغازین فعالیت خود قرار داشته و ساعت کاری مرکز 8 صبح تا 14:30 تعیین شده است.